Trapani

Miasto i gmina na zachodnim krańcu Sycylii, stolica prowincji o tej samej nazwie, 111 km na zachód od Palermo , 14 km na zachód od Erice , u stóp Monte San Giuliano. Port rybacki i ważny węzeł komunikacyjny (port promowy, lotnisko). Dojazd autostradą A29dir (Diramazione Trapani-Alcamo), która ok. 10 km przed Trapani rozgałęzia się na końcowy odcinek autostrady do Trapani oraz na odcinek prowadzący do lotniska Trapani-Birgi; inne drogi dojazdowe to SP31 i SS131 od zachodu oraz SP21 i SS115 z południa. Turystyczne znaczenie Trapani wiąże się przede wszystkim z położeniem miasta, oferującym połączenie promowe z Wyspami Egadyjskimi (markerem zaznaczona jest największa z nich, Favignana), Pantellerią, Sardynią i Tunezją (➤ mapka)(➤ mapka). Trapani może też być doskonałą bazą wypadową do zwiedzania północno-zachodniej Sycylii (zob. niżej).

Trapni zostało założone przez Elymów, którzy przybyli na Sycylię ok. 1100 roku p.n.e. i osiedlili się w północno-zachodniej części wyspy. Stolicą i ośrodkiem administracyjnym Elymów była Segesta; Trapani służyło jako port miasta Erice (w Starożytności Eryks), położonego na wznoszącym się nieco na wschód Monte San Giuliano. Dawna nazwa miasta brzmiała "Drepanon" (δρεπανη - sierp) - i wzięła się podobno z przypominającego sierp lub kosę kształtu wychodzącego w morze wąskiego i zakrzywionego cypla ograniczającego port od północy i zachodu (jeden z mitów opowiadających o powstaniu miasta mówi o sierpie, który wypadł z rąk Demeter poszukującej córki, Persefony, porwanej przez Hadesa).

W 260 roku p.n.e. miasto znalazło się w rękach Kartaginy, by wkrótce później (w 241 roku p.n.e.) przejść pod panowanie Rzymian, którzy używali go jako bazy morskiej, choć, o ile wiadomo, nigdy nie nadali mu statusu civitas. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego panowali w Trapani Wandalowie, Bizantyjczycy, Arabowie, wreszcie Normanowie - wówczas nastąpił tu okres dobrobytu i wzrostu strategicznego znaczenia portu, grającego istotną rolę w wyprawach krzyżowych.

Złym stuleciem dla Trapani był wiek XVII, gdy miasto podupadło wskutek epidemii, klęski głodu i niepokojów społecznych; później jednak liczba ludności ponownie wzrosła, a miasto częściowo odzyskało znaczenie.

Za najważniejszy zabytek Trapani (gdzie, mimo długiej historii, nie zachowały się żadne liczące się zabytki z czasów starożytnych) uważa się sanktuarium Basilica-Santuario di Maria Santissima Annunziata . Świątynia wnosi się we wschodniej części miasta, przy Via Conte Agostiono Pepoli, u podnóża Monte San Giuliano (markerem oznaczona jest dolna stacja kolejki linowej, którą można wyjechać na szczyt wzgórza, do Erice ). Pochodzi z lat 1315–1332; w 1760 roku została przebudowana. Figura Madonny z Trapani (Madonna di Trapani) na ołtarzu pochodzi z XIV wieku i jest przypisywana Nino Pisanowi. W dawnym klasztorze karmelitów (obok sanktuarium) mieści się muzeum (Museo Pepoli) eksponujące zbiory historyczne i dzieła sztuki od czasów prehistorycznych do XIX wieku.

Stare miasto leży w zachodniej części Trapani, na wychodzącym w morze cyplu, na północ od portu . Większość zabudowy pochodzi z późnego Średniowiecza i początków czasów nowożytnych; wiele jest budowli barokowych (podobnie jak w wielu innych miastach Sycylii). Od Piazza Vittorio Veneto biegnie na zachód jedna z głównych ulic, Via Garibaldi , która za Via Torrearsa przechodzi w Via Libertà. Inną ważną ulicą jest Corso Vittorio Emanuele , arteria na zachodnim końcu dochodząca do pałacu zwanego Palazzo Senatorio lub Palazzo Cavarretta (siedziba władz miejskich), a na zachodzie labiryntu wąskich uliczek nad samym morzem, skąd można dojść do Torre di Ligny , wieży zbudowanej jako donżon na końcu jednego z odgałęzień cypla, odchodzącego w kierunku północno-zachodnim, mieszczącej Museo della Preistoriae di Archeologia Marina.

Przy Corso Vittorio Emanuele, po północnej stronie, stoi katedra San Lorenzo , wzniesiona na miejscu wcześniej istniejącej budowli w XVII wieku, z fasadą pochodzącą z XVIII wieku. W wnętrzu warto zwrócić uwagę na obrazy w kaplicach, z których jeden, Crocifissione, jest przypisywany Van Dyckowi.

Po tej samej stronie Corso Vittorio Emanuele, ale bliżej Palazzo Cavarretta, wznosi się inny kościół, Chiesa del Collegio dei Gesuiti z XVIII wieku z fasadą w stylu manierystycznym.

Trapani może być dobrym punktem wypadowym do zwiedzania północno-zachodniej Sycylii:

• W odległości 14 km na północny wschód od Trapani, na wzgórzu Monte San Giuliano, na wysokości 751 m n.p.m., leży Erice - doskonale zachowane średniowieczne miasto, jedna z największych atrakcji turystycznych regionu.
• Nieco dalej, w odległości 35 km na zachód od Trapani leży Segesta , gdzie można zobaczyć słynną, dobrze zachowaną świątynię dorycką.
• Jeszcze nieco dalej, w odległości 50 km od Trapani, leży uzdrowisko Alcamo , z zamkiem pochodzącym z XIV-XV wieku.
• Innym interesującym miejscem regionu jest przylądek San Vito lo Capo (39 km na północny wschód od Trapani), z piaszczystymi plażami; w pobliżu rezerwat przyrody, Riserva dello Zingaro.
• Na południe od Trapani, w odległości 32 km, leży Marsala . Cała droga z Trapani do Marsali otoczona jest słonymi bagnami (stąd nazwa - Via del Sale); historia pozyskiwania soli sięga czasów fenickich. Sama Marsala jest największym na Sycylii ośrodkiem winiarskim.
• Wreszcie - atrakcją turystyczną w regionie są same Wyspy Egadyjskie : największa Favignana, najmniejsza Levanzo i najbardziej oddalona Marettimo.

• Trapani słynie z 24-godzinnej procesji, o tradycji sięgającej XVII wieku (niektóre źródła mówią o XVIII wieku), rozpoczynanej corocznie w Wielki Piątek o godzinie 14, zwanej Misteri di Trapani. W procesji obnoszone są rzeźbione w drewnie i zdobione srebrem stacje Drogi Krzyżowej, przechowywane w kościele Chiesa del Purgatorio (Via San Francesco d'Assissi). Procesja, uchodząca za wyjątkową atrakcję turystyczną, należy do najstarszych - i najdłuższych, bowiem trwających zawsze co najmniej 16 godzin, a niekiedy dłużej niż dobę - uroczystości wielkanocnych na Sycylii.