Erice

Doskonale zachowane średniowieczne miasto na zachodzie Sycylii, położone na wzgórzu (751 m n.p.m.), 12 km na północny wschód od Trapani , pełniące dziś prawie wyłącznie funkcję atrakcji turystycznej, skądinąd jednej z najbardziej interesujących w tej części wyspy (➤ mapka)(➤ mapka). Dojazd z Trapani zboczami Monte Erice (840 m), drogami lokalnymi SP31 albo SP3 (zob. niżej).

Większość źródeł twierdzi, że nazwa Erice pochodzi od imienia Eryksa, króla Elymów, którzy najprawdopodobniej przybyli na Sycylię ok. 1100 roku p.n.e. z Anatolii przez północną Afrykę (Grecy uważali ich za uciekinierów z Troi), wymieszali się z zamieszkującymi środkową Sycylię Sykanami i następnie ulegli częściowo wpływom kultury greckiej. Aministracyjną stolicą Elymów była Segesta, natomiast starożytny Eryks - ich centrum religijnym, ze świątynią bogini utożsamianej z grecką Afrodytą jako głównym miejscem kultu. W czasie pierwszej wojny punickiej miasto, zniszczone przez Kartagińczyków (którzy wcześniej przez długi czas panowali nad całą zachodnią częścią Sycylii), przejęli Rzymianie. W czasach rzymskich miasto częściowo straciło swe dawne znaczenie, pozostając jednak znanym w całym obszarze Morza Śródziemnego miejscem kultu rzymskiej odpowiedniczki Afrodyty, Wenus, znanej jako Wenus Erycyńska (Venus Ericina).


Z czasów starożytnych przetrwały (wzdłuż północno-zachodnich granic miasta) resztki murów (Mura Elimo-Puniche) z VIII-VI wieku p.n.e. Jednak dzisiejszy wygląd miasta jest całkowicie średniowieczny. W 831 roku zostało ono zdobyte przez Arabów, którzy rządzili nim przez trzy stulecia. W 1167 roku znalazło się w rękach Normanów, którzy nadali górze nazwę Monte San Giuliano, obowiązującą do 1934 roku. Z tych czasów zachowały się pozostałości zamku zwanego Castello di Venere , zbudowanego w miejscu, gdzie niegdyś mieściła się świątynia Wenus Erycyńskiej. Ze szczytu urwiska, na którym usytuowany jest zamek, rozciąga się wspaniały widok w kierunku Trapani, zachodniego wybrzeża Sycylii i Wysp Egadyjskich; przy szczególnie dobrej widoczności można dostrzec nawet wyspę Pantelleria i wybrzeża Tunezji. Interesujący jest również widok na samo Erice. Z kolei z północnych krańców miasta można podziwiać daleki widok w stronę Monte Cofano (659 m) i dalej przylądka San Vito lo Capo.

Zabudowa miasta tworzy niemal idealny trójkąt równoboczny (o długości boku nie przekraczającej 1 km). W południowo-zachodnim wierzchołku usytuowana jest jedna z bram miejskich, zwana Porta Trapani , za która zaczyna się jedna z głównych ulic Erice, Via Vittorio Emanuele, biegnąca na północny wschód. Południowo-wschodni wierzchołek "trójkąta Erice" zajmują ogrody publiczne zwane Giardino del Balio oraz - dalej, za nimi - wspomniany wyżej zamek. Na ulicy Viale Conte Pepoli, ograniczającej miasto od południa, między Porta Trapani i Giardino del Balio, można próbować zaparkować (choć w sezonie nie będzie to łatwe).

Wnętrze "trójkąta Erice" to labirynt wąskich (lub wąziutkich) uliczek z brukiem o charakterystycznym wzorze, kamienne domy ze zdobionymi bramami, małe placyki i zaułki, oraz dziesiątki (podobno ponad 60) starych kościołów lub innych obiektów sakralnych (z których większość nie pełni już dziś tej funkcji). Świątynią jest wciąż najważniejszy kościół Trapani, Chiesa Matrice , niekiedy zwany katedrą, wznoszący się w pobliżu Porta Trapani. Ale w klasztorze przylegającym do kościoła San Pietro , zbudowanego w XIV wieku i przebudowanego w wieku XVIII, stojącego w samym centrum miasta (przy Via Filippo Guarnotti), a także w innych dawnych klasztorach, mieści się dziś Centro di Cultura Scientifica Ettore Majorana (nazwane tak od nazwiska wybitnego włoskiego fizyka teoretyka, urodzonego w 1906 roku i zaginionego w tajemniczych okolicznościach w 1938 roku) - utworzona na początku lat 60. XX wieku instytucja organizująca konferencje naukowe poświęcone różnym dziedzinom nauki. Podobnie, kościoł San Giovanni Battista (stojący przy Piazzale San Giovanni), uchodzący za najstarszy kościoł w Erice, przebudowywany ostatnio w XVI wieku, nie jest już dziś świątynią, lecz pełni rolę audytorium. Podobnie, w kościele San Giuliano z charakterystyczną różową fasadą, stojącym przy placyku, do którego z okolic Porta Trapani doprowadza Via Usie, przechodząca dalej w drugą, obok Via Vittorio Emanuele, główną ulicę Erice, Via General Salerno, mieści się dziś centrum kulturalne i artystyczne.

Za główne muzeum w Erice uchodzi Museo Cordici (Piazza Umberto I), gromadzące eksponaty archeologiczne (wśród których zwraca uwagę kopia greckiej marmurowej główki kobiecej, zwanej głową Wenus), a także dzieła sztuki, wśród których jednym z najcenniejszych jest marmurowa grupa rzeźbiarska Zwiastowanie z 1525 roku, dłuta Antonella Gaginiego.