Èze

Èze - to znana miejscowość turystyczna i gmina (ok. 3000 mieszkańców) w południowej Francji, położona na Lazurowym Wybrzeżu, mniej więcej w połowie drogi między Niceą a Monako (➤ mapka)(➤ mapka). Èze składa się z trzech części. Èze-Village - to "village perché", zachowane w średniowiecznym kształcie miasteczko, położone na skale o wysokości 427 m n.p.m., słynące ze wspaniałych widoków, a także ogrodu botanicznego z nadzwyczajną kolekcją kaktusów i sukulentów; Èze-sur-Mer (zwane też Èze-Bord-de-Mer) leży nad samym morzem; między nimi leży Saint-Laurent-d'Èze.

O ile wiadomo, tereny otaczające dzisiejsze Èze były zamieszkałe już w czasach prehistorycznych przez plemiona liguryjskie - na pobliskim wzgórzu Mont Bastide (567 m n.p.m.), skąd roztacza się piękny widok na Èze i okolicę, zachowały się ruiny osad datowanych na 2000 rok p.n.e. Później przez stulecia znajdowały się w rękach Rzymian, by po upadku Cesarstwa Rzymskiego dzielić los innych regionów wybrzeża Morza Śródziemnego, nękanych przez tych lub innych najeźdźców, niszczonych, ponownie zasiedlanych i przechodzących z rąk do rąk.

W końcu X wieku region, wówczas zajęty przez Saracenów, przejął hrabia Prowansji, Wilhelm I; w XIV wieku został podporządkowany władcom Sabaudii, którzy, z uwagi na strategiczne znaczenie położonego blisko Nicei wzgórza, na którym leży dzisiejsze Èze, wybudowali tam twierdzę, zburzoną później (na początku XVIII wieku) na rozkaz Ludwika XIV podczas wojny o sukcesję hiszpańską. Do Francji Èze należy, podobnie jak wiele innych miejscowości tego regionu, od roku 1860.

Główną atrakcją turystyczną Èze jest zabytkowa, średniowieczna zabudowa Èze-Village, uchodzącego za jedną z najpiękniejszych miejscowości tego typu na Lazurowym Wybrzeżu. Miasteczko, z wąziutkimi uliczkami i setkami sklepów i sklepików, warsztatów rzemieślników, galerii sztuki, hoteli i reatauracji, jest całkowicie nastawione na turystów (mieszka w nim na stałe podobno zaledwie kilkanaście osób). Można je zwiedzać tylko pieszo (wszędzie można dojść w ciągu kilku czy kilkunastu minut). Samochód najlepiej zostawić na jednym z parkingów przy głównej drodze przelotowej (D6007, Moyenne Corniche), w pobliżu skrzyżowania z Avenue du Jardin Exotique. Można wprawdzie dojechać aż do punktu , w pobliżu kościoła, ale tam może już nie być miejsca na zaparkowanie samochodu.


Głównym kościołem w Èze-Village jest Notre-Dame-de-l'Assomption , neoklasycystyczna świątynia pochodząca z XVIII wieku, zbudowana w miejscu wcześniejszego kościoła na polecenie księcia Sabaudii Karola Emanuela III. Kościół został konsekrowany w 1779 roku; dzwonnicę dobudowano w XIX wieku. Wnętrze kościoła jest barokowe, bogato zdobione. Innym wartym odnotowania obiektem sakralnym w Èze-Village jest kaplica Chapelle Sainte-Croix , wcześniej znana jako kaplica bractwa białych pokutników (Chapelle des Pénitents Blancs). Kaplica jest najstarszym zachowanym budynkiem w miasteczku: zbudowana w 1306 roku, później była wielokrotnie przebudowywana, odrestaurowana w 1953 roku.

Najpiękniejszy i najrozleglejszy widok w Èze-Village rozciąga się z szczytu wzgórza, gdzie zachowały się ruiny zamku , otoczone ogrodem. Ogród , znany jako Jardin botanique d'Èze lub Jardin exotique d'Èze (lub krótko Jardin d'Èze), powstał po II wojnie światowej. Jest usytuowany na stromym zachodnim zboczu wzgórza, widocznym na zdjęciu obok, opadającym z wysokości ponad 400 m ku morzu. Ogród słynie z kolekcji kaktusów i sukulentów z regionu Morza Śródziemnego, Afryki i obu Ameryk. Niemal z każdego miejsca ogrodu rozciąga się rozległy, piękny widok na okolicę.

• Z Èze-sur-Mer do Èze-Village prowadzi ścieżka spacerowa, znana jako "le chemin de Nietzsche", długa na 1600 m i pokonująca prawie 400 m deniwelacji (trzeba mieć około półtorej godziny, by pokonać drogę w kierunku z dołu do góry, i prawie godzinę, by zejść), o której mówi się, że chadzał nią Fryderyk Nietzsche, który w latach 80. XIX wieku, wóczas już w złym stanie psychicznym, odwiedzał Lazurowe Wybrzeże. Mówi się, że tu właśnie, odzyskawszy siły twórcze, napisał trzecią część dzieła Also sprach Zarathustra, wydaną w 1884 roku.