Wojnowo

Wieś założona przez filiponów, położona na Mazurach, nad Krutynią, ok. 90 km na wschód od Olsztyna , niedaleko miejscowości Ruciane-Nida (➤ mapka)(➤ mapka).

Filiponi - to jeden z odłamów tzw. staroobrzędowców, czyli wyznawców prawosławia, którzy nie przyjęli reform wprowadzonych w XVII wieku w cerkwi rosyjskiej. Ponieważ byli w Rosji prześladowani, próbowali schronić się najpierw w Królestwie Polskim, m.in. na Suwalszczyźnie, a później, od drugiej ćwierci XIX wieku, w Prusach Wschodnich, gdzie pozwolono się im osiedlać (i gdzie przybywali też prawosławni imigranci z Rosji). Na terenach Puszczy Piskiej, na zachód i północny zachód od miejsca, gdzie dziś leży Ruciane-Nida, filiponi założyli kilkanaście wsi, w tym Wojnowo, pierwotnie zwane Eckertsdorf, które stało się wkrótce centrum ich życia religijnego.


Zachowały się tu: zespół klasztorny , którego początki sięgają 1847 roku (usytuowany na południowym skraju wsi, niedaleko jeziora Duś), drewniana cerkiew z lat 1921-1923, cmentarz prawosławny, a także drewniane chałupy z przełomu XIX i XX wieku. Pierwsza świątynia wchodząca w skład zespołu klasztornego filiponów spłonęła w pożarze w 1921 roku; po pożarze wybudowano nową świątynię; zachowały się też zabudowania klasztorne. Klasztor, pierwotnie męski, w drugiej połowie XIX wieku podupadł. W 1885 klasztor przejęły mniszki. Obecnie zespół jest w rękach prywatnych; we wnętrzu molenny mieści się muzeum (wystrój staroobrzędowej świątyni, ikony, wyposażenie), poza tym w dawnych zabudowaniach klasztornych prowadzony jest pensjonat. Na drugim końcu wsi stoi mała drewniana cerkiew zbudowana w latach 1921-1923, z elementami budownictwa staroruskiego (na zamieszczonym zdjęciu). Przy cerkwi funkcjonuje prawosławny klasztor żeński Zaśnięcia Matki Bożej (➤ mapka)(➤ mapka).