Vence

Miejscowość i gmina (ok. 15 tys. mieszkańców) we Francji, w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Alpy Nadmorskie, położona niedaleko Nicei , na wapiennych wzgórzach, w pewnym oddaleniu od morza, ok. 10 km na północ od Cagnes-sur-Mer (➤ mapka)(➤ mapka). Atrakcję dla turystów może stanowić prowansalski klimat miejscowości, malownicza starówka z kilkoma interesującymi zabytkami, kilkadziesiąt atelier i galerii sztuki, a także świadomość, że mieszkali tu m.in. Matisse, Chagall i Gombrowicz.

Tereny, na których leży Vence, były zamieszkałe już w czasach prehistorycznych. Osada została założona przez Ligurów; później, w czasach rzymskich, nazywaała się Vintium. Od IV wieku aż do Rewolucji miasto było siedzibą biskupstwa (dziś terytorium dawnej diecezji Vence, podobnie jak dawnej diecezji Grasse, podlega władzy biskupa Nicei); jednym ze znanych biskupów Vence był Antoine Godeau (1605-1672), wcześniej biskup Grasse; w czasach bardziej odległych biskupami Vence byli m.in. trzej poźniejsi święci (św. Weran, św. Prosper i św. Lambert) i jeden poźniejszy papież (Paweł III). Biskupi Vence byli też, do Rewolucji, współ-panującymi w Vence, wraz z przedstawicielami rodu władającego pobliskim Villeneuve.

Większość głównych atrakcji turystycznych Vence można znaleźć na starówce lub w pobliżu. Dawna katedra (La Cathédrale de la Nativité-de-Marie de Vence), stoi przy jednym z głównych placów, Place Clemenceau . Pierwszy kościół chrześcijański został w tym miejscu zbudowany w IV wieku na fundamentach dawnej świątyni rzymskiej: podobno niektóre kamienie pochodzą z III wieku; katedra w jej obecnej formie pochodzi z wieków XI i XII, choć oczywiście była potem wielokrotnie przebudowywana. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na sarkofag rzymski z V wieku, pełniący rolę ołtarza, XV-wieczne stalle, nagrobek biskupa Godeau, a także (w jednej z kaplic) na mozaikę autorstwa Marca Chagalla, Mojżesz wśród sitowia.

Markerem oznaczony jest plac zwany Place du Frêne, z ogromnym jesionem, posadzonym w 1538 roku dla upamiętnienia wizyty króla Franciszka I. W pobliżu wznosi się dawny zamek panów z Villeneuve, Le château de Villeneuve , obecnie Fondation Émile Hugues - muzeum sztuki współczesnej, upamiętniające nazwisko urodzonego w Vence, zasłużonego mera miasta, Emila Huguesa (1901-1966). Z Place du Frêne przez bramę zwaną Porte du Peyra, można przejść na leżący już w obrębie starego miasta Place du Peyra , z charakterystyczną fontanną w kształcie urny (jedną z trzech zabytkowych fontann, zasilanych źródlaną wodą o właściwościach leczniczych).

Szczególną atrakcją Vence jest niewielka kaplica, należąca do klasztoru dominikanów, zwana kaplicą Matki Boskiej Różańcowej (Chapelle du Rosaire) , zwana też "kaplicą Matisse'a", ponieważ cały jej wystrój został zaprojektowany przez artystę w podzięce za opiekę, jaką sprawowały nad nim siostry dominikanki w czasie jego choroby (Matisse przyjechał do Vence w roku 1943, a nad kaplicą pracował na przełomie lat 40. i 50. XX wieku). Kaplica stoi poza starówką, na północnych obrzeżach miasta. Na zdjęciu - fragment rysunku Matisse'a na ścianie zewnętrznej, w pobliżu wejścia.

• W Vence w roku 1930 zmarł w wieku 45 lat znany angielski pisarz D. H. Lawrence, autor Kochanka Lady Chaterley.
• Od 1949 do 1966 roku mieszkał w Vence Marc Chagall; w 1966 roku przeprowadził się do pobliskiego Saint-Paul-de-Vence, gdzie w 1985 roku i został pocohowany.
• Ostatnie lata życia mieszkał w Vence Witold Gombrowicz. Jego dom, Villa Alexandrine (rue du 8 mai 1945) , stoi na narożniku Place du Grand Jardin , tradycyjnego placu targowego Vence (na którym w lecie odbywa się znany festiwal - Nuit du Sud). Gombrowicz zmarł 24 lipca 1969 roku i został pochowany na cmentarzu przykościelnym położonym wówczas w miejscu obecnego placu Godeau (później cmentarz zlikwidowano, a płyty nagrobne przeniesiono na cmentarz poza obrębem murów starówki Vence).