Port-Vendres

Miejscowość i gmina (ok. 4,3 tys. mieszkańców) w południowej Francji, położone w regionie Oksytania, w departamencie Pyrénées-Orientales, na odcinku wybrzeża Morza Śródziemnego znanym jako Côte Vermeille, 885 km na południe od Paryża, 35 km od Perpignan , stolicy departamentu, 3 km na południowy wschód od Collioure , ok. 17 km od granicy hiszpańskiej (➤ mapka)(➤ mapka). Miasto włączone do Francji na mocy traktatu pirenejskiego z roku 1659, o silnych historycznych związkach z Katalonią. Port rybacki, znany z licznych restauracji oferujących potrawy z ryb i owoców morza. Ważny port handlowy, a także wojenny.

Port-Vendres został założony prawdopodobnie (według części źródeł nie ma na to dowodów) przez Fenicjan w VI wieku p.n.e., jako pierwszy duży port handlowy w tym rejonie Morza Śródziemnego, potem zaś został rozbudowany przez Rzymian, nosząc wówczas nazwę Portus Veneris. Pierwsze wzmianki historyczne sięgają 1272 roku, gdzie Port-Vendres wymieniany jest jako "Port-Vendre de Collioure", co może świadczyć, że obie miejscowości były wówczas w jakiś sposób ze sobą ściśle związane. Wiadomo, że przez pewien czas obie, wraz z całym regionem Roussillon, należały do Królestwa Majorki; później znalazły się pod panowaniem Królestwa Aragonii, a następnie w strefie wpływów Hiszpanii, zjednoczonej po ślubie Izabeli I Kastylijskiej i Ferdynanda II Aragońskiego.

W 1659 roku, za panowania Ludwika XIV, w wyniku postanowień tzw. traktatu pirenejskiego, Port-Vendres, Collioure i cały region Roussillon zostały włączone do Francji. Vauban, doceniając strategiczne znaczenie Port-Vendres (podobnie jako Collioure) dokonał przebudowy i wzmocnienia fortyfikacji miasta i portu (szczególnie interesującego dla inżyniera wojskowego ze względu na dużą głębokość i skaliste ustabilizowane dno, co umożłiwiało przyjmowanie dużych jednostek handlowych i okrętów wojennych). Dalsza rozbudowa została przeprowadzona za panowania Ludwika XVI, pod nadzorem hrabiego Josepha Augustina De Mailly d'Haucourta, naczelnego dowódcy wojsk francuskich w regionie, który nie tylko dodał kolejne elementy fortyfikacji, lecz dokonał istotnej przebudowy miasta, po czym w 1780 roku, na polecenia Ludwika XVI, postawiono na jednym z placów miasta, w pobliżu portu, ku chwale tegoż Ludwika XVI, wysoki na 30 m marmurowy obelisk , częściowo zniszczony podczas Rewolucji Francuskiej, częściowo jednak zachowany, i uchodzący za główny zabytek miasta (dla upamiętnienia jego budowy co roku we wrześniu mają miejsce specjalne obchody zwane "Fête de Mailly").

Poza pozostałościami fortyfikacji i instalacji wojskowych, które mogą być atrakcyjne dla miłośników historii wojskowości, wspomnianym wyżej obeliskiem oraz stojącym niedaleko kościołem Notre-Dame de Bonne-Nouvelle z końca XIX wieku, nie ma w Port-Vendres godnych uwagi zabytków. Jeśli natomiast ma się czas i możliwość zwiedzenia okolicy, warto m.in. podjechać w pobliże latarni morskiej na Cap Béar, postawionej w 1861 roku, służącej wojsku i służbom meteorologicznym (rozległe widoki), lub w pobliże wieży zwanej Tour Madeloc z drugiej połowy XIII wieku, skąd także rozciągają się interesujące widoki (podobnie zresztą, jak z niemal całej biegnącej wzdłuż wybrzeża drogi z Collioure, przez Port-Vendres, w kierunku Banyuls-sur-Mer i dalej, w stronę granicy hiszpańskiej). Warto wiedzieć, że stosunkowo niedaleko (ok. 10 km) od wieży stoi mały romański kościół Sainte-Marie de Cosprons , którego historia sięga XII-XIII wieku. Należy przy tym pamiętać, że trasy wszystkich wspomnianych wyżej wycieczek prowadzą wąskimi i krętymi drogami lokalnymi, o nie zawsze dobrej nawierzchni i nie zawsze dobrze oznakowanych (➤ mapka)(➤ mapka).