Évian-les-Bains

Miejscowość (znana dawniej jako Évian) oraz gmina (ok. 8,5 tys. mieszkańców) we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Górna Sabaudia (Haute-Savoie), położona nad Jeziorem Genewskim, u podnóża Prealp Sabaudzkich, 45 km na północny wschód od Genewy , 203 km na północny wschód od Lyonu , 186 km od Grenoble , 131 km od Chambéry , 10 km na wschód od Thonon-les-Bains , niegdyś stolicy historycznego regionu Chablais, uzdrowisko (słynna woda mineralna Évian) i popularna miejscowość wypoczynkowa. Dojazd: z Genewy lub od szwajcarskiej autostrady nr 9, przez Saint-Gingolph , drogą D1005; jeśli jedzie się z południa, od strony Cluses , najlepiej jechać drogą D902 (znaną jako Route des Grandes Alpes) do Thonon-les-Bains, i następnie jeszcze 10 km drogą D1005 (➤ mapka)(➤ mapka).

Turystyczna historia Évian-les-Bains zaczyna się na przełomie XVIII i XIX wieku. Wiadomo wprawdzie, że południowe wybrzeże Jeziora Genewskiego było zasiedlone już w neolicie, i że w Starożytności istniały tu osady, w szczególności osady rzymskie. Pierwsze informacje o Évian dotyczą jednak dopiero Średniowiecza, ale też ograniczają się do tego, że miejscowość leżała na trasie pielgrzymek do opactwa Saint-Maurice d'Agaune (dziś w Szwajcarii) i że jako jedno z miast prowincji Chablais (dziś podzielonego między Francję i Szwajcarię) pozostawała przez kilka stuleci w granicach Sabaudii, zachowującej niezależność aż do 1860 roku, lecz następnie - na mocy traktatu zwartego w Turynie - włączonej, podobnie jak hrabstwo Nicei, do Francji.

Do końca XVIII wieku miejscowość, zwana wówczas Évian, nie była szerzej znana, mimo że wiedziano już o istnieniu na jej terenie źródeł wód podziemnych. W końcu pierwszej dekady XIX wieku wody te zostały zbadane i uznane za mające własności lecznicze. Ten fakt, w połączeniu z budową w Évian nowego portu śródlądowego oraz drogi łączącej Évian z jednej strony z Genewą, zaś z drugiej strony z Saint-Gingolph na granicy szwajcarskiej w pobliżu wschodniego krańca Jeziora Genewskiego, stał się kluczowym elementem rozwoju miasta jako uzdrowiska. W 1823 roku powstało pierwsze przedsiębiorstwo zjmujące się budową ujęć wód podziemnych i ich komercyjnym wykorzystaniem - Société des Eaux Minérales d'Évian, które kupiło dwa główne źródła, w tym tzw. źródło Cachat (od nazwiska ówczesnego właściciela). Później przedsiębiorstwo to wprawdzie zbankrutowało, ale źródła zostały odkupione przez jeden z hoteli, zainteresowanie miejscowością nie malało, infrastruktura turystyczna przeznaczona dla gości przybywających "do wód" zaczęła się rozrastać - i w połowie XIX wieku Évian funkcjonowało już jako liczące się europejskie uzdrowisko.

W 1865 roku Évian - w celach promocyjnych - zmieniło nazwę na Évian-les-Bains; kilka lat wcześniej (na rok przed włączeniem miejscowości do Francji) powstało przedsiębiorstwo Société Anonyme des Eaux Minerales de Cachat (istniejące, po pewnych przekształceniach, do dziś, i należące obecnie do znanej grupy Danone). Dokupiono kolejne źródła, przeprowadzono kolejne badania, które potwierdziły lecznicze własności "wody mineralnej Évian", równolegle w mieście budowano kolejne hotele (pod koniec XIX wieku było już w Évian 20 hoteli), pensjonaty i prywatne rezydencje, powstało kasyno (uważane do dziś za największe tego typu kasyno w Europie) i teatr, roszszerzono ofertę leczenia uzdrowiskowego. Już na przełomie XIX i XX wieku Évian uchodziło za jedno z najbardziej elitarnych miejscowości wypoczynkowych w Europie, utrzymując tę renomę również po pierwszej wojnie światowej. W luksusowych hotelach, takich jak Hotel Royal czy Hilton, zatrzymywali się przedstawiciele elit - np., z jednej strony, królowie angielscy Edward VII i Jerzy V, zaś z drugiej - m.in. Marcel Proust czy hrabina Anna-Élisabeth de Noailles. Po drugiej wojnie światowej sława Évian-les-Bains nieco przygasła, choć jest dziś wciąż raczej elitarną miejscowością wypoczynkową niż popularnym kurortem obsługującym masowy ruch turystyczny, a ślady dawnej świetności są wciąż wyraźnie widoczne.

Évian-les-Bains leży na południowym brzegu Jeziora Genewskiego, na północ od masywu górskiego Chablais będącego częścią Prealp Sabaudzkich.

Markerem na mapce poniżej jest oznaczony port handlowy i pasażerski, skąd odpływają m.in. statki do Thonon-les-Bains i do Lozanny, leżącej na przeciwległym brzegu Jeziora Genewskiego, a markerem - port jachtowy. Na zachód od portu wznosi się monumentalny budynek kasyna (Casino d'Evian). Nieco bliżej, ale na południowy wschód, przy Place de la Libération, znajduje się kompleks Thermes d'Évian, oznaczony markerem .

Kto nie wybiera się do kasyna ani nie chce korzystać z usług Thermes d'Évian (jedno i drugie raczej nie będzie odpowiednie dla osób dysponujących ograniczonym budżetem), może spędzić czas na promenadzie nadbrzeżnej - biegnącej wzdłuż (od wschodu) Quai Paul Léger, Quai Baron de Blonay i Quai Général Dupas, podziwiając widoki na Jezioro Genewskie, przeciwległy, szwajcarski brzeg i otaczające góry.

Do innych interesujących miejsc w Évian-les-Bains należą:

• Palais Lumière - dawne termy, odrestaurowane i przekształcone w 2006 roku w centrum kulturalne i kongresowe (część budynku o łącznej powierzchni 4200 m² zajmuje teren ekspozycyjny - "Grandes expositions", część centrum konferencyjne, część mediateka);
• Ratusz (Hôtel de ville) - budynek należący niegdyś do braci Lumière (i dlatego nazywany też niekiedy "La villa Lumière");
• Oznaczona markerem dawna pijalnia wód płynących ze źródła należącego niegdyś do rodziny Cachat (stąd używana często nazwa: "buvette Cachat");

Zbudowana w latach 90. XX wieku sala koncertowa, zwana La Grange au Lac , o interesującej architekturze;

Église Notre-Dame de l'Assomption - kościół z XV wieku (z dzwonnicą, której historia sięga XII wieku), z interesującym XVI-wiecznym obrazem Matki Bożej Łaskawej (Notre-Dame de Grâce).