Ripoll

Miasto w północnej Hiszpanii (ok. 11 tys. mieszkańców), w Katalonii, 108 km na północ od Barcelony , położone nad rzeką Ter i jej dopływem Freser, w pobliżu Pirenejów i granicy z Francją (➤ mapka)(➤ mapka). Główną atrakcją turystyczną jest klasztor benedyktynów (ufundowany w IX wieku, zrekonstruowany w XIX wieku), z zachowanym XII-wiecznym portalem z dekoracją rzeźbiarską uważaną za najwybitniejszy przykład sztuki romańskiej w Hiszpanii.

Wiadomo, że tereny, na których leży Ripoll, były zamieszkałe już w epoce brązu; zachowały się również pozostałości z czasów rzymskich i późniejszych, wizygockich. Wiadomo też, że od wczesnego Średniowiecza miasto było ośrodkiem wydobycia węgla i rud żelaza oraz ośrodkiem przemysłu obróbki metali, w tym produkcji broni (choć informacje o tym w dużej części zaginęły wskutek zniszczeń, do których doszło podczas tzw. pierwszej wojny karlistowskiej w XIX wieku).

Główną atrakcją turystyczną Ripoll jest zrekonstruowany w XIX wieku Monestir de Santa Maria - klasztor benedyktyński, ufundowany w 879 roku przez Wilfreda I Włochatego (Kudłatego) [Guifré el Pelós, Guifré el Pilós], władcy katalońskiego, założyciela dynastii hrabiów Barcelony, który zginął w bitwie z Maurami w 897 roku i w Ripoll jest pochowany (➤ mapka)(➤ mapka). Klasztor, budowany do 888 roku, stał się ważnym ośrodkiem nauki i kultury; w XI wieku opat klasztoru o nazwisku Oliva rozbudował klasztor wznosząc nową pięcionawową bazylikę.

W XII wieku został do niej dodany portal z nadzwyczaj bogatą dekorację rzeźbiarską - przedstawiającą Chrystusa otoczonego aniołami, zwierzętami symbolizującymi apostołów i starcami Apokalipsy (w centrum nad wejściem), liczne postacie i sceny ze Starego Testamentu, ale także prace rolnicze przypadające na różne pory roku, itp. W 1428 roku trzęsienie ziemi zniszczyło świątynię - odbudowaną ją (w nieco ograniczonej formie) w XIX wieku. Przetrwały krużganki (warte zwiedzenia) i właśnie wspomniany portal zachodni, uchodzący za wybitne dzieło sztuki romańskiej (według niektórych - najwybitniejszy przykład sztuki romańskiej w całej Hiszpanii) i z tego względu przyciągający licznych turystów.