Hallstatt

Miejscowość w Austrii, w kraju związkowym Górna Austria, malowniczo położona na zachodnim brzegu jeziora znanego jako Hallstättersee , 73 km na południowy wschód od Bad Ischl (➤ mapka)(➤ mapka). Główna miejscowość regionu Hallstatt–Dachstein/Salzkammergut figurującego na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO i jedna z najpopularniejszych destynacji turystycznych w całej Austrii.

Hallstatt jest najbardziej znaną i najważniejszą atrakcją krainy Salzkammergut, od czasów prehistorycznych znanej jako region wydobywania soli. Miejscowość liczy mniej niż 800 stałych mieszkańców, ale słynie z nadzwyczaj malowniczego położenia, a także ze stanowiska archeologicznego (obejmującego udostępnioną dla zwiedziających prehistoryczną kopalnię soli oraz pobliskie cmentarzysko z epoki żelaza) uważanego za typowe dla odkrytej w połowie XIX wieku kultury archeologicznej, rozwijającej się w latach 800-450 p.n.e. na terenach dzisiejszej środkowej Europy i zwanej (od nazwy miejscowości Hallstatt) kulturą halsztacką. Wraz z położonymi niedaleko grotami lodowymi w masywie Dachstein Hallstatt wpisano w roku 1997 na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako "Krajobraz kulturowy Hallstatt–Dachstein/Salzkammergut".

Miejscowość Hallstatt jest siedzibą gminy targowej o tej samej nazwie, położonej w powiecie Gmunden, w południowej cześci regionu Salzkammergut, zajmującego pogranicze trzech austriackich krajów związkowych: Górnej Austrii (gdzie leży większa część regionu), Styrii i Kraju Salzburskiego. Graniczy z gminą Bad Goisern na północy, gminą Gosau na zachodzie i gminą Obertraun na wschodzie. Hallstatt leży 21 km na południe od Bad Ischl , jednej z ważniejszych miejscowości turystycznych regionu, 12 km na południe od Bad Goisern , 5 km od Obertraun i 14 km na południowy wschód od Gosau . Obertraun jest stolicą gminy, na terenie której leży wschodnia część należącego do Alp Salzburskich masywu górskiego Dachstein, z wysoką na 2108 m górą Krippenstein , znaną z dostępnych dla zwiedzających ogromnych grot lodowych (inny, uważany za największy na świecie, system grot lodowych, Eisriesenwelt , jest dostępny w masywie Tennengebirge w gminie Werfen, ok. 70 km na zachód od Hallstatt), specjalnej platformy (5 Fingers) i innych punktów widokowych, sieci wyciągów (w zimie obsługujących ośrodek narciarski) i innych atrakcji. W gminie Gosau leży zachodnia część masywu Dachstein, z jego najwyższym szczytem Hoher Dachstein (2995 m) i ośrodkiem narciarskim na lodowcu.

Jak wspomniano, cały region Salzkammergut był od czasów prehistorycznych rejonem wydobywania soli. Markerem jest oznaczona dolna, a markerem górna stacja kolejki linowo-szynowej, którą można wyjechać na górę Salzberg. Marker oznacza wieżę Rudolfsturm, której początki sięgają końca XIII wieku, (później była wielokrotnie przebudowywana). Aż do połowy XX wieku w wieży mieszkali kolejni zarządzający pracami górniczymi, dziś mieści się w niej restauracja. W pobliżu wieży znajduje się platforma, z ktorej rozciąga się wspaniały widok na Hallstatt, jezioro i okoliczne góry. Od górnej stacji kolejki można łatwo dojść do dawnej kopalni soli , eksploatowanej do niedawna od czasów prehistorycznych i uważanej za jedną z najstarszych na świecie. W 1846 roku ówczesny dyrektor kopalni, Johann Georg Ramsauer, odkrył prehistoryczne cmentarzysko, datowane dziś na lata 800-450 p.n.e. i uznane za typowe dla tzw. kultury halsztackiej, rozwijającej się w tym czasie Europie Środkowej. Prehistoryczne znaleziska z terenu kopalni i cmentarzyska (ale też artefakty z czasów rzymskich) można zobaczyć na wystawie w otwartym w 1884 roku muzeum , dziś mieszczącym się w dawnej plebanii jednego z halsztackich kościołów.

W samej miejscowości, poza muzeum, za główny zabytek uważa się stojący na skale katolicki kościół Mariä Himmelfahrt , zwany najczęściej Maria am Berg. Pierwszy kościół w tym miejscu powstał nie później niż w połowie XII wieku (zachowała się romańska wieża, do której po pożarze w 1750 roku dodano barokowy hełm), drugi w pierwszej połowie XIV wieku. Obecna świątynia z ozdobionym freskami głównym wejściem od strony południowej, została ukończona na początku XVI wieku. Na przykościelnym cmentarzu warto zwrócić uwagę na unikatowe w skali światowej carnarium - gotycką kaplicę (Michaelskapelle), w której od ok. 1600 roku przechowywane są setki podpisanych nazwiskiem czaszek osób wcześniej pochowanych na cmentarzu, których groby jednak, z powodu ograniczonego miejsca, musiały być później likwidowane.

Markerem oznaczony jest neogotycki, wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku (na miejscu wcześniejszej świątyni) ewangelicki kościół z charakterystczną spiczastą wieżą. Tuż obok tego kościoła znajduje się przystań (ATO Hallstatt Markt ) pływających po jeziorze statków i promów (pływających m.in. do dworca kolejowego Hallstatt przy linii łączącej Bad Ischl z Obertraun, położonego na przeciwległym brzegu jeziora). Markerem oznaczony jest rynek. Ulica Seestrasse prowadzi z centrum Hallstatt na południe, do sąsiedniej miejscowości Lahn, z przystanią ATO Hallstatt Lahn , położoną nieco na północ od ujścia do jeziora rzeki Waldbach mającej źródła w masywie Dachstein (niedaleko tej przystani znajduje się oznaczona markerem dolna stacja wspomnianej wyżej kolejki na góre Salzberg).

Planując wizytę w Hallstatt warto pamiętać o kilku organizowanych tu corocznie róznego rodzaju imprezach, w tym słynnej tradycyjnej, organizowanej od 1623 roku procesji (łodziami na jeziorze) w dniu Bożego Ciała, koncertach w ramach Festiwalu Mozartowskiego (Salzkammergut Mozartfestival) w lipcu i sierpniu, a także imprezach sportowych - półmaratonie (pierwszy weekend maja) i maratonie pływackim (z Bad Goisern przez Hallstatt do Obertraun).

• Wybierając się do Hallstatt samochodem należy pamiętać, że wjazd samochodów prywatnych do miejscowości jest ograniczony (przepustki otrzymują turyści nający zamówione noclegi). Dostępne dla wszystkich parkingi znajdują się w Lahn (markery , i ).
• Markerem na zamieszczonej mapce oznaczony jest położony tuż nad pierwszym z wymienionych przed chwilą parkingów (Parkplatz P1, przy Salinenplatz) kościół, ufundowany (wraz z kilkoma kaplicami) i zbudowany na początku XVIII wieku. Kościoł jest uważany za jeden z ważniejszych przykładów architektury barokowej w regionie Hallstatt–Dachstein/Salzkammergut.
• Warto wiedzieć, że w 2012 roku w miejscowości Luoyang w Chinach oddane zostało do użytku stanowiące replikę części Hallstatt osiedle mieszkaniowe zbudowane kosztem ok. 1 mld dolarów przez duża chińską firmę wydobywczą China Minmetals. Budowa osiedla została podjęta już w 2011 roku bez pytania Austriaków o zgodę, co wywołało kontrowersje; ostatecznie jednak lokalne władze austriackiego Hallstatt uznały, że projekt chiński może przyczynić się do promocji ich miejscowości, wzięły udział w ceremonii otwarcia i podpisały z Chińczykami umowę o współpracy kulturalnej.