Dublin

Dublin - to największe, liczące ok. 550 tys. mieszkańców (ok. 1,5 mln w obszarze metropolitalnym) miasto i stolica Irlandii. Leży w prowincji Leinster, na wschodnim wybrzeżu Irlandii, u ujścia rzeki Liffey (➤ mapka)(➤ mapka). Główny ośrodek administracyjny, przemysłowy, naukowy i kulturalny kraju.

Tereny, na których leży dzisiejszy Dublin, były zasiedlone już w czasach prehistorycznych. Za oficjalną datę założenia miasta uważa się rok 988. Zamek, wokół którego zaczęło rozwijać się miasto stanowiące zalążek dzisiejszego Dublina, został wzniesiony w pierwszej połowie XIII wieku; pierwszy burmistrz Dublina został nominowany w 1229 roku. Nową erę w historii Dublina zapoczątkował podbój Irlandii przez Tudorów. Szczególnie szybki okres rozwoju miasta nastąpił w XVIII wieku; później na pewien czas - zarówno jako ośrodek administracyjny, jak gospodarczy - Dublin stracił na znaczeniu. Od 1922 roku Dublin jest stolicą niepodległej Irlandii.


Najstarszym i uważanym za najważniejszy zabytkiem Dublina jest wspomniany wyżej, oznaczony na zamieszczonej niżej mapie markerem zamek - zbudowany na polecenie króla Anglii Jana w latach 1204-1930. Pierwotnie pełnił funkcje głównie obronne, później przede wszystkim reprezentacyjne. Obecny kształt zamku pochodzi w dużej części z XVIII wieku. Przed 1922 rokiem zamek był siedzibą brytyjskiej administracji rządowej w Irlandii, obecnie jest oficjalną rezydencją rządu Irlandii.

Część reprezentacyjnych apartamentów zamku (w tym słynna sala św. Patryka, uważana za jedno z najwspanialszych wnętrz w Irlandii) pełni funkcję muzeum; można też zwiedzić (z przewodnikiem) średniowieczne piwnice i tzw. Kaplicę Królewską.

Drugim, po zamku, najważniejszym zabytkiem w Dublinie jest Trinity College - georgiański kampus Uniwersytetu. Uniwersytet jest czynną uczelnią, wobec czego większość wnętrz nie jest dostępna dla zwiedzających. Za największą atrakcję kompleksu uważana jest tzw. Stara Biblioteka, w której można zobaczyć m.in. Księgę z Kelles (Book of Kells, Codex Cenannensis), iluminowany przez celtyckich mnichów manuskrypt z ok. 800 roku, będący, według specjalistów, jednym z najważniejszych zabytków chrześcijaństwa irlandzkiego i zarazem jednym z najpiękniejszych zachowanych do naszych czasów manuskryptów średniowiecznych.

Za najważniejsze zabytki sakralne Dublina uchodzą dwie katedry: katedra św. Patryka (Saint Patrick’s Cathedral) o historii sięgającej drugiej połowy XIII wieku, mająca status katedry narodowej największa świątynia w Irlandii, oraz Katedra Kościoła Chrystusowego (Christ Church), siedziba arcybiskupa zwana też Katedrą św. Trójcy (The Cathedral of the Holy Trinity).

Markerem oznaczony jest Leinster House, klasycystyczna rezydencja zbudowana w latach 1745–1747 dla Jamesa FitzGeralda, późniejszego księcia Leinster, od 1922 roku pełniąca funkcję siedziby parlamentu irlandzkiego, a markerami - - odpowiednio National Gallery of Ireland, dział archeologiczny irlandzkiego Muzeum Narodowego (National Museum of Ireland) oraz dział historii naturalnej tegoż muzeum.

Markerem oznaczony jest Mansion House, siedziba burmistrza Dublina, markerem - jedna z głównych handlowych ulic miasta po południowej stronie rzeki, Grafton Street, a markerem - zbudowany w 1816 roku pieszy most na rzece Liffey (w kształcie 43-metrowego żeliwnego łuku) zwany mostem Ha'penny (Ha'penny Bridge) i uchodzący za jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc w Dublinie.

Glówną ulicą handlową w północnej części miasta jest O'Connell Street Lower , na której w miejscu oznaczonym markerem stoi (tam, gdzie do 1966 roku stała kolumna Nelsona, wysadzona w powietrze przez irlandzkich republikanów) wysoka na 120 m iglica, Spire of Dublin (oficjalnie nosząca nazwę "Monument of Light"), postawiona w 2003 roku dla uczczenia nowego tysiąclecia. Marker oznacza The Famine Memorial, pomnik upamiętniający ofiary Wielkiego Głodu, jaki panował w Irlandii w latach 1845-1849 (milion osób umarło wówczas z głodu, a drugie tyle wyemigrowało).