Sorrento

Sorrento (w dialekcie neapolitańskim: Surriento) - to miejscowość i gmina (ok. 16,5 tys. mieszkańców) w Kampanii, nad Zatoką Neapolitańską, położona niecałe 50 km na południowy wschód od Neapolu (➤ mapka)(➤ mapka). Znana miejscowość turystyczna, jedna z najpopularniejszych na całym Półwyspie Sorrentyńskim, słynącą z pięknego położenia, malowniczej zabudowy, lokalnych produktów (w tym słynnego likieru cytrynowego limoncello), chętnie kupowanych przez turystów, a także spektakularnych procesji organizowanych corocznie przez miejscowe bractwa pokutne w ramach uroczystych obchodów Wielkiego Tygodnia, których tradycje sięgają czasów Średniowiecza. Sorrento może być też dobrą bazą wypadową do zwiedzania miejscowości położonych nad Zatoką Neapolitańską, a także całego Półwyspu Sorrentyńskiego, w tym jego południowego wybrzeża, zwanego Wybrzeżem Amalfi. Dojazd autostradą A3 (E45) do zjazdu Castellamare di Stabia, dalej ok. 25 km drogą SS145. Do Sorrento można też dojechać jedną z linii sieci Circumvesuviana, waskotorowej kolei elektrycznej obsługującej rejon Neapolu, albo statkiem (ok. 40 minut z przystani Napoli-Beverello).

Według większości źródeł Sorrento zostało założone jako kolonia grecka (najstarsze ślady pochodzą z przełomu VII i VI wieku p.n.e.). W czasach rzymskich okolice Sorrento, miejscowości noszącej wówczas nazwę Surrentum, były znane z produkcji wina. Patrycjusze chętnie budowali tu wiejskie rezydencje, których pozostałości zachowały się w różnych miejscach na całym Półwyspie Sorrentyńskim, w tym w okolicach dzisiejszego Sorrento. Znaleziska i wykopaliska pochodzące z tego okresu można w Sorrento zobaczyć w niewielkim muzeum Museo Correale di Terranova oznaczonym na zamieszczonej niżej mapce markerem (z działem archeologicznym, kolekcją porcelany capodimonte, galerią malarstwa z XVII-XIX wieku, itp.), ufundowanym na początku XX wieku przez braci Pompeo i Alfredo Correale, hrabiów Terranova, działającym (z przerwami) od 1924 roku.

Od 420 roku Sorrento było siedziba arcybiskupstwa. Po upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego zostało opanowane przez Ostrogotów, później przeszło pod kontrolę Bizancjum, a następnie, gdy wpływy Bizancjum osłabły, usamodzielniło się (podobnie jak Amalfi) i przez pewien czas funkcjonowało jako niezależne państwo. W 1133 roku zdobył Sorrento Roger II de Hauteville, pierwszy król Sycylii - i odtąd losy miasta związane były z losami Królestwa Sycylii, aż do 1861 roku, gdy cały region wszedł w skład zjednoczonych Włoch.


W tym czasie okolice Sorrento, podobnie jak Wybrzeże Amalfi, położone po południowej stronie Półwyspu Sorrentyńskiego, były już znane jako region o szczególnych walorach turystycznych i chętnie odwiedzane przez gości z całej Europy: byli w Sorrento m.in. Johann Wolfgang von Goethe, John Keats, Walter Scott, George Gordon Byron, poźniej też Henrik Ibsen, Richard Wagner i Friedrich Nietzsche. W XX wieku do spopularyzowania miejscowości przyczyniła się dodatkowo jedna z najsłynniejszych neapolitańskich piosenek, Torna a Surriento, napisana w 1902 przez Ernesto De Curtisa (do słów jego brata, Giambattisty) i zaśpiewana po raz pierwszy w hotelu Tramontano jako utwór okolicznościowy z okazji pobytu w Sorrento ówczesnego premiera Włoch, później wykonywana przez tak wybitnych artystów, jak Tito Schipa, Beniamino Gigli, Giuseppe Di Stefano, Luciano Pavarotti, Plácido Domingo, José Carreras i Andrea Bocelli, a także, w zmodyfikowanych wersjach, przez innych znanych wykonawców (m.in. przez Elvisa Presleya w wersji zatytułowanej Surrender).
Markerem oznaczony jest jeden z portów Sorrento, Marina Piccola, z którego m.in. odpływają statki na Capri.

Centrum miasta leży na tarasie położonym ok. 50 metrów wyżej. Za główny plac Sorrento uważa się Piazza Tasso , biorący nazwę od nazwiska Torquato Tasso, urodzonego w 1544 w Sorrento, zmarłego w Rzymie w 1595 roku poety, twórcy Jerozolimy wyzwolonej (Gerusalemme liberata), słynnego eposu rycerskiego, którego tłem jest pierwsza wyprawa krzyżowa i zdobycie przez krzyżowców Jerozolimy w 1099 roku (stąd tytuł dzieła). Na placu, po południowej stronie, stoi pomnik poety . Przez Piazza Tasso przechodzi biegnąca mniej więcej równoleżnikowo główna ulica Sorrento, Corso Italia ; markerem oznaczona jest równoległa do Corso Italia malownicza ulica handlowa, Via S. Cesareo.

Sorrento nie uchodzi za miasto szczególnie bogate w dostępne publicznie zabytki. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka stojących w mieście kościołów, z których za najbardziej interesujące uważa się:

• katedrę, Cattedrale dei Santi Filippo e Giacomo , której historia sięga XII lub nawet XI wieku, później kilkakrotnie przebudowywaną, z pochodzącymi z Konstantynopola głównymi drzwiami datowanymi na XI wiek, ołtarzem, amboną i tronem biskupim datowanymi na XVI wiek, fasadą z 1924 roku, a także kilkoma interesującymi malowidłami we wnętrzu;
• kościół znany jako Chiesa dei Santi Felice e Baccolo , stojący w miejscu dawnej świątyni rzymskiej, z historią sięgającą według niektórych źródeł IV wieku (czasów Konstantyna I), kilkakrotnie odnawiany (ostatnio w końcu XX wieku), przez kilka stuleci pełniący funkcję katedry Sorrento (zanim, w XV wieku, funkcję tę przejęła obecna katedra);

• bazylika Sant'Antonino z XI wieku, wielokrotnie później przebudowywana, z przechowywanymi tu szczątkami żyjącego w VII wieku patrona miasta, benedyktyna, znanego jako św. Antonin z Sorrento (markerem na mapce oznaczony jest jego pomnik stojący na Piazza Tasso);
• Chiesa di San Francesco d'Assisi , pochodzący z XIV wieku kościół i klasztor, z pięknymi krużgankami otaczającymi dziedziniec;
• Santuario della Madonna del Carmine , świątynia, której początki sięgają podobno II wieku, przebudowana w XVI wieku i poźniej jeszcze raz, w stylu barokowym, w XVIII wieku;
• barokowy kościoł św. Pawła, Chiesa di San Paolo , z IX wieku, później wielokrotnie przebudowywany.

Z wielu miejsc w Sorrento rozciągają się rozległe, piękne widoki na Zatokę Neapolitańską. Należą do nich m.in park publiczny, Villa comunale, oznaczony na zamieszczonej mapce markerem , a także okolice wspomnianego wyżej Museo Correale di Terranova.