Domodossola

Miasto (ok. 18 tys. mieszkańców) w prowincji Verbano-Cusio-Ossola we włoskim Piemoncie, położone w dolinie Val d'Ossola, 44 km na południowy wschód od przełęczy Simplon , 42 km na północny zachód od Verbanii , stolicy prowincji (➤ mapka)(➤ mapka), z kilkoma godnymi uwagi zabytkami w historycznym centrum. Ważny węzeł kolejowy.

Domodossola jest główą miejscowością doliny Val d'Ossola, położonej u podnóża Alp Lepontyńskich (markerem oznaczony jest najwyższy szczyt tego pasma, Monte Leone, wznoszący się na wysokość 3553 m), na północny zachód od Jeziora Maggiore . Miasto leży w miejscu, gdzie zbiega się kilka dolin bocznych doliny Val d'Ossola, w tym dolina Val Bognanco, podchodząca pod masyw Pizzo Andolla (3654 m) , położony w najdalej na wschód wysuniętej części Alp Pennińskich (Walijskich). Główną rzeką doliny Val d'Ossola jest Toce, a doliny Bognanco - Bogna; Domodossola leży tuż na południe od miejsca, gdzie Bogna wpada do Toce. Miasto jest ważnym węzłem kolejowym (pasażerskim i towarowym), jednym z najważniejszych na europejskiej trasie kolejowej biegnącej przez tunel pod przełęczą Simplon.


W Starożytności Domodossola była głównym miastem jednej z prowincji rzymskich. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Domodossola, położona w strategicznie ważnym miejscu, przez stulecia była sceną wielu wojen, wielokrotnie przechodząc z rąk do rąk. Szczególną rolę miasto zaczęło odgrywać w XX wieku, po otwarciu tunelu Simplon. Ważnym wydarzeniem w historii miasta była jesień 1944 roku (okres od 10 września do 19 października 1944 roku), gdy Domodossola stała się stolicą niezależnego państwa - Repubblica dell'Ossola - utworzonego przez antyfaszystowskich partyzantów, którzy na pewien czas przejęli kontrolę nad terenami między Domodossolą, Jeziorem Maggiore i granicą szwajcarską. Powstanie zostało stłumione przez Niemców, ale wspomniane wydarzenia w rejonie Domodossoli stały się istotnym elementem antyfaszystowskiego ruchu oporu we Włoszech; w oznaczonym markerem ratuszu, który był siedzibą tymczasowego rządu partyzantów, funkcjonuje niewielkie muzeum wydarzenia te upamiętniające.

Większość ważniejszych zabytków i atrakcji turystycznych Domodossoli skupia się wokół niewielkiego renesansowego placu, Piazza Mercato , zabudowanego domami z XV i XVI wieku z charakterystycznymi dla tego okresu arkadami, oraz ulicy Via Briona . Za główne zabytki sakralne uważa się kolegiatę św. Gerwazego i Protazego (Chiesa di Santi Gervasio e Protasio), w obecnym kształcie XVIII-wieczną, lecz będącą wynikiem przebudowy wcześniejszego XV-wiecznego kościoła, oraz pochodzące z drugiej połowy XVII wieku sanktuarium na wzgórzu na południowo-zachodnich obrzeżach miasta (Sacro Monte di Domodossola), należące do zespołu dziewięciu "świętych gór" Lombardii i Piemontu (Sacrimonti Piemonte e Lombardia), od 2003 roku figurujących na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.


Do innych atrakcji Domodossoli zalicza się kilka niewielkich muzeów, w tym muzeum historyczne w renesansowym Palazzo Silva , muzeum przyrodnicze (Museo di Scienze Naturali "Mellerio Rosmini"), muzeum nawiązujące do historii budowy tunelu pod przełęczą Simplon , a także oznaczone markerem muzeum sztuki w Palazzo San Francesco.