Bergen is a city and municipality in Vestland, Norway, with a population of about 280,000.
It is the second-largest city in Norway, and a major tourist center.
Liczące ok. 280 tys. mieszkańców miasto w Norwegii, otoczone morzem i górami, położone na zachodnim wybrzeżu kraju, na styku Morza Północnego i Morza Norweskiego. Drugie pod względem wielkości miasto Norwegii i jeden z dwóch (obok Leikanger) ośrodków administracyjnych okręgu Vestland. Bergen leży w odległości 464 km na zachód od stolicy Norwegii, Oslo , 209 km od Stavanger , stolicy sąsiedniego okręgu Rogaland, oraz 197 km od Leikanger (➤ mapka(➤ mapka)). Węzeł komunikacyjny, z lotniskiem międzynarodowym Bergen-Flesland położonym 19 km na południe od Bergen i dworcem kolejowym (Bergen-Flesland) w centrum miasta. Założone w drugiej połowie XI wieku, niegdyś największe i główne miasto Norwegii oraz jedno z najważniejszych miast Ligi Hanzeatyckiej, dziś ośrodek administracyjny, naukowy i kulturalny, a także, po części z uwagi na rolę w historii kraju, po części w związku z położeniem ("brama do fiordów"), jedna z najpopularniejszych norweskich destynacji turystycznych.
BERGEN
widok na miasto z Fløyen (399 m) fot. JD
Jak wspomniano, turystyczne znaczenie Bergen związane jest częściowo z historią miasta, częściowo z jego malowniczym położeniem, w otoczeniu morza, fiordów, wysp i gór, z interesującymi szlakami turystyki pieszej w pobliżu miasta i licznymi miejscami oferującymi spektakularne widoki. W zabudowie miasta, poza kilkoma zabytkami o historii sięgającej XII-XIII wieku, uwagę turystów zwraca przede wszystkim zachowana w kilku rejonach, również w ścisłym centrum miasta, charakterystyczna drewniana tradycyjna zabudowa (w przeszłości wielokrotnie całkowicie lub cześciowo niszczona przez wielkie pożary) oraz charekterystyczny kształt urbanistyczny miasta, z wieloma wąskimi i stromymi ulicami biegnącymi od rejonów położonych nad morzem w stronę okolicznych wzgórz.
Zamieszczone wyżej zdjęcie przedstawia widok na miasto z Fløyen , jednego ze wzgórz otaczających Bergen, wzniesienia o wysokości 399 m n.p.m., na które (na wysokość 320 m) można z centrum miasta w ciągu 8 minut wyjechać uruchomioną w 1918 roku koleją linowo-terenową (Fløibanen). W lewej części zdjęcia dobrze widoczne jest jezioro Lille Lungegårdsvannet , wokół którego skupia się centrum dzisiejszego Bergen, w prawej - półwysep Nordnes , zatoka Vågen i nabrzeże historycznego centrum miasta, Bryggen , w głębi zaś - fiord Byfjorden . Inną kolejką (Ulriksbanen) można wjechać na najwyższe w bezpośrednim otoczeniu Bergen wzgórze Ulriken (643 m), z wieżą telewizyjną i restauracją na szczycie oraz siecią pieszych szlaków turystycznych o różnym stopniu trudności.
Za centrum dzisiejszego Bergen uważa się okolice placu Torgallmenningen , położonego w miejscu, gdzie w wielkim pożarze w 1917 roku spłonęła prawie cała zabudowa, oraz rejon wokół wspomnianego przed chwilą jeziora.
Markery - oznaczają cztery z siedmiu budynków kompleksu muzealnego KODE, jednego z największych muzeów sztuki w krajach skandynawskich, m.in. z bogatą kolekcją dzieł Edvarda Muncha (eksponowaną w KODE 3); trzy pozostałe budynki należące do kompleksu KODE - to domy trzech norweskich kompozytorów, w tym dawna willa należąca do Edvarda Griega w Troldhaugen (ok. 10 km na południe od centrum Bergen), Haralda Sæveruda i Olego Bulla. Markerem oznaczona jest Grieghalle, sala koncertowa mogąca pomieścić ok. 1500 słuchaczy, markerem - główny budynek Uniwersytetu w Bergen (Universitetet i Bergen), z dwoma muzeami (Kulturhistorisk museum i Naturhistorisk museum) na terenie kampusu, markerem - secesyjny budynek Teatru Narodowego (Den Nationale Scene), a markerem - stojący na skwerze na północny zachód od Lille Lungegårdsvannet pomnik Griega.
Warto wiedzieć, że na północny wschód od jeziora, w pobliżu głównego dworca kolejowego , Bergen-Flesland, znajduje się dawny szpital dla trędowatych (dziś muzeum, Lepramuseet), jeden z nielicznych dobrze zachowanych tego rodzaju szpitali w Europie, Sankt Jørgens Hospital i Bergen , gdzie w 1873 roku Armauer Hansen, norweski lekarz i naukowiec, odkrył bakterię będącą przyczyną choroby.
Na północny zachód od Torgallmenningen rozciąga się półwysep Nordnes , częściowo zabudowany tradycyjnymi drewnianymi domami stojącymi przy wąskich ulicach. Część półwyspu zajmuje park publiczny Nordnesparken założony pod koniec XIX wieku. Na terenie parku warto zwiedzić akwarium, Akvariet i Bergen , jedno z największych i najnowocześniejszych w Skandynawii; w pobliżu znajduje się Havforskningsinstituttet (Instytut Morski), największa w Norwegii placówka badawcza tego typu.
Markerem oznaczony jest kościół Nykirken, z historią sięgającą pierwszej połowy XVII wieku, a markerem - mający długie tradycje, popularny wśród mieszkańców Bergen i turystów targ rybny, Fisketorget.
Za historyczne centrum Bergen uważa się część miasta położoną po północno-wschodniej stronie zatoki Vågen . Do najważniejszych zabytków w tym rejonie zalicza się
twierdzę Bergenhus (Bergenhus Festning), oznaczony markerem rejon tradycyjnej drewnianej zabudowy zwany Bryggen, oraz dwa kościoły: trzynawową bazylika Mariakirken (Kościół Mariacki), najstarszą budowlę w Bergen, z historią sięgającą pierwszej połowy XII wieku, pierwotnie romańską, później rozbudowaną w stylu gotyckim, z dwiema bliźniaczymi wieżami, godnymi uwagi ołtarzem głownym i amboną, wielokrotnie uszkadzaną w pożarach i wielokrotnie odbudowywaaną i poddawaną renowacji (ostatnio w 2013 roku), oraz Korskirken (kościół św. Krzyża), którego najstarsze elementy pochodzą z drugiej połowy XII wieku.
Wspomniana wyżej twierdza Bergenhus , dawna siedziba władców Norwegii, jest jedną z najstarszych i jedną z najlepiej zachowanych twierdz w kraju, z najstarszymi elementami pochodzącymi z połowy XIII wieku. Z tego okresu pochodzi rezydencja królewska znana jako Håkonshallen , dziś wykorzystywana w celach reprezentacyjnych, a także najstarsze elementy wieży Rosenkrantza (Rosenkrantztårnet), zwanej tak od nazwiska gubernatora Erika Rosenkrantza (1519-1575), który zarządzał budowlą w latach 1560-1568, zachowanej w większości w XVI-wiecznym kształcie (obie wspomniane budowle są oddziałami Muzeum Miejskiego); markerem oznaczone jest muzeum poświęcone historii twierdzy.
Na południowy wschód od twierdzy Bergenhus zachował się stosunkowo duży obszar zabudowany tradycyjnymi drewnianymi domami, Bryggen; markerem oznaczone jest założone w 1976 roku muzeum historyczne, eksponujące m.in. pozostałości po dawnej zabudowie Bergen odkryte po pożarze w 1955 roku (muzeum Brygen jest - podobnie, jak wspomniane przed chwilą budynki zachowane na terenie twierdzy Bergenhus - oddziałem Muzeum Miejskiego w Bergen).
Markerem oznaczone jest Muzeum Hanzeatyckie (Det Hanseatiske Museum og Schøtstuene), poświęcone historii Bergen jako jednego z najważniejszych miast Hanzy, zaś markerem - tzw. muzeum Theta, stanowiące rekonstrukcję małego pomieszczenia, w którym podczas drugiej wojny światowej przez dwa lata działało uruchomione przez grupę młodych ludzi ("grupę Theta") urządzenie pozwalające na kontakt radiowy z Londynem i przekazującej do Londynu informacje o ruchach floty niemieckiej (ostatecznie odkryte i zniszczone przez nazistów). Dla części turystów atrakcją będzie stojący w zatoce Vågen, w miejscu oznaczonym markerem , zwodowany w 1914 roku trzymasztowy żaglowiec Statsraad Lehmkuhl, okręt szkoleniowy marynarki norweskiej.
Ok. 7 km na południe od centrum Bergen leży Gamlehaugen , dzisiejsza rezydencja królewska, otoczona dostępnym dla wszystkich parkiem. Historia budowli, przypominającej zamek, siega Średniowiecza. Do 1927 roku, gdy posiadłość stała się rezydencją norweskiej rodziny królewskiej, przechodziła wielokrotnie z rąk do rąk. Ostatnim właścielem był Christian Michelsen 1857-1925), przedsiębiorca i polityk, w latach 1907-1907 premier Norwegii, uważany za człowieka, ktory odegrał kluczową rolę w procesie oddzielenia Norwegii od Szwecji i uzyskania przez Norwegię pełniej niepodległości. Po śmierci Michelsena posiadłość została, po zakończonej sukcesem narodowej zbiórce środków finansowych, zakupiona przez państwo i stała się oficjalną rezydencją królewską. Otaczający rezydencję park jest, jak wspomniano, otwarty dla publiczności; można też zwiedzać parter budynku (z przewodnikiem).
Galeria zdjęć
BERGEN
port fot. JD
BERGEN
pomnik Edvarda Griega fot. JD
BERGEN
ulica Torget fot. JD
BERGEN
widok na miasto ze szczytu Fløyen (320 m) fot. JD
BERGEN
ulica Torget fot. JD
BERGEN
monogram Chrystiana VII - króla Danii i Norwegii w latach 1766-1808, na budunku dawnego ratusza przy Rådstuplassen fot. JD