Początki kultu maryjnego w Świętej Lipce (niem. Heiligelinde) sięgają XV wieku, gdy podobno istniała tam kaplica z drewnianą figurką Matki Bożej z Dzieciątkiem, uchodzącą za cudowną i przyciągającą licznych pielgrzymów (do których należał też ostatni wielki mistrz krzyżacki w Prusach Zakonnych - Albrecht Hohenzollern). W 1524 lub 1525 roku kaplica - podczas reformacji - została zniszczona, a figurka zaginęła. W następnym stuleciu jednak, mimo iż w całym regionie dominowali wówczas protestanci, przystąpiono do odbudowy kaplicy, na odnalezionych fundamentach dawnej, przekazując ją pod opiekę jezuitom. Wkrótce stała się ponownie celem pielgrzymek wiernych z Warmii (katolickiej) i Mazur, pozostając do dziś jest jednym z najważniejszych sanktuariów maryjnych w północnej Polsce.
Pochodzący z XVII i pierwszej połowy XVIII wieku zespół kościelno-klasztorny w Świętej Lipce - Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny z krużgankami i klasztorem - jest jednym z najważniejszych zabytków baroku w regionie. Szczególną atrakcją kościoła są potężne organy z ruchomymi figurkami, z pierwszej połowy XVIII wieku. Stałe koncerty w sezonie letnim odbywają się w piątki wieczorem, ale codziennie odbywają się krótkie prezentacje możliwości instrumentu.