Świnica / Svinica

Świnica (➤ mapka)(➤ mapka) - to masyw górski w Tatrach Wysokich, położony na granicy polsko-słowackiej, w głównej grani Tatr. Pierwsze wejście: 22 lipca 1867 roku (przewodnik Maciej Sieczka). Słynący z widoków szczyt Świnicy jest jednym z najpopularniejszych celów turystycznych w Tatrach.

Świnica leży w odległości ok. 10 km w linii prostej na południowy wschód od Zakopanego i niewiele ponad 2 km (w linii prostej) od Kasprowego Wierchu (1987 m). Jest pierwszym, licząc od zachodu, wybitnym szczytem Tatr Wysokich. Ma dwa wierzchołki, rozdzielone położoną na wysokości 2278 m) przełęczą, zwaną Świnicką Szczerbiną Niżnią (w odróżnieniu od Świnickiej Przełęczy Wyżniej, oddzielającej główny wierzchołek Świnicy od Kopy Świnickiej).

Niższy wierzchołek Świnicy, wysoki na 2291 m, zwany "taternickim", jest punktem końcowym różnych dróg wspinaczkowych poprowadzonych północnymi i wschodnimi urwiskami Świnicy, i jest niedostępny dla turystów. Wyższy, główny wierzchołek Świnicy, na który prowadzi szlak turystyczny, jest szczytem zwornikowym. Odchodzi od niego boczna, długa na 9 km wschodnia grań Świnicy, prowadząca w stronę Wołoszyna , podczas gdy grań główna skręca tu w kierunku południowym, a następnie południowo-wschodnim w stronę kolejnego zwornikowego szczytu, Szpiglasowego Wierchu (skąd biegnie dalej w stronę Mięguszowieckich Szczytów i Rysów ). Wspomnianą granią wschodnią do niedawna można było, trawersując zbocza kolejno Świnickiej Kopy, Niebieskiej Turni, Gąsienicowej Turni i Zawratowej Turni, opadające stromo w stronę Doliny Pięciu Stawów Polskich, iść turystycznym szlakiem do przełęczy Zawrat (oznaczonej markerem na mapce zamieszczonej niżej), gdzie zaczynała się Orla Perć, jeden z najtrudniejszych i najbardziej eksponowanych szlaków turystycznych w Tatrach Polskich. Po obrywie skalnym, jaki miał na tej drodze miejsce w 2018 roku, szlak został zamknięty; w 2023 został ponownie otwarty, ale obecnie możliwy jest ruch tylko w jednym kierunku, od Zawratu do Świnicy. Dzięki położeniu Świnicy, górującej nad górnymi piętrami trzech tatrzańskich dolin walnych - Doliny Gąsienicowej i Doliny Pięciu Stawów po stronie polskiej oraz Doliny Cichej po stronie słowackiej, szczyt jest jednym z najlepszych punktów widokowych w Tatrach.

Pierwsze próby wejścia na Świnicę były podejmowane na początku XIX wieku (m.in. bez powodzenia usiłował wejść na szczyt Stanisław Staszic). W 1822 roku na niższy wierzchołek Świnicy weszli oficerowie austriaccy, dokonujący pomiarów topograficznych. Na główny wierzchołek wszedł jako pierwszy w 1867 roku jeden z najsłynniejszych przewodników górskich Maciej Gąsienica Sieczka, który wprowadził też na szczyt trzy inne osoby (ks. Eugeniusza Janotę, Bronisława Gustawicza i Stanisława Librowskiego). Dziś Świnica jest jednym z najpopularniejszych szczytów Tatr Polskich. Wejście jest możliwe od strony Przełęczy Świnickiej (2051 m), na którą można, za znakami czarnymi, wejść w półtorej godziny z Hali Gąsienicowej (markerem oznaczone jest schronisko PTTK zwane "Murowańcem"). Wieku turystów zaczyna wycieczkę na Świnicę od wjazdu kolejką linową na Kasprowy Wierch, skąd znaki czerwone doprowadzą - przez Przełęcz Liliowe (1952 m), gdzie dochodzi oznakowany kolorem zielonym szlak z Hali Gąsienicowej - do Przełęczy Świnickiej w ciągu 45 minut. Wspinaczka z Przełęczy Świnickiej na Świnicę zajmuje ok. 50 minut. Droga z Zawratu na Świnicę zajmuje też ok. 50 minut.

Droga na Świnicę jest łatwa, z niewielkimi trudnościami dla mniej doświadczonych turystów na ostatnim odcinku szlaku (ubezpieczenia), i głównym problemem, z jakim trzeba się liczyć, jest panujący na szczycie tłok i zatory na trasie. Trzeba jednak zachować ostrożność, pamiętając o licznych w masywie Świnicy wypadkach śmiertelnych (z których część spowodowały uderzenia pioruna); dużej ostrożności wymaga też trawersowanie stromych zboczy między Świnicą a Zawratem.