Uwaga. Stosujemy pliki cookies. Więcej informacji.

Sromowce Wyżne

Polska, województwo małopolskie (➤ mapka)(➤ mapka)
Wieś (ok. 1200 mieszkańców) w południowej Polsce, w Pieninach, nad Dunajcem, w pobliżu Jeziora (Zalewu) Czorsztyńskiego i Jeziora Sromowieckiego , 5 km na wschód od Niedzicy (➤ mapka)(➤ mapka). Tradycyjna miejscowość flisacka, punkt startowy spływu przełomem Dunajca, uchodzącego za jedną z największych atrakcji turystycznych Pienin i południowej Polski w ogóle.

SROMOWCE WYŻNE
przystań flisacka, punkt startowy spływu Dunajcem
fot. PL
Historia miejscowości sięga XIV (a według niektórych źródeł nawet XIII) wieku, gdy region Pienin, leżący skądinąd na drodze jednego ze starych szlaków prowadzących z północy, od Bałtyku, na południe Europy, do Włoch, znalazł się, z nadania królewskiego, w posiadaniu zakonu Klarysek ze Starego Sącza. Z akt Kurii Biskupiej w Krakowie wynika, że już w 1327 roku została w Sromowcach erygowana parafia pod wezwaniem św. Stanisława; wiadomo też, że kilka lat poźniej Sromowce podzieliły się na dwie części (obecne Sromowce Wyżne i Niżne). W połowie XIV wieku - za panowania Kazimierza Wielkiego - region stał się ponownie własnością królewską, a później, na początku XV wieku, stał się zastawem zabezpieczającym zaciągnięty przez króla dług, podlegając odtąd starostwu w Czorsztynie.

W końcu XVIII wieku dobra czorsztyńskie zostały przejęte przez rząd austriacki, a następnie (w części) sprzedane rodzinie hrabiów Drohojowskich, która pozostawała właścicielem Sromowiec aż do końca II wojny światowej - ich groby zachowały się na cmentarzu przy kościele .

Tradycyjnym zajęciem mieszkańców Sromowiec Wyżnych było rolnictwo i flisactwo; ostatnio - zwłaszcza po powstaniu Jeziora (Zalewu) Czorsztyńskiego oraz wyciągu narciarskiego na pobliskim stoku - obserwuje się wzrost liczby turystów, korzystających ze sromowieckich gospodarstw agroturystycznych.

SROMOWCE WYŻNE
fot. PL
Sromowce Wyżne leżą ok. 5 km na wschód od Niedzicy i ok. 4 km na południowy wschód od Zamku w Niedzicy . W Sromowcach Wyżnych - dokładniej, w przysiółku zwanym Kąty - znajduje się przystań flisacka , będąca punktem startowym spływu przełomem Dunajca, jednej z największych atrakcji turystycznych Pienin. W pobliżu przystani jest duży parking , na którym można zostawić samochód i na który można wrócić komunikacją publiczną po zakończeniu spływu w Szczawnicy (przystań zaznaczona jest markerm ) lub Krościenku nad Dunajcem . Jest tu też pawilon Pienińskiego Parku Narodowego.

SROMOWCE WYŻNE
Dunajec,
fot. PL
Długość trasy spływu ze Sromowiec Wyżnych do Szczawnicy wynosi 18 km; płynie się (średnio) 2 godziny i 15 minut (czas zależy od stanu wodu na Dunajcu). Do Krościenka - 23 km (ok. pół godziny dłużej). Najatrakcyjniejszy odcinek trasy - to 8-kilometrowy przełom Dunajca między Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą, gdzie nurt jest wartki, rzeka tworzy liczne ciasne zakola, a wapienne ściany skalne na obu brzegach sięgają 300 m wysokości; zaraz za Sromowcami Niżnymi mija się po lewej stronie doskonale widoczny masyw Trzech Koron (982 m n.p.m.), najbardziej znany i najwyższy szczyt Pienin Właściwych szcyt, a po prawej (słowackiej) stronie - tzw. Czerwony Klasztor (Červený Kláštor) , dawny klasztor kartuzów i kamedułów z XIV wieku, z niewielkim muzeum.

Pierwsze spływy przełomem Dunajca organizował sporadycznie już w pierwszej połowie XIX wieku Józef Szalay, ówczesny właściciel Szczawnicy, twórca szczawnickiego uzdrowiska, jeden z pionierów turystyki pienińskiej - spływy odbywały się sporadycznie, a flisackimi łodziami były tzw. dłubanki, drążaone z pnia topoli, łączone najpierw parami, potem po trzy i cztery. Dzisiaj tratwy składają się z pięciu połączonych łodzi zbijanych z desek, zabierają 10 osób (lub 8 osób dorosłych i czworo dzieci), prowadzone są każda przez dwóch flisaków - i obsługują rocznie, jak się szacuje, ponad 100 tysięcy osób, w tym wielu turystów zagranicznych.

Warto wiedzieć, że polskiej stronie Dunajca brzegiem rzeki nie prowadzi żadna ścieżka - przełom można podziwiać tylko z flisackiej tratwy. Po słowackiej stronie natomiast z Czerwonego Klasztoru do Szczawnicy prowadzi wzdłuż brzegu Dunajca tzw. Droga Pienińska (której budowę rozpoczął także Józef Szalay), dostępna dla pieszych i rowerzystów. Do Czerwonego Klasztoru można dojechać samochodem wzdłuż słowackiego brzegu Dunajca, drogą 543. Można też dojechać samochodem do Sromowiec Niżnych i tam przejść na drugi brzeg Dunajca kładką (tylko dla pieszych i rowerzystów).

Galeria zdjęć

SROMOWCE WYŻNE
przystań flisacka
fot. AL
SROMOWCE WYŻNE
pawilon Pienińskiego Parku Narodowego
fot. AL
SROMOWCE WYŻNE
przystań flisacka
fot. AL
SROMOWCE WYŻNE
przystań flisacka
fot. AL