Zadar

Zadar - to liczące ok. 80 tys. mieszkańców miasto w Chorwacji, położone nad Adriatykiem, 285 km na południowy zachód od Zagrzebia, stolicy kraju. Historyczna stolica Dalmacji, dziś centrum administracyjne żupanii zadarskiej i jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych w Chorwacji.

Tereny, na których leży dzisiejszy Zadar, były zamieszkałe już w czasach prehistorycznych. W IX wieku p.n.e. osiedliło się tu iliryjskie plemię Liburnów. W 59 roku p.n.e. miasto stało się stolicą prowincji rzymskiej i pozostało nią do upadku Cesarstwa Rzymskiego. Później miasto wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk: przez pewien czas było częścią m.in. Cesarstwa Bizantyńskiego, później Republiki Weneckiej, Cesarstwa Austriackiego, Austro-Węgier, Królestwa Włoch, od 1944 roku Jugosławii, by wreszcie w 1991 roku znaleźć się w granicach Chorwacji. Dziś miasto jest jednym z najważniejszych i najpopularniejszych ośrodków turystycznych Chorwacji.


Za najważniejsze zabytki i atrakcje turystyczne Zadaru uchodzą:

• pozostałości rzymskiego forum , największego po wschodniej stronie Adriatyku, oraz resztki innych rzymskich budowli w różnych punktach miasta (m.in. fragmenty łuku triumfalnego wbudowane w jedną z bram stanowiących element zabytkowych murów miejskich z XV wieku),
• przedromański okrągły kościół św. Donata (Crkva sv. Donata) z IX wieku, uważany za najważniejszą zachowaną z tego okresu budowlę w Dalmacji, z godnym uwagi skarbcem, oraz
• romańska katedra św. Anastazji (Katedrala sv. Stošije) z przełomu XII w. i XIII w., największa katedra w Dalmacji (ze stojącej obok dzwonnicy rozciąga się interesujący widok - wejście po ponad 150 kamiennych schodach).

Do innych ważniejszych zabytków sakralnych Zadaru należą: romański kościół św. Chryzogona (Crkva svetog Krševana), kościół św. Szymona (Crkva sv. Šime) ze srebrny XIV-wiecznym sarkofagiem świętego, kościół Najświętszej Marii Panny ( (Crkva sv. Marije) z charakterystyczną romańską dzwonnicą z początków XII wieku, a także zespół kościelno-klasztorny franciszkanów (Samostan sv. Franje Asiškog) z XIII-wiecznym gotyckim kościołem św. Franciszka (Crkva sv. Frane).

Markerem oznaczony jest Narodni Trg, główny plac średniowiecznego Zadaru, otoczony zabytkowymi budynkami, z których za najważniejsze uchodzą: zaprojektowany przez weneckiego architekta Michele Sanmicheliego budynek straży miejskiej (Gradska Straža) z drugiej połowy XVI wieku, z wieżą zegarową ukończoną w XIX wieku, oraz renesansowa loggia (Gradska Loža) z XIII wieku, przebudowana także przez Sanmicheliego w drugiej połowie XVI wieku, mieszcząca dziś m.i. bibliotekę publiczną. Marker oznacza Muzeum Archeologiczne (Arheološki muzej Zadar), założone w 1832 roku z bogatą kolekcją eksponatów od paleolitu do końca XI wieku. Na południowo-wschodnim krańcu historycznego centrum Zadaru leży interesujący plac z pięcioma studniami wodny pitnej (Trg Pet Bunara ) oraz zaprojektowana przez Sanmicheliego brama miejska znana jako Kopnena Vrata , a na krańcu północno-zachodnim można posłuchać dźwięków wydawanych przez Morske Orgulje - wbudowane w nadbrzeże organy, uważane za jedną z najbardziej oryginalnych atrakcji Zadaru.