>Barcelona

Duże miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Stolica wspólnoty autonomicznej Katalonia i prowincji Barcelona. Barcelona jest drugim co do wielkości (po Madrycie) miastem w Hiszpanii; mieszka tu ok. 1,7 mln osób, zaś cały obszar miejski liczy blisko 5 milionów mieszkańców. Założona prawdopodobnie w III wieku p.n.e., od I wieku p.n.e. kolonia rzymska, w Średniowieczu była przez pewien czas stolicą niezależnego hrabstwa, a później stolicą Królestwa Aragonii. Dziś Barcelona jest ważnym hiszpańskim ośrodkiem przemysłowym, finansowym i handlowym i jednym z najważniejszych centrów targowo-wystawienniczych i kongresowych w Europie, a także ważnym europejskim węzłem komunikacyjnym (z jednym z największych w Europie portów morskich, międzynarodowym lotniskiem oraz dworcem kolejowym przyjmującym pociągi dużych prędkości). Miasto jest też ważnym ośrodkiem turystycznym, z zabytkami z różnych okresów historycznych, poczynając od Starożytności, oraz wieloma interesującymi muzeami i galeriami sztuki. Za szczególną atrakcję turystyczną Barcelony uchodzi achitektura katalońskiego modernizmu, z licznymi dziełami takich twórców, jak Antoni Gaudí (w tym słynną świątynią znaną jako Sagrada Familia) i Lluís Domènech i Montaner. Przez Barcelonę przebiegają trzy trasy międzynarodowe: E-9, E-15 lub E-90. Markerem oznaczony jest port lotniczy Barcelona–El Prat, położony ok. 10 km na południowy wschód od centrum miasta, obsługujący ok. 40 mln pasażerów rocznie (➤ mapka)(➤ mapka).

Tereny, na których leży dzisiejsza Barcelona, były zamieszkałe już w czasach prehistorycznych; w pierwszej połowie pierwszego tysiąclecia p.n.e. zasiedlały je plemiona iberyjskie. Samo miasto zostało założone prawdopodobnie w III wieku p.n.e. (według jednej z legend, opisujących początki Barcelony - przez wodza kartagińskiego Hamilkara Barkasa, ojca Hannibala). Po drugiej wojnie punickiej miasto przejęli Rzymianie. W końcu I wieku p.n.e., za panowania Oktawiana Augusta, gdy panowanie rzymskie na Półwyspie Iberyjskim było już utrwalone, miasto, przemianowane na Colonia Iulia Augusta Faventia Paterna Barcino, zostało przebudowane i następnie ufortyfikowane; szacuje się, że w drugim wieku n.e. liczyło kilka tysięcy mieszkańców.

Na początku V wieku Barcelona została zdobyta przez Wizygotów i przez pewien czas była stolicą ich państwa. W VIII wieku miasto zdobyli Arabowie, a w 801 roku - syn Karola Wielkiego, Ludwik I Pobożny. Barcelona wraz z częścią terenów dzisiejszej Katalonii została wówczas włączona do Królestwa Franków. W drugiej połowie IX wieku hrabiowie Barcelony zaczęli się stopniowo uniezależniać od władców państwa Franków, a w 1137 roku, w wyniku małżeństwa ówczesnego hrabiego Barcelony, Rajmunda Berengara IV (Ramon Berenguer IV), z Petronelą Aragońską, powstało nowe państwo, znane poźniej jako Królestwo Aragonii (panujące przez pewien czas nad dużą częścią rejonu Morza Śródziemnego), w którym Barcelona, pozostając stolicą hrabstwa o tej samej nazwie, pełniła funkcję jednego z ważniejszych ośrodków administracyjnych i gospodarczych.

Dobry okres Barcelony i Katalonii skończył się w drugiej połowie XV wieku, po zjednoczeniu Królestwa Aragonii z Królestwem Kastylii (w wyniku małżeństwa Ferdynanda II Aragońskiego z Izabellą I Kastylijską w 1469 roku) i po odkryciu Ameryki. Ukierunkowanie gospodarki Hiszpanii na handel z Nowym Światem spowodowało spadek znaczenia Barcelony, wcześniej rozwijającej się przede wszystkim jako jeden z ważniejszych ośrodków handlowych rejonu Morza Śródziemnego, a dążenie Madrytu do ustanowienia silnej władzy centralnej i narzucanie Katalonii decyzji uważanych za sprzeczne z ich interesami (np. podczas wojny trzydziestoletniej, gdy Filip IV wymusił na katalońskich kortezach finansowanie wojny z Francją, narzucając zarazem Katalonii kastylijskiego wicekróla) prowadziło do rozpowszechniania się w Katalonii tendencji separatystycznych. W 1640 roku wybuchło w Katalonii powstanie, po 12 latach krwawo stłumione (po czym wcześniej istniejąca autonomia Katalonii została znacznie ograniczona), a kilkadziesiąt lat później, podczas wojny o sukcesję hiszpańską (w ktorej katalończycy poparli Habsburgów), po kolejnym stłumionym antyhiszpańskim powstaniu, Katalonia została całkowicie podporządkowana hiszpańskiej władzy centralnej, na terenie całej Hiszpanii zostało wprowadzone prawo kastylijskie, a język kataloński został zakazany.

Podczas działań wojennych w okresie napoleońskim Barcelona ponownie kilkakrotnie ucierpiała, ale później, w drugiej połowie XIX wieku, sytuacja gospodarcza miasta i Katalonii zaczęła się poprawiać dzięki szybkiej industrializacji, czemu towarzyszyło odrodzenie katalońskiej kultury oraz dążeń do autonomii, na przełomie lat 20. i 30. XX wieku przywróconej, ale wkrótce potem - po zwycięstwie generała Franco w hiszpańskiej wojnie domowej - ponownie zlikwidowanej (dekret znoszący autonomię Katalonii wydany został w 1938 roku, jeszcze przed ostatecznym zakończeniem wojny). Używanie symboli narodowych i języka katalońskiego zostało zakazane - i dopiero po przyjęciu nowej konstytucji Hiszpanii w 1978 roku Katalonia autonomię odzyskała (co dla wielu katalończyków, dążących do uzyskania pełnej niezależności regionu, nie jest wystarczające).

Dziś Barcelona jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, finansowym i handlowym i jednym z najważniejszych centrów targowo-wystawienniczych i kongresowych w Europie, a także ważnym europejskim węzłem komunikacyjnym (z jednym z największych portów morskich, międzynarodowym lotniskiem oraz dworcem kolejowym przyjmującym pociągi dużych prędkości). Miasto jest też ważnym ośrodkiem turystycznym odwiedzanym przez miliony turystów z całego świata, z dobrze rozwiniętą infrastrukturą, łagodnym klimatem, zabytkami z różnych okresów historycznych, poczynając od Starożytności, oraz wieloma interesującymi muzeami i galeriami sztuki. Za szczególną atrakcję turystyczną Barcelony uchodzi achitektura katalońskiego modernizmu (rodzaju secesji), z licznymi dziełami takich twórców, jak Antoni Gaudí (w tym słynną świątynią znaną jako Sagrada Familia) i i Lluís Domènech i Montaner. Miasto było dwukrotnie, w roku 1888 i 1929, miejscem, gdzie zorganizowana została Wystawa Światowa, a w 1992 roku w Barcelonie odbyły się Letnie Igrzyska Olimpijskie; każde z tych wydarzeń przyczyniło się w istotny sposób do modernizacji miasta i nadania mu dzisiejszego kształtu.


Barcelona leży w północno-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, około 120 km na południe od grzbietu Pirenejów i granicy hiszpańsko-francuskiej, między ujściami rzek Besòs (na północy) iLlobregat (na południu). Na południowy zachód od centrum wznosi się wzgórze Montjuïc (173 m n.p.m.). Od północnego zachodu Barcelonę otacza pasmo górskie Serra de Collserola, z najwyższym szczytem Tibidabo (512 m n.p.m.).

Do najważniejszych turystycznych atrakcji Barcelony należą:

• wspomniany już wyżej kościół Sagrada Familia , uważany za najwspanialsze dzieło Gaudíego, budowany od 1882 roku, wciąż nie ukończony;
• stanowiąca część Starego Miasta (Ciutat Vella) tzw. Dzielnica Gotycka (Barri Gòtic) z licznymi zabytkami, w tym gotycką katedrą św. Eulalii i otoczeniem Plaça del Rei ;
• okolice portu (Port Vell), z centrum handlowo-rozrywkowym Maremagnum, kilkoma interesującymi muzeami i jednym z największych akwariów w Europie, znanym jako Aquarium Barcelona ;
• Rambla - legendarny barceloński deptak, biegnący od stojącej w pobliżu portu kolumny z posągiem Krzysztofa Kolumba (Monument a Colom ) do uchodzącego za jeden z głównych placów Barcelony Plaça de Catalunya ;
  
  
  
• modernistyczna architektura Barcelony, m.in. wzdłuż Rambli oraz, w dzielnicy Eixample, wzdłuż Passeig de Gracia ;
• parki Barcelony, w tym wzgórze Montjuïc , Parc de la Ciutadella oraz Park Güell ;
• plaże, ciągnące się na południowy zachód i północny wschód od portu zbudowanego przez Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w 1992 roku, Port Olimpic , o łącznej długości 4,5 km, uchodzące za jedne z najpiękniejszych plaż miejskich na świecie.

Markerem oznaczone jest wspomniane wyżej wzgórze Tibidabo, a markerem stadion Camp Nou, przez część turystów uważany za jedną z największych atrakcji Barcelony (zob. niżej).


Rambla - to długa na ok. 1,2 km, szeroka, obsadzona platanami promenada biegnąca od pomnika Krzysztofa Kolumba (Monument a Colom) stojącego na środku dużego skrzyżowania w pobliżu portu Port Vell do Placu Katalońskiego (Plaça de Catalunya). Po obu stronach niemal zawsze pełnej ludzi promenady, z licznymi sklepikami, straganami, barami, kioskami, ulicznymi przedstawieniami, występami muzyków, tancerzy, itp., biegną wąskie ulice otwarte dla ruchu samochodowego. Promenada składa się z pięciu odcinków, noszących kolejno nazwy: Rambla de Santa Monica, Rambla dels Caputxins, Rambla de Sant Josep, Rambla dels Estudis i Rambla de Canaletes. Rambla biegnie wzdłuż wyschniętego koryta płynącej tędy kiedyś rzeki (stąd nazwa), stanowiąc granicę między dwiema dzielnicami należącymi do dystryktu zwanego Ciutat Vella (Stare Miasto), do XIX wieku otoczonego przez średniowieczne mury miejskie, wyburzone w 1859 roku: wspomnianą wyżej, położoną na wschód od Rambli Dzielnicą Gotycką (Barri Gòtic), najstarszą i niegdyś reprezentacyjną dzielnicę Barcelony (z katedrą, rezydencją hrabiów Barcelony, a później władców Aragonii, i innymi ważnymi budowlami dawnego miasta) oraz położoną na zachód od Rambli dzielnicę El Raval. Wysoką na 52 metry kolumnę, na której stoi pomnik Kolumba, zaprojektował na Wystawę Światową zorganizowaną w Barcelonie w roku 1888 architekt kataloński Gaietà Buïgas i Monravà (1851-1919). Wykonana z lanego żelaza kolumna stoi na kamiennym postumencie w pobliżu miejsca, gdzie Kolumb miał zejść na ląd w 1493 roku, po powrocie z wyprawy do Nowego Świata; siedmiometrowy pomnik Kolumba z brązu zaprojektował Rafael Arché. Na galeryjkę widokową wokół pomnika można wjechać windą.

Markerem oznaczone jest położone po zachodniej stronie Rambli muzeum sztuki współczesnej, Centre d'Art Santa Mònica, organizujące wystawy czasowe. Muzeum, otwarte w 1988 roku, mieści się w dawnym klasztorze Santa Mònica. Nieco dalej, również po zachodniej stronie Rambli, znajduje się wzniesiony na początku XVII wieku budynek Teatre Principal , najstarszego teatru w Barcelonie (pierwotnie noszącego nazwę "Teatre de la Santa Creu"), później kilkakrotnie przebudowywany i odbudowywany; historia obecnego budynku sięga drugiej połowy XVIII wieku. Teatr był miejscem wielu ważnych barcelońskich premier.

Jeszcze nieco dalej, ok. 100 m za Teatre Principal, odchodzi od Rambli w lewo ulica Carrer Nou de la Rambla, przy której, pod numerem 3-5, stoi budynek będący jednym z najwybitniejszych przykładów modernizmu katalońskiego - Palau Güell . Pałac zaprojektował Antoni Gaudí dla przedsiębiorcy katalońskiego, Eusebiego Güella (1846-1919), sponsora wspomagającego wiele projektów Gaudíego. Pałac powstał w latach 1886-1889 jako luksusowa rezydencja Güella, gdzie dochodziło też do spotkań polityków, organizowano koncerty. itp. Ponieważ Güell nie ograniczał budżetu, Gaudí zbudował sześciopiętrową rezydencję z najwyższej klasy materiałów (marmuru, drewna wysokiej jakości itp.) i ze specjalnie zaprojektowanym wyposażeniem (oświetleniem, meblami, itp.). Część budynku jest udostępniona zwiedzającym, którzy mogą m.in. obejrzeć usytuowany na parterze środkowy pokój sięgający wysokości trzeciego piętra, nakryty kopułą.

Po przeciwnej stronie Rambli, w Barri Gòtic, leży oznaczony markerem Plaça Reial (nie mylić z Plaça dei Rei), do którego można dojść krótką ulicą Carrer de Colom. Plac zaprojektował w połowie XIX wieku architekt kataloński Francesc Daniel Molina i Casamajó (autor również projektu fasady wspomnianego wyżej Teatre Principal, odbudowywanego po pożarze w 1845 roku), jako jeden z głównych placów miasta, będący również dzisiaj jednym z najruchliwszych placów Barcelony, z palmami, latarniami ulicznymi zaprojektowanymi przez Gaudíego oraz licznymi restauracjami, klubami nocnymi, itp.; na placu są często organizowane różnego rodzaju imprezy. Z kolei nieco dalej na północ za skrzyżowaniem Rambli z Carrer Nou de la Rambla po stronie zachodniej, w dzielnicy El Raval, mniej więcej w połowie drogi między kolumną z pomnikiem Kolumba a Placem Katalońskim, stoi otwarty w 1847 roku budynek opery, Gran Teatre del Liceu (później kilkakrotnie odbudowywany, m.in. po pożarach w 1861 i 1994 roku), słynący z dobrej akustyki i będący jednym z najważniejszych teatrów muzycznych w Hiszpanii.

Zaraz za Gran Teatre del Liceu leży oznaczony markerem plac znany jako Plaça de la Boqueria, znany z mozaiki Joana Miró w posadzce, ktorej fragment jest widoczny na zamieszczonym zdjęciu. Nieco dalej, po lewej stronie, jest wejście do oznaczonego markerem wielkiego bazaru miejskiego, Mercado de la Boqueria. Targ istniał w tym miejscu od bardzo dawna (najwcześniejsze wzmianki pochodzą z XIII wieku), jednak obecne hale targowe zostały zbudowane w połowie XIX wieku. Handluje sie tu produktami spożywczymi, w tym rybami, "owocami morza", mięsem, wędlinami, warzywami, owocami, przyprawami, itp. Targ jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc handlowych w Barcelonie, zarówno przez mieszkańców, jak turystów, dla których atrakcję stanowi wielkość i szczególna atmosfera bazaru, niezwykle szeroka i różnorodna oferta handlowa, ale też secesyjna architektura mieszczącej targ budowli.

Wąską uliczką Carrer del Cardenal Casañas odchodzącą od Rambli z Plaça de la Boqueria na północ, w Barri Gòtic, można w ciągu paru minut dojść do kościoła znanego jako Basilica Santa Maria del Pi , stojącego przy placu o tej samej nazwie. Jednonawowa świątynia została wzniesiona w końcu drugiej dekady XIV wieku (w miejscu wcześniej istniejącgo kościoła) i przebudowana w 1391 w stylu gotyckim. Sąsiadująca z kościołem wysoka na 54 metry ośmioboczna dzwonnica z sześcioma dzwonami (z których najstarszy pochodzi z XVII wieku) powstała w latach 1379-1461. Kościół został co najmniej dwa razy poważnie zniszczony w pożarach: najpierw w XIX wieku, potem podczas hiszpańskiej wojny domowej. Widoczna nad portalem głównym wielka rozeta o średnicy 10 metrów jest pochodzącą z 1940 roku rekonstrukcją zniszczonego oryginału; prawie całkowicie zostało też wówczas zniszczone wyposażenie wnętrza (figura Matki Bożej umieszczona w miejscu XIX-wiecznego ołtarza głównego i obecny ołtarz z alabastru pochodzą z drugiej połowy XX wieku).

Za Mercado de la Boqueria, po lewej stronie, w dzielnicy El Raval, warto zwrócić uwagę na jeszcze co najmniej dwa budynki, Palau de la Virreina i La Reial Acadèmia de Ciències i Arts de Barcelona (RACAB). Pierwszy z nich został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku w stylu pośrednim między barokiem i rokoko dla Manuela d'Amat i de Junyent, który był wicekrólem Peru w latach 1761-1776 (nazwa budynku pochodzi od tytułu jego żony, która po śmierci męża w 1782 roku rezydowała w pałacu - virreina oznacza wicekrólową). Dziś w Palau de la Virreina mieści się miejski Instytut Kultury (Institut de Cultura de l'Ajuntament de Barcelona) organizujący wystawy czasowe i inne imprezy. Drugi ze wspomnianych budynków jest siedzibą założonego w 1764 roku Towarzystwa Naukowego (Reial Acadèmia de Ciències i Arts de Barcelona) z bogatą biblioteką i archiwum; na parterze budynku funkcjonuje też teatr.

Markerem jest oznaczona zaprojektowana w końcu XIX wieku, otaczająca latarnię, słynna barcelońska ozdobna fontanna znana jako Font de Canaletes, jedno z najpopularnych miejsc spotkań, położone na ostatnim odcinku Rambli, w pobliżu Plaça de Catalunya. Nazwa fontanny pochodzi od odcinka XIV-wiecznych północnych murów miasta, przez które kanałami (canalets) doprowadzana była do Barcelony woda. Napis przed fontanną zapewnia turystów, że osoba, która napije się wody z fontanny, wróci do miasta.

Plac Kataloński (Plaça de Catalunya) - to jeden z głównych placów Barcelony i ważny węzeł komunikacyjny (metro, autobusy). Powierzchnia placu wynosi ok. 50 tys. m². W otaczających plac budynkach mieszczą się instytucje finansowe, hotele i sklepy. Plac, o kształcie zbliżonym do rombu, leży w granicach aministracyjnych dystryktu Eixample. Powstał w XIX wieku, podczas generalnej przebudowy Barcelony przed Wystawą Światową w 1888 roku. Rambla, biegnąca przez środek dystryktu Ciutat Vella, doprowadza do jego południowego narożnika. Trzy pozostałe główne ulice dochodzące do placu to Avinguda del Portal de l'Angel (narożnik wschodni), Passeig de Gracia (narożnik północny) i Rambla de Catalunya (narożnik wschodni). Z południowego zachodu można też dojść do placu ulicą Carrer de Bergara.


Po zachodniej stronie Rambli, w granicach dystryktu Ciutat Vella, leży dzielnica El Raval, zwana też nieoficjalnie "dzielnicą chińską" (Barri Xinès), z uwagi na stosunkowo dużą liczbę zamieszkujących ją dziś imigrantów. Dzielnica dawniej nie cieszyła się dobrą opinią, zwłaszcza w południowej części, bliżej portu, znanej z kabaretów, klubów nocnych, prostytucji i przestępczości. Dzisiaj także działa tu wiele restauracji, barów i klubów, ale od pewnego czasu, w następstwie działań podjętych przez władze miasta, dzielnica nie tylko nie jest już uważana za niebezpieczną, lecz nawet, zyskawszy reputację dzielnicy artystycznej, uchodzi za jedną z atrakcji turystycznych Barcelony. Istotny wpływ miała pod tym względem budowa na terenie El Raval otwartego w 1995 roku Muzeum Sztuki Współczesnej (Museu d'Art Contemporàni de Barcelona, MACBA), mieszczącego się w nowoczesnym budynku ze szklaną fasadą, oraz Centrum Kultury Współczesnej (Centre de Cultura Contemporàna de Barcelona, CCCB), zajmującego część zaadaptowanych budynków z XIX wieku i będącego dziś jednym z częściej odwiedzanych ośrodków kulturalnym w Barcelonie.

Poza wspomnianymi już wyżej zabytkami po zachodniej stronie Rambli (takich, jak Palau Güell, Mercado de la Boqueria, itp.) warto w dzielnicy El Raval zwrócić uwagę na położony w południowej części dzielnicy klasztor Sant Pau del Camp - romański klasztor benedyktynów, którego nazwa (del Camp) bierze się stąd, że pierwotnie znajdował się poza murami miasta. Obecny budynek pochodzi z końca X wieku, gdy odbudowywano wcześniej istniejące budowle zniszczone podczas najazdu Arabów. Później kompleks był jeszcze kilkakrotnie przebudowywany i rozbudowywany, w szczególności w XIV wieku, po wzniesieniu nowych murów obronnych rozrastającego się miasta, gdy klasztor znalazł się w jego granicach. Klasztor pełnił funkcje sakralne do 1835 roku; od 1879 roku ma status zabytku. Warto zwrócić uwagę na portal, krożganki i dekoracje rzeźbiarskie.


Po wschodniej stronie Rambli leży, jak już wspomniano wyżej, Barri Gòtic, Dzielnica Gotycka, zachowująca w znacznej części układ przestrzenny i architekturę średniowiecznej Barcelony, z labiryntem wąskich ulic i małych placów. Za centrum Barri Gòtic uważa się Plaça Sant Jaume , plac położony w miejscu dawnego rzymskiego Forum, przy którym stoją dwa ważne budynki: w północno-zachodniej pierzei Palau de la Generalitat , siedziba rządu Katalonii, a w południowo-wschodniej pierzei Casa de la Ciutat , barceloński ratusz. Niedaleko placu, na północ od niego, wznosi się jeden z najważniejszych zabytków Barcelony, katedra św. Eulalii , a w sąsiedztwie katedry, na północny wschód od niej, przy Plaça del Rei , Pałac Królewski - Palau Reial Mayor.

Palau de la Generalitat został zbudowany na początku XV wieku; poźniej był kilkakrotnie przebudowywany, w szczególności pod koniec XVI wieku Pere Blai zaprojektował zachowaną do dziś renesansową fasadę budynku, wychodzącą na Plaça de Sant Jaume. Casa de la Ciutat - to XIV-wieczny ratusz. Słynną Saló de Cent, reprezentacyjną salę przeznaczoną pierwotnie dla stu rajców miejskich, rady stanowiącej zalążek późniejszych władz miasta, zaczęto budować w 1369 roku. Wychodzącą na północny wschód, na ulicę Carrer de la Ciutat, gotycką fasadę zaprojektował Arnau Bargués na początku XV wieku. Obecną neoklasycystyczną fasadę główną, wychodzącą na Plaça de Sant Jaume, zaprojektował w XIX wieku Josep Mas i Vila. Warto zwrócić uwagę na rzeźby na dziedzińcu, a we wnętrzu, poza wspomnianą Saló de Cent, na pomieszczenia znane jako Saló de Cròniques, Saló de la Reina Regent i Capella del Bon Consell.

Barcelońska katedra św. Eulalii (Cathedral de la Santa Creu i Santa Eulalia, La Seu), siedziba archidiecezji, jest jednym z ważniejszych przykładów architektury gotyckiej w Hiszpanii. Jest poświęcona męczennicy, zamordowanej na początku IV wieku podczas prześladowania chrześcijan za czasów Doklecjana, pochowanej w katedrze w alabastrowym grobowcu. Pierwszy etap budowy katedry, wzniesionej w miejscu, gdzie wcześniej znajdowała się świątynia rzymska, a potem meczet, trwał od przełomu XIII i XIV wieku do połowy XV wieku. Monumentalna neogotycka fasada zachodnia, z ośmioboczną wieżą i reprezentacyjnym portalem, powstała dopiero w końcu XIX wieku; iglica na środkowej wieży została umieszczona w 1913 roku. We wnętrzu warto zwrocić uwagę, poza nagrobkiem św. Eulalii, na inne dzieła rzeźby gotyckiej, kaplice boczne, muzeum katedralne ze skarbcem i krużganki. W pobliżu katedry stoi La Casa de l'Ardiaca , budynek, którego początki siegają XII wieku (wznosząc budowlę wykorzystano wówczas pozostałości murów rzymskich), a którego obecna postać pochodzi z początków XVI wieku. Na początku lat 20. XX wieku budynek stał się własnością miasta i odtąd mieści Archiwum Historyczne (Arxiu Històric de la Ciutat de Barcelona).

Markerem jest oznaczony Plaça del Rei, plac będący dziedzińcem dawnego zespołu pałacowego (Palau Reial Major) - rezydencji pierwotnie hrabiów Barcelony, a później królów Aragonii. Na całość składają się cztery główne elementy:

• oznaczony markerem budynek zawierający Saló del Tinell, ogromną reprezentacyjną gotycką salę z arkadami zbudowaną za panowania Piotra IV Aragońskiego, z wykorzystaniem XI-wiecznych sklepień opartych na jeszcze wcześniejszych konstrukcjach wizygockich (dziś są tu organizowane wystawy czasow);
• kaplica pałacowa św. Agaty (Capella de Santa Àgata) z początku XIV wieku, zbudowana w miejscu wcześniejszego oratorium za panowania Jakuba II Sprawiedliwego, częściowo z wykorzystaniem starożytnych murów rzymskich i rzymskiej wieży strażniczej (główną atrakcją kaplicy jest pochodzący z połowy XV wieku ołtarz wykonany przez Jaume Hugueta);
• Palau del Lloctinent z połowy XVI wieku, wzniesiony w gotycko-renesansowym stylu przez Karola I (znanego jako cesarz Karol V Habsburg), przez pewien czas pełniący funkcję siedziby archiwum Królestwa Aragonii (Arxiu de la Corona d'Arago);
• oznaczony markerem zespół budynków, który początkowo należał do kompleksu pałacowego, a poźniej (gdy w XVI wieku cały kompleks przestał pełnić rolę rezydencji królewskiej) stał się odrębnym budynkiem z osobnym wejściem; dziś mieści się tu Museu Frederic Marès (wejście od placu Plaça de Sant Iu , oznaczone markerem ), którego zalążkiem były darowizny rzeźbiarza, podróżnika i kolekcjonera Frederica Marèsa i Deulovola, żyjącego w latach 1893-1991.

Wspomniane wyżej Saló del Tinell i kaplica św. Agaty, uchodzące za arcydzieła katalońskiego gotyku, należą dziś do muzeum historycznego (Museu d'Història de Barcelona, MUHBA), składającego się z wielu oddziałów (z których większość usytuowana jest w Dzielnicy Gotyckiej), poświęconego wszystkim okresom historii miasta, od Starożytności do naszych czasów (z takimi eksponatami, jak całe XIX-wieczne fabryki, przepompownia wody z początków XX wieku, schrony i instalacje wojskowe z hiszpańskiej okresu wojny domowej, itp.).

Główny oddział muzeum mieści się w oznaczonym markerem , pochodzącym z XV-XVI wieku budynku stojącym na południe od Plaça del Rei, znanym jako Casa Padellàs, który został na obecne miejsce przeniesiony w 1931 roku z położonej stosunkowo niedaleko ulicy Carrers dels Mercaders. Jedną z najważniejszych atrakcji głównego oddziału MUHBA są rozległe, zajmujące obszar ponad 4 tys. m² pod Plaça del Rei podziemia, z pozostałościami z czasów rzymskich (budynki mieszkalne, warsztaty, sklepy, infrastruktura) i wizygockich (zespół zabudowań sakralnych), będące jednym z największych na świecie tego typu stanowisk archeologicznych.


Sant Pere, Santa Caterina i la Ribera - to dzielnica położona w granicach dystryktu Ciutat Vella, na północny wschód od Barri Gòtic. Za najważniejsze atrakcje tego rejonu uchodzą Palau de la Musica Catalana , ulica Carrer de Montcada , biegnąca mniej więcej równolegle do Via Laietana , ulicy stanowiącej granicę między wspomnianym dzielnicami (tzn. między Barri Gòtic i dzielnicą Sant Pere, Santa Caterina i la Ribera), oraz Parc de la Ciutadella .

Palau de la Música Catalana, budowla wzniesiona według projektu Lluísa Domènecha i Montanera na początku XX wieku (poźniej zmodernizowana i rozbudowana), leży w odległości kilku minut spaceru od Plaça de Catalunya. Mieści się w nim sala koncertowa (jedyna w Europie oświetlona światłem naturalnym). Sala koncertowa słynie z dobrej akustyki, a sam budynek jest uważany za jeden z najważniejszych zabytków katalońskiego modernizmu.

Najważniejsze zabytki przy Carrer de Montcada to Muzeum Picassa (Museu Picasso) oraz kościoł Santa Maria del Mar .

Museu Picasso mieści się w pięciu gotyckich rezydencjach stojących przy Carrer de Montcada pod numerami 15-23, pochodzących z XIII i XIV wieku, zajmujących łącznie powierzchnię ponad 10 tys m² (Palau Aguilar, Palau del Baró de Castellet, Palau Meca, Casa Mauri i Palau Finestres). Zbiory obejmują ponad 4 tys. prac i są uważane za jedną z największych stałych ekspozycji dzieł Picassa (a w odniesieniu do wczesnego okresu twórczości artysty - najbardziej kompletną). Zbiory obejmują m.in. wczesne prace Primera Comunió (Pierwsza komunia, 189) i Ciència i caritat (Nauka i miłosierdzie, 1897), wczesne rysunki, cykle grafik, ceramikę, obrazy z okresu tzw. niebieskiego i tzw. różowego, a także cykl 44 obrazów z 1957 roku, Las Meninas (Panny dworskie), inspirowanych słynnym dziełem Velasqueza z 1656 roku. Muzeum zostało otwarte w 1963 roku, jeszcze za życia artysty.

Gotycki kościół Basilica Santa Maria del Mar, uważany przez wielu za najpiękniejszy kościół w Barcelonie, zbudowany w XIV wieku z datków kupców i budowniczych okrętów, słynie z akustyki. Warto zwrócić uwagę na zachodnią fasadę z XV-wieczną rozetą z witrażem oraz na witraże we wnętrzu (większość wyposażenia wnętrza została zniszczona w pożarze podczas hiszpańskiej wojny domowej).

Park Parc de la Ciutadella - to drugi pod wzgledem wielkości park w Barcelonie, o powierzchni ok. 280 tys. m². W parku jest dość duże jezioro , ogród zoologiczny , budynek będący siedzibą katalońskiego parlamentu , zaprojektowana przez Josepa Fontserè (być może przy współpracy młodego Gaudíego) fontanna znana jako Cascada Monumental , muzeum zoologiczne w ceglanym budynku z krenelażem zbudowanym na Wystawę Światową w 1886 roku, zwanym Castell dels Tres Dragons , oraz mieszczące się w neoklasycystycznym budynku , ufundowane w drugiej połowie XVIII wieku muzeum geologiczne (pierwsze muzeum publiczne otwarte w Barcelonie). Markerem oznaczony jest Łuk Triumfalny (Arc del Triomf) zaprojektowany także na wspomnianą Wystawę Światową (jako brama główna terenów wystawowych) przez Josepa Vilaseca i Casanovasa. Park bierze nazwę od cytadeli zbudowanej przez Filipa V po zdobyciu w 1714 roku Barcelony po wielomiesięcznym oblężeniu podczas wojny o sukcesję hiszpańską i mającej zapewnić królowi Hiszpanii kontrolę nad miastem. Budowa cytadeli, w owym czasie jednej z napotężniejszych w Europie, została Katalończykom narzucona i wzniesiona po wyburzeniu części dzielnicy La Ribera; kilkadziesiąt lat poźniej, za czasów dyktatury generała Prima, mieszkańcy Barcelony zniszczyli cytadelę prawie całkowicie, zostawiając tylko parę budynków, z których jeden, dawny arsenał, jest dziś siedzibą parlamentu.


Położony centralnie, na północ od Ciutat Vella, dystrykt Eixample, powstał w drugiej połowie XIX wieku, zaprojektowany i zbudowany niemal "od zera", po wyburzeniu średniowiecznych murów obronnych i dużej części wcześniejszej zabudowy. Projekt, zakładający stworzenie regularnej siatki przecinających się pod kątem prostym ulic (jedynym wyjątkiem jest Avinguda Diagonal , arteria biegnąca z południowego zachodu na północny wschód), tworzących czworoboczne kwartały ("wyspy", illes) o określonych rozmiarach, co miało sprzyjać porządkowi i bezpieczeństwu (lepsza widoczność, itp.), a także ochronie środowiska (lepsza wentylacja, itp.), nie przez wszystkich został uznany za interesujący architektonicznie. Został jednak zrealizowany i dziś Eixample uchodzi za elegencką i prestiżową dzielnicę klasy średniej, będąca zarazem atrakcją turystyczną, głównie z uwagi na liczne znajdujące się tu budynki należące do najwybitniejszych przykładów modernizmu katalońskiego.

Większość tych zabytków leży we wschodniej części dzielnicy (w obszarze obejmującym mniej więcej 100 "wysp", zwanym Quadrat d'Or), po obu stronach ulicy Passeig de Gracia , jednej z głównych ulic handlowych i biznesowych Barcelony, na odcinku między wspomnianą Avinguda Diagonal i Gran Via de les Corts Catalanes , zbiegającymi się na Plaça de les Glòries Catalanes . Dwa szczególnie ważne wyjątki, położone na północ od Avinguda Diagonal, to oznaczony markerem kościoł Sagrada Familia (najsłynniejsze dzieło Gaudíego) oraz Szpital św. Pawła (Hospital de Sant Pau) - zajmujący kwadratową działkę o wymiarach 300 x 300 m, zbudowany w latach 1902-1930 kompleks szpitalny obejmujący budynek administracji i parędziesiąt pawilonów połączonych podziemnymi korytarzami, zaprojektowany przez Lluísa Domènecha i Montanera.

Jednym z najsłynniejszych przykładów modernizmu w rejonie Quadrat d'Or jest Casa Milà , 8-kondygnacyjny budynek stojący na rogu Passeig de Gracia i Carrer de Provenca (pod adresem Passeig de Gracia 92), zaprojektowany przez Gaudíego (zleceniodawcami byli przedsiębiorca Pere Milà i Camps oraz jego żona Roser Segimon i Artells). Budynek, z dwoma wewnętrznymi dziedzińcami i podziemnym garażem, pofałdowaną fasadą i balkonami z kutego metalu (które zaprojektował Josep Maria Jujol), skonstruowany w szczególny sposób (nie wymagający stawiania ścian nośnych), powstał na przełomie pierwszej i drugiej dekady XX wieku. Był ostatnim tego rodzaju projektem Gaudíego (który poźniej zajmował się już wyłącznie budową Sagrada Familia) i uważany jest za jego najdojrzalsze i najwybitniejsze dzieło. Budynek jest częściowo udostępniony dla zwiedzających.

Innym miejscem przyciągającym prawie wszystkich turystów zainteresowanych modernistyczną architekturą Barcelony jest kwartał położony przy Passeig de Gràcia, między Carrer del Consell de Cent i Carrer d'Aragó, znany jako Illa de la Discòrdia. Od strony Passeig de Gracia znajduje się tam pięć budynków (numery 35, 37, 39, 41 i 43 - zaprojektowane przez różnych architektów i różniące się od siebie tak bardzo, że ich sąsiedztwo odbierane być może jako dysonans; stąd nazwa - "Wyspa Niezgody"), z których za najbardziej interesujące uchodzą trzy modernistyczne: Casa Lleó Morera (projekt Lluísa Domènecha i Montanera), Casa Amatller (projekt Josepa Puiga i Cadafalcha) i Casa Batlló (projekt Gaudíego).

Casa Lleó Morera, stojący na roku Passeig de Gracia i Carrer del Consell de Cent (pod adresem Passeig de Gracia 35), z charakterystyczną bogato zdobioną wieżyczką, został zbudowany w 1906 roku, a w 1943 nieco zmieniony (m.in. usunięto dekorację rzeźbiarską elewacji). Jest częściowo udostępniony dla zwiedzających. Pod numerem 37 stoi neoklasycystyczny Casa Ramon Mulleras z 1898 roku, a pod numerem 39 - otwarte w 1961 roku, interesujące Muzeum Perfum (Museu del Perfum). Czwartym z kolei budynkiem Illa de la Discòrdia jest Casa Amatller z 1898 roku (Passeig de Gracia 41) z fasadą ze schodkowym szczytem w stylu łączącym elementy mauretańskie z gotyckimi i dekoracją rzeźbiarską nad oknami (na parterze Casa Amattler mieści się Centre de Modernisme, gdzie m.in. sprzedawane są zniżkowe bilety wstępu do budynków znajdującj się na trasie tzw. Ruta del Modernisme). Ostatni, piąty budynek - to Casa Batlló, pochodzący z 1870 roku, przebudowany w latach 1904-1906 przez Gaudíego, który dodał piąte piętro, przebudował klatkę schodową i całkowicie zmienił fasadę. Budynek jest częściowo udostępniony dla zwiedzających.

Z innych szczególnie interesujących przykładów modernistycznej architektury Barcelony w dystrykcie Eixample warto wymienić m.in.:

• Editorial Montaner i Simón - Fundació Antoni Tàpies , przekształcone z dawnej oficyny wydawniczej mieszczącej się w budynku zaprojektowanym przez Domanecha i Montanera w 1879 roku, otwarte w 1990 muzeum (z wystawą autorską Tàpiesa, zbiorami sztuki azjatyckiej i prekolumbijskiej i wystawami czasowymi),
• Casa Calvet (Carrer de Casp 48), budynek mieszkalny zaprojektowany przez Gaudíego w 1899 roku z fasadą z balkonami o opływowych kształtach (dziś mieści się tu restauracja), oraz
• Casa Terrades "Les Punxes" , ceglany budynek stojący przy Avinguda Diagonal, projektu Puiga i Catafalcha, z lat 1903-1905.

Mając nieco więcej czasu warto też podejść do Casa Vicens , będącgo jednym z pierwszych dzieł Gaudíego budynku pochodzącego z lat 1883-1888, stojącego w pobliżu Carrer Gran de Gracia, przedłużenia Passeig de Gracia, już poza granicami dystryktu Eixample, w dzielnicy Gracia (budynek jest własnością prywatną i jego wnętrza nie są udostępniane).

Sagrada Família (pełna nazwa: Basílica i Temple Expiatori de la Sagrada Familia), bez wątpienia najsłynniejszy zabytek Barcelony i jeden z symboli miasta - to zaprojektowana w stylu modernizmu katalońskiego przez Gaudíego świątynia budowana według tego projektu od 1883 roku, wciąż nie ukończona, ale w 2010 roku konsekrowana przez Benedykta XVI i podniesiona do godności bazyliki mniejszej.

Początki kościoła sięgają przełomu lat 60. i 70. XIX wieku, gdy Josep Maria Bocabella, kataloński księgarz i filantrop, założył Stowarzyszenie św. Józefa (Asociación Espiritual de Devotos de San José), a po wizycie w Watykanie w 1872 roku postanowił zbudować w Barcelonie kościół. Finansowaną z funduszy prywatnych budowę, na kupionym przez Bocabellę terenie, rozpoczęto w 1882 roku. Autorem projektu i pierwszym kierownikiem prac był Francisco de Paula del Villar y Lozano, który jednak po roku zrezygnował.

Prowadzenie prac przejął wtedy Antoni Gaudí, rezygnując z pierwotnego neogotyckiego projektu świątyni i tworząc nowy, zakładający swoiste połączenie neogotyku z modernizmem. Gaudí kierował odtąd budową aż do swej śmierci w 1926 roku, przez ostatnie kilkanaście lat życia zajmując się tylko tym projektem. Prace posuwały się dość wolno, głównie dlatego, że były finansowane wyłącznie z dotacji prywatnych (dziś do dotacji prywatnych dochodzą jeszcze wpływy z biletów wstępu). W chwili śmierci Gaudíego ukończona była krypta, ściany apsydy, jedna z wielu zaprojektowanych wież i fasada Narodzenia z trzema portalami: Wiary, Nadziei i Miłości. Po śmierci Gaudíego kierowanie budową przejął Domènec Sugrañes i Gras. Podczas hiszpańskiej wojny domowej 1936-1939 część budowanej świątyni została zniszczona, podobnie jak znajdująca się na terenie budowy pracownia Gaudíego. Systematyczne prace wznowiono dopiero w drugiej połowie XX wieku, częściowo według zrekonstruowanych planów Gaudíego, ze zmianami (głównie uproszczeniami) wprowadzanymi przez kolejnych architektów (od 2012 roku pracami kieruje urodzony w Barcelonie w 1959 roku Jordi Faulí i Oller). Zakończenie prac budowlanych planuje się obecnie na rok 2026 (stulecie śmierci Gaudíego); prace wykończeniowe będą trwały jeszcze co najmniej kilka lat po tej dacie.

Zaprojektowana struktura architektoniczna całego kompleksu Sagrada Familia jest dość złożona. Najogólniej mówiąc, świątynia jest budowana na planie krzyża łacińskiego, ma mieć pięć naw (nawa główna została ukończona w 2000 roku) i trzynawowy transept. Wnętrze jest pomyślane jako las kolumn (zaprojektowanych specjalnie przez Gaudíego), których podstawy są rozmieszczone w węzłach regularnej siatki, w odległości 7,5 m od siebie. Sklepienie naw bocznych ma się znajdować na wysokości 30 m, nawy centralnej - 45 m, skrzyżowania naw z transeptem - 45 m, apsydy - 75 m. Zaprojektowane są trzy fasady, każda w innym stylu: Fasada Narodzenia (Façana del Naixement) od strony północno-wschodniej, Fasada Pasji (Męki Pańskiej) (Façana de la Passió) od strony południowo-zachodniej, oraz Fasada Chwały (Façana de la Glòria), w południowo-wschodnim zamknięciu nawy głównej. Świątynia ma mieć 18 wież (o charakterze iglic): wieżę Chrystusa, wieżę Matki Bożej, 4 wieże ewangelistów i 12 wież apostołów. Do 2010 roku powstało osiem z tych wież - wieże czterech apostołów w Fasadzie Narodzenia i czterech w Fasadzie Pasji (Męki Pańskiej). Najwyższą ma być wieża Chrystusa, zwieńczona ogromnym krzyżem - jej całkowita wysokość ma wynosić ok. 170 metrów (prawie tyle, co wzgórze Montjuïc), dzięki czemu Sagrada Familia stanie się najwyższym kościołem na świecie. Z trzech zaplanowanych fasad ukończone są dwie: niezwykle bogato zdobiona Fasada Narodzenia, ze scenami z życia Chrystusa, zbudowana w latach 1892-1930, stosunkowo najbliższa pierwotnym projektom Gaudíego, z trzema portalami (Nadziei, Wiary i Miłości) oraz Fasada Pasji (Męki Pańskiej) (z portalem stanowiącym obecne główne wejście do kościoła), budowana od 1954 roku według planów Gaudíego z 1917 roku, ukończona już na początku bieżącego stulecia (wieże zostały ukończone w 1976 roku, a zdobiące ją dramatyczne rzeźby Josepa Marii Subirachsa i współpracowników powstały po roku 1987 roku). Budowę zaplanowanej jako największa i najbardziej monumentalna Fasady Chwały, z portalem mającym pełnić rolę głównego wejścia do świątyni, rozpoczęto na początku bieżącego stulecia - ma być ukończona, jak już wspomniano, w roku 2026, na stulecie śmierci Gaudíego.


Obecnie (2016) można zwiedzać kryptę (pochowani są tu Bocabella i Gaudi) i nawę główną; można też dostać się (windą) na jedną z wież w Fasadzie Narodzenia i jedną z wież w Fasadzie Pasji (Męki Pańskiej) (wieże są połączone specjalnym mostem), skąd rozciągają się spektakularne, rozległe widoki na Barcelonę i okolicę (a także na budowaną świątynię). Jeśli chce się bez pośpiechu przyjrzeć ukończonym już fasadom świątyni, zwiedzić wnętrze oraz wjechać na wieże, trzeba przeznaczyć na to co najmniej pół dnia.


Port morski w Barcelonie (Port de Barcelona) jest największym portem w Katalonii, trzecim co do wielkości portem w Hiszpanii i jednym z największych portów w basenie Morza Śródziemnego. Jest też nawiększym portem wycieczkowym Europy, obsługującym ponad 3,4 mln pasażerów rocznie.

W południowej części zespołu portowego znajduje się port handlowy. Ruch pasażerski obsługuje 10 terminali, w tym 6 międzynarodowych terminali wycieczkowych, skupionych wokół basenu oznaczonego markerem . Z punktu widzenia turysty zwiedzającego Barcelonę najbardziej interesujące są okolice Port Vell oraz Port Olimpic , zaliczane do dystryktu Ciutat Vella i - obok Rambli, Dzielnicy Gotyckiej oraz Eixample - należące do najczęściej odwiedzanych rejonów Barcelony.

Markerem oznaczone jest Maremagnum, centrum handlowo-rozrywkowe z licznymi restauracjami, kawiarniami, dyskotekami, sklepami z pamiątkami, itp. Spod pomnika Kolumba można się tam dostać stanowiącym swoiste przedłużenie Rambli drewnianym mostem zwanym Rambla de Mar, zaczynającym się obok Moll de les Drassanes, gdzie jest przystań małych statków wycieczkowych, Las Golondrinas . Obok Maremagnum usytuowana jest jedna z największych atrakcji turystycznych Barcelony, słynne Aquarium , należące do największych w Europie oceanarium, prezentujące florę i faunę morską głównie hiszpańskiego wybrzeża Morza Śródziemnego, ale też mórz tropikalnych.

Niedaleko portu i pomnika Kolumba znajduje się muzeum morskie (Museu Maritim i Drassanes ), w którym można m.in zobaczyć dobrze zachowany zespół zabudowań średniowiecznej stoczni, kopię galery flagowej Juana de Austria, admirała hiszpańskiego dowodzącego flotą chrześcijańską w bitwie pod Lepanto, zbiór map prekolumbijskich, itp. Markerem oznaczone jest muzeum historyczne - Museu d'Història de Catalunya, mieszczące się w przebudowanym spichlerzu znanym jako Palau de Mar; z tarasu kawiarni muzealnej rozciąga się widok na miasto i zatokę.

Położona na trójkątnym cyplu dzielnica Barceloneta , sąsiadująca z portem od północnego wschodu, została zaprojektowana w połowie XVIII wieku przez hiszpańskiego architekta i inżyniera wojskowego dla ludności przesiedlanej z terenów, na których po zdobyciu Barcelony przez wojska Filipa V zbudowano wspomnianą wyżej cytadelę. W centrum dzielnicy jest mały placyk, Plaça de la Barceloneta, przy którym stoi niewielki kościół Sant Miguel del Port; jest tu też wiele małych lokali gastronomicznych. W rejonie Barcelonety cumują statki rybackie. Stojąca w porcie Torre de Sant Sebastia jest stacją początkową kolejki linowej, którą można się dostać na Montjuïc.

Na północny wschód od Barcelonety znajduje się Port Olimpic , port jachtowy zbudowany w ramach przebudowy miasta podjętej przed Igrzyskami Olimpijskimi w 1992 roku; całkowicie przebudowane zostało wówczas całe przemysłowe nabrzeże, zastąpione kilkukilometrowym bulwarem biegnącym wzdłuż plaż. Powstało wtedy w tym rejonie wielkie nowe osiedle, Nova Icaria, będące dziś jednym z osiedli mieszkaniowych Barcelony (zwanym często Vila Olimpica). Obok Port Olimpic wznoszą się dwa bliźniacze 44-pietrowe budynki, jedne z najwyższych w Hiszpanii; w jednym mieszczą się biura, w drugim hotel. Wokół portu działają liczne restauracje, sklepy i kluby nocne. Na południowy zachód i północny wschód od Port Olimpic, ciągną się piaszczyste plaże, o łącznej długości ok. 4,5 km, uchodzące za jedne z najlepszych plaż miejskich na świecie.


Montjuïc - to wzgórze o wysokości 173 m n.p.m., wznoszące się ponad portem, w południowo-zachodniej części miasta, funkcjonujące jako największy w Barcelonie park, z licznymi muzeami, galeriami, i innymi zabudowaniami służącymi rekreacji. W pobliże szczytu można dostać się m.in. kolejką linową.

W 1929 roku północne zbocza wzgórza Montjuïc zostały wybrane jako teren dla organizowanej w tym roku w Barcelonie Wystawy Światowej. Większość pawilonów ekspozycyjnych zbudowano po obu stronach szerokiej ulicy Avinguda de la Reina Maria Cristina , prowadzącej na wzgórze z Plaça d'Espanya , jednego z ważniejszych placów miasta, zbudowanego w 1715 roku, przebudowanego w 1915 roku. Początek Avinguda de la Reina Maria Cristina, w pobliżu placu, jest flankowane przez dwie ceglane 47-metrowe wieże zaprojektowane na wzór dzwonnicy św. Marka w Wenecji. Markerem oznaczony jest zbudowany w 1929 roku, stojący na osi Avinguda de la Reina Maria Cristina zespół fontann, znany jako Font Màgica de Montjuïc, będący do dziś miejscem widowiskowych spektakli (woda-światło-dźwięk).

Wyżej stoi oznaczony markerem główny budynek Wystawy Światowej, znany jako Palau Nacional, do którego można dojść, idąc od Avinguda de la Reina Maria Cristina, wzdłuż fontann i kaskad, przez Plaça del Marquès de Foronda oraz Plaça de les Cascades. Budowla jest dziś siedzibą Narodowego Muzeum Sztuki Katalońskiej (Museu Nacional d'Art de Catalunya), słynącego ze zbiorów malarstwa i rzeźby katalońskiej. Do najcenniejszych kolekcji prezentowanych w muzeum należą zbiory romańskich fresków z XII wieku (uważane przez wielu za jedne z najpiękniejszych w skali światowej), zbiory sztuki gotyckiej, a także kolekcja malarstwa z dziełami m.in. El Greco, Velasqueza i Zurbarana.

Jeszcze wyżej, nad Palau Nacional, znajduje się stadion olimpijski (Estadi Olímpic de Montjuïc Lluís Companys), zbudowany przed Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi zorganizowanymi w Barcelonie w 1992 roku w miejscu, gdzie już kilkadziesiąt lat wcześniej zaczęto budować stadion, na którym miały być w 1936 roku zorganizowane alternatywne, antyfaszystowskie Igrzyska Olimpijskie, konkurencyjne wobec Igrzysk Olimpijskich w Berlinie. Po wybuchu hiszpańskiej wojny domowej plany te nie zostały zrealizowane, a z pierwotnej konstrukcji zachowała się tylko neoklasycystyczna fasada. Obok stadionu stoi kryta hala sportowa japońskiego architekta Araty Isozaki, zespół basenów, itp.

Markerem oznaczony jest położony w pobliżu Font Màgica de Montjuïc tzw. Pawilon Barceloński (zwany też Pawilonem Miesa van der Rohe), zaprojektowany na Wystawę Światową w 1929 roku przez Ludwiga Miesa van der Rohe jako pawilon niemiecki. Jako budowla mająca charakter pawilonu ekspozycyjnego, pawilon Miesa van der Rohe został w 1930 roku rozebrany, jednak w 1986 roku postanowiono go, jako atrakcję turystyczną, zrekonstruować. Chętnie odwiedzane przez turystów jest też zbudowany na Wystawę Światową w 1929 roku zespół ponad stu budynków (Poble Espanyol ), mających prezentować regionalną architekturę hiszpańską i regionalne rzemiosło - w miasteczku, odnowionym w 1980 roku, można zobaczyć przy pracy artystów ludowych z różnych regionów Hiszpanii.

W zbudowanym także na Wystawę Światową Pałacu Grafiki mieści się dziś muzeum archeologiczne (Museu Arqueològic); w pobliżu znajduje się muzeum etnologiczne (Museu Etnològic). Warto też, zwiedzając Montjuïc, zajrzeć do Fundació Joan Miró , zaprojektowanego przez Josep Lluísa Serta i Lópeza muzeum sztuki współczesnej poświęconego Miró (grafiki, rysunki, obrazy, rzeźby, tkaniny, ceramika); w muzeum są też eksponowane dzieła innych artystów.

Główną zabytkową budowla wzgórza Montjuïc jest Castell de Montjuïc - XVIII-wieczny zamek w kształcie gwiazdy wzniesiony w miejscu, gdzie wcześniej stała twierdza zbudowana w 1640 roku, w 1705 roku zburzona przez Filipa V. Dziś zamek jest siedzibą muzeum wojskowego; z okolic zamku rozciągają się wspaniałe widoki na Barcelonę, port i okolice.


Pedralbes - to jedna z dziesięciu dzielnic Barcelony składających się na dystrykt Les Corts, położona dość daleko od centrum, na zachód od Placu Katalońskiego, na północny zachód od Placu d'Espanya, znana z dwóch godnych uwagi zabytków. Jednym z nich jest Palau Reial de Pedralbes , drugim - Monasterio de Santa Maria de Pedralbes .

Palau Reial de Pedralbes - to XVII-wieczna farma, kupiona przez Eusebiego Güella i przekształcona w rezydencję przez Joana Martorella i Montellsa (później przebudowana jeszcze przez Gaudíego). W 1918 roku Güell otrzymał od króla hiszpańskiego tytuł hrabiowski i wzmaian podarował pałac rodzinie królewskiej, która wykorzystywała ją jako rezydencję królewską do 1931 roku. Dziś w pałacu mieści się kilka muzeów (Museu de les Arts Decoratives, Museu Tèxtil i d'Indumentària oraz Museu de la Ceramica); budynek jest też siedzibą Unii Śródziemnomorskiej.

Należący niegdyś do wspólnoty klarysek gotycki klasztor Pedralbes (Monasterio de Santa Maria de Pedralbes) ufundowała w 1326 roku Elisenda de Montcada Pinós, czwarta (i ostatnia) żona króla Jakuba II Sprawiedliwego, której nagrobek z alabastru znajduje się w ścianie między kościołem i klasztorem. W 1983 roku zakonnice przeniosły się do innego budynku, a dobrze zachowany klasztor (cele, kuchnia, refektarz, krużganki, itp.) został udostępniony zwiedzającym. Poza samymi pomieszczeniami klasztoru i ich wyposażeniem warto zrócić uwagę na XIV-wieczne malowidła w kaplicy Sant Miguel, a także na kolekcję obrazów o tematyce religijnej z XIV-XVIII wieku, którą w 1989 roku przekazał klasztorowi przedsiębiorca i kolekcioner dzieł sztuki, baron Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza.

W Barcelonie jest prawie różnego rodzaju 70 parków. Dwoma największymi są omówione wyżej tereny rekreacyjne na wzgórzu Montjuïc i Parc de la Ciutadella . Dla wielu turystów, zwłaszcza dla miłośników twórczości Gaudíego, szczególną atrakcją będzie Parc Güell , położony na wzgórzu w północnej części miasta. Pierwotnie miało tu się znajdować osiedle mieszkaniowe, zamówione u Gaudíego przez Eusebiego Güella w 1910 roku. Plan nie został zrealizowany. W latach 1910-1914 (potem Gaudí zajmował się już wyłącznie budową Sagrada Familia) powstały tylko dwa budynki i liczne elementy architektoniczne oraz dekoracji rzeźbiarskich mających zdobić osiedle (wiadukty, arkady, mozaiki, itp., z czego większość stanowiły dzieło Josepa Marii Jujola, ucznia Gaudiego). W latach 20. XX wieku miasto nabyło te tereny i otworzyło tu park publiczny. Zwiedzając Parc Güell warto zwrócić uwagę na pawilony przy wejściu głównym, schody prowadzące na stanowiący podparty prawie stu zdobionymi mozaiką kolumnami dach tarasu widokowego z długą krętą ławką, pokrytą mozaiką, rzeźby smoków, innych bajkowych zwierząt oraz postaci z bajek i mitów, mur otaczający park, a także na Casa Museu Gaudí, w którym architekt przez pewien czas mieszkał, zanim przeniósł się na plac budowy Sagrada Familia.

Z innych barcelońskich parków warto wymienić jeszcze m.in. Parc del Laberint d'Horta , najstarszy publiczny park w Barcelonie założony w XVIII wieku, z labioryntem z cyprysów (stąd nazwa), dwupoziomowy Parc de Joan Miró , powstały w latach 80. XX wieku, znany z 22-metrowej rzeźby Miró z 1983 roku Dona i Ocell (Kobieta i ptak), oraz Parc de l'Espanya Industrial , także z lat 80. XX wieku, z jeziorem, platformami widokowymi i kilkoma dziełami współczesnych rzeźbiarzy.

Tibidabo to najwyższy (512 m n.p.m.) szczyt pasma górskiego Serra de Collserola, otaczającego Barcelonę od północnego zachodu. Na szczyt można wjechać zabytkowym tramwajem, Tramvia Blau.

Na wysokości 445 m, w miejscu położonym na południowy zachód od szczytu, stoi wieża telekomunikacyjna zbudowana przed Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w Barcelonie w 1992 roku według planów Normana Fostera - Torre de Collserola . Łączna wysokość wieży wraz z anteną wynosi 288 metrów; nieco powyżej połowy wysokości znajduje się platforma widokowa, na którą można wyjechać przeszkloną windą.

Markerem oznaczony jest stojący na szczycie Tibidabo kościół (bazylika mniejsza), Temple Expiatori del Sagrat Cor, zbudowany na początku XX wieku, z figurą Chrystusa na szczycie. Spod figury (można wjechać windą) rozciągają się rozległe widoki. Tuż obok kościoła znajduje się otwarty w pierwszej dekadzie XX wieku popularny park rozrywki, Parc d'Atraccions , wyremontowany w latach 80. XX wieku, ale zachowany, na tyle, na ile było to możliwe, w pierwotnym kształcie.

Marker oznacza obserwatorium astronomiczne (Observatori Fabra) położone na wysokości 415 m n.p.m., zbudowane w 1904 roku. U stóp Tibidabo funkcjonuje interesujące muzeum nauki, znane jako CosmoCaixa .

• Na wzgórzu Montserrat , ok. 40 km na północny zachód od Barcelony, znajduje się najważniejsze sanktuarium Katalonii - benedyktyński klasztor, przechowujący cudowną figurkę Matki Bożej z Dzieciątkiem. W odległości 71 km na północny wschód od Barcelony leży miejscowość Blanes , gdzie zaczyna się słynne wybrzeże Costa Brava, biegnące w stronę Portbou, tuż przy granicy z Francją (➤ mapka)(➤ mapka).

• Osoby interesujące się piłką nożną, będąc w Barcelonie, zapewne będą chciały zobaczyć oznaczony markerem na dwu z map zamieszczonych na tej stronie stadion Camp Nou, największy w Europie stadion piłkarski, należący do klubu FC Barcelona (założonego w 1890 roku jako najstarszy klub piłkarski na świecie), zbudowany w 1957 roku według projektu Francesco Mitjensa, poźniej powiększony, oraz odwiedzić muzeum klubowe (które jest podobno jednym z najczęściej odwiedzanych muzeów w Barcelonie). Osoby nie interesujące się piłką nożną ( o ile takie istnieją) zapewne tego nie zrobią. W każdym jednak razie warto pamiętać,że dla katalończyków FC Barcelona jest jednym z ważniejszych symboli autonomii Katalonii (w czasach dyktatury generała Franco flagi klubu były używane zamiast flagi katalońskiej, wówczas zakazanej), a rywalizacja FC Barcelona z Realem Madryt daleko przekracza wymiar sportowy, stanowiąc istotny element relacji między katalończykami a hiszpańską władzą centralną.