Delft

Liczące ok. 100 tys. mieszkańców miasto w Holandii, położone w prowincji Holandia Południowa, między Hagą na północnym zachodzie i Rotterdamem na południowym wschodzie (➤ mapka)(➤ mapka). Miasto z dobrze zachowanym historycznym centrum, miejsce urodzenia Hugona Grocjusza, Johannesa Vermeera i Antoniego van Leeuwenhoeka, oraz miejsce śmierci Wilhelma I Orańskiego, który jest też w Delft pochowany. Popularny ośrodek turystyczny, znany w szczególności ze słynnych ręcznie zdobionych niebiesko-białych fajansów, produkowanych tu od XVII do połowy XIX wieku.

Historia Delft sięga połowy XIII wieku. Do połowy XVII wieku miasto (mimo dwu wielkich katastrof - pożaru w 1536 roku i eksplozji składu prochu w 1654 roku, który zniszczył dużą część Delft) rozwijało się pomyślnie jako jedno z większych miast Holandii i liczący się ośrodek handlowy. W XVII wieku w mieście działało też wielu wybitnych malarzy, m.in. uważany za jednego z najzdolniejszych uczniów Rembrandta Carel Fabritius (urodzony w 1622 roku, zmarł w 1654 roku z ran odniesionych podczas wspomnianego przed chwilą wybuchu prochu) i urodzony w Delft Johannes Vermeer (1632-1675), autor znanego Widoku Delft; w Delft urodził się też, działał i zmarł Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723), uważany za ojca mikrobiologii. Pod koniec XVII wieku miasto straciło na pewien czas na znaczeniu, jednak w drugiej połowie XIX wieku weszło ponownie w okres rozwoju. Dziś jest liczącym się ośrodkiem przemysłowym i naukowym (Politechnika) oraz popularnym ośrodkiem turystycznym, łatwo dostępnym np. z Hagi (pół godziny jazdy tramwajem).


Prawie wszystkie główne zabytki i atrakcje Delft znajdują się w rejonie głównego placu miasta (Markt ) oraz w pobliżu dwóch kanałów, Nieuwe Delft i Oude Delft , biegnących równolegle do siebie z południowego wschodu na północny zachód.

Za najważniejszy zabytek Delft uważa się stojący przy rynku gotycki, pochodzący z XIV wieku kościół znany jako Nieuwe Kerk (pierwotnie katolicki kościół św. Urszuli, w XVI wieku przejęty przez kościół reformowany), z wysoką na prawie 110 m wieżą (w którą w 1536 roku uderzył piorun powodując wspomniany wyżej wielki pożar miasta). W kościele znajduje się ukończone w 1623 roku mauzoleum Wilhelma I Orańskiego, zamordowanego w 1584 roku w Prinsenhof przez fanatyka katolickiego; w znajdującej się pod mauzoleum krypcie królewskiej (niedostępnej dla zwiedzających) znajdują się groby członków dynastii Oranje-Nassau (w tym królowej Juliany, panującej w latach 1948-1980, i jej męża, księcia Bernharda). Z wieży kościoła rozciąga się interesujący widok na miasto. W pobliżu głównego wejścia do kościoła stoi pochodzący z 1886 roku pomnik Hugona Grocjusza (Hugo Grotius, Huig de Groot), urodzonego w Delft w 1583 roku, zmarłego w 1645 roku w Rostocku holenderskiego prawnika, filozofa i dyplomaty.

Po przeciwnej stronie rynku stoi renesansowy ratusz (Stadhuis ), wielokrotnie odbudowywany i przebudowywany - budynek przetrwał pożar w 1536 roku, ale spłonął w 1618 roku i później został odbudowany według projektu Hendricka de Keysera wokół dzwonnicy zwanej Oude Steen (najstarszego zachowanego budynku w Delft), następnie był jeszcze parokrotnie przebudowany, ale w XX wieku przywrócono mu pierwotny wygląd.

W pobliżu rynku, przy ulicy biegnącej wzdłuż północnego brzegu kanału Voldersgracht , stoi zrekonstruowany w 2006 roku, oznaczony markerem zabytkowy budynek mieszczący obecnie muzeum biograficzne poświęcone życiu i twórczości Johannesa Vermeera, Vermeer Centrum Delft.

Marker oznacza Stedelijk Museum Het Prinsenhof, muzeum mieszczące się we wspomnianym wcześniej budynku (Prinsenhof), stanowiącym część poklasztornego kompleksu zabudowań z XV wieku w stylu burgundzkiego gotyku. Muzeum poświęcone jest głównie Wilhelmowi I Orańskiemu (który, jak wspomniano, w Prinsenhof został zamordowany) i historii Holandii, dysponuje też jednak kolekcją dzieł sztuki i przedmiotów sztuki użytkowej, głównie z XVII wieku (w tym słynnych fajansów).

Markerem oznaczony jest Oude Kerk, pochodzący z połowy XIII wieku gotycki kościół (później przebudowywany), pierwotnie katolicki, w XVI wieku przejęty przez protestantów, z charakterystyczną pochyłą ceglaną wieżą o wysokości 75 m. W kościele pochowani są m.in. Johannes Vermeer i Antoni van Leeeuwanhoek. Marker oznacza Gemeendslandhuis, budynek z początku XVI wieku z bogato zdobioną elewacją, będący siedzibą Hoogheemraadschap van Delfland, instytucji samorządowej (o historii sięgającej XIII wieku) odpowiedzialnej za gospodarkę wodną w trzech gminach (Delft, Midden-Delfland i Haga) Holandii Południowej, a marker - jedyną z czterech pierwotnych bram miejskich Delft, zachowaną do naszych czasów bramę wschodnią, Oostport, zbudowaną na przełomie XIV i XV wieku.