Lesbos

Lesbos [Λέσβος] - to zamieszkała przez ok. 90 tys. osób wyspa grecka o powierzchni 1630 km², położona w północno-wschodniej części Morza Egejskiego , na azjatyckim szelfie kontynentalnym, w pobliżu wybrzeża Turcji, nieco ponad 250 km (w linii prostej) od Aten (➤ mapka(➤ mapka)). Wyspa o długiej i bogatej historii, dziś rejon turystyczny (ale ostatnio także jeden z rejonów Grecji najbardziej dotkniętych kryzysem migracyjnym).

Wyspa Lesbos wraz z pobliskimi bezludnymi wysepkami tworzy jednostkę regionalną Lesbos (i gminę Lesbos), jedną z pięciu jednostek regionu Wyspy Egejskie Północne. Zamieszkała już w czasach prehistorycznych, wymieniana w poematach Homera. Pierwotnie zasiedlona przez Eolów, później pod kontrolą Lidii, Persów, koalicji miast greckich (po bitwie pod Salaminą w 480 roku p.n.e.), władców Macedonii, Rzymian, Bizancjum, Republiki Weneckiej, Franków (po czwartej wyprawie krzyżowej), wreszcie Turków (od 1462 roku). Od 1912 roku (w wyniku tzw. pierwszej wojny bałkańskiej) w granicach Grecji.

Na Lesbos urodziła się Safona, żyjąca na przełomie VII i VI wieku p.n.e. najsłynniejsza poetka starożytnej Grecji. W IV wieku p.n.e. przez trzy lata (przed wyjazdem do Macedonii, gdzie na dworze Filipa II Macedońskiego miał zająć się wychowaniem jego syna Aleksandra, późniejszego Aleksandra Wielkiego) przebywał na wyspie, w Mitylenie, Arystoteles; nieco później w Mitylenie nauczał też przez pewien czas Epikur. Dziś wyspa Lesbos jest rejonem turystycznym, odwiedzanym od kilkudziesięciu lat szczególnie chętnie przez turystów LGBT (z uwagi na przypisywaną Safonie orientację homoseksualną). Za główne miejscowości na Lesbos uchodzą Mitylena oraz Mithymna. Szczególną atrakcję na wyspie Lesbis stanowi tzw. Skamieniały las (o którym pierwsze informacje pochodzą już z III wieku p.n.e.), geopark zajmujący teren o powierzchni 150 km² z licznymi skrzemieniałymi pniami drzew, będących pozostałością subtropikalnego lasu istniejącego tu przed ok. 18,5 mln lat.



Miasto, liczące dziś ok. 36 tys. mieszkańców, zostało założone w XI wieku p.n.e. Jest dziś stolicą gminy, jednostki regionalnej Lesbos i całego regionu Wyspy Egejskie Północne.

Za najważniejszy zabytek Mityleny uważa się dobrze zachowany zamek ([Κάστρο Μυτιλήνης]), jeden z największych w basenie Morza Śródziemnego. Historia zamku sięga VI wieku; w późnym Średniowieczu był rezydencją Francesco I Gattilusio, pochodzącego z Genui pierwszego przedstawiciela rodu Gattilusio rządzącego Lesbos jako wasal cesarza bizantyńskiego. Zamek jest dostępny dla zwiedzających; w lecie organizowane są tu imprezy kulturalne. Markerem oznaczony jest kościół św. Therapona ([Αγίου Θεράποντος]) stojący w pobliżu portu i przystani promowej , markerem - Statua Wolności ([Άγαλμα της Ελευθερίας]), wzniesiony w 1930 roku posąg z brązu na marmurowym cokole, a markerem - Muzeum Archeologiczne.



Drugą, obok Mityleny, najważniejszą miejscowością na wyspie jest licząca ok. 1500 mieszkańców Mithymna, położona w północnej części wyspy, 60 km na północny zachód od Mityleny.

Markerem oznaczony jest port, a markerem - bizantyńsko-genueńska forteca położona na niewysokim wzgórzu, w środku miasta; niegdyś twierdza nosiła nazwę Molyvos ([Μόλυβος]), wciąż używaną. Zamek jest otwarty dla zwiedzajacych; ze wzgórza rozciąga się piękny widok.

Ok. 6 km na południe od Mithymny leży popularna nadmorska miejscowość turystyczna Petra , a ok. 4,5 km na północny wschód - termy Eftalou .



W ostatnich latach wyspa Lesbos, w dużej mierze z powodu jej położenia w pobliżu wybrzeża Turcji, stała się jednym z głównych miejsc, przez które setki tysięcy uchodźców i migrantów z wielu krajów Afryki i Azji usiłowały przedostać się przez Grecję do innych krajów Europy. Po wejściu w życie w 2014 roku umowy między Unią Europejską a Turcją "o readmisji osób przebywających nielegalnie" liczba osób przybywających na Lesbos zmalała, jednak uchodźcy wciąż tu przybywają i położony niedaleko Mityleny obóz uchodźców w Morii jest coraz bardziej przeludniony i znajduje się w coraz gorszym stanie (podobnie jak inne, mniejsze obozy, do których przybywający na Lesbos ludzie są kierowani).