Jezioro Genewskie / Lac Léman

Jezioro Genewskie (fr. Lac Léman, Le Léman, Lac de Genève, ang. Lake Geneva, niem. Genfersee, Genfer See, wł. Lago Lemano, Lago di Ginevra) - to duże i głębokie jezioro polodowcowe położone na wysokości 372 m n.p.m., po północnej stronie Alp, w obniżeniu między Alpami i Jurą (➤ mapka)(➤ mapka). Większa część jeziora, cały jego północny brzeg i część południowego należy do francuskojęzycznej Szwajcarii (kantony, licząc od zachodu, Genewa, Vaud i Valais), mniejsza część jeziora i część południowego brzegu - do Francji (departament Haute-Savoie). Jezioro Genewskie ma powierzchnię ponad 580 km² i jest największym jeziorem w Europie Zachodniej; jego średnia głębokość wynosi 154 m, a maksymalna - 310 m. Największymi miastami nad Jeziorem Genewskim są: położone na jego południowo-zachodnim krańcu Genewa i Lozanna w Szwajcarii oraz Thonon-les-Bains we Francji.

Jezioro ma kształt położonego mniej więcej równoleżnikowo półksiężyca (według innych - croissanta). Linia brzegowa wynosi nieco ponad 200 km. Wzdłuż północnego brzegu biegnie droga 9 (a nieco dalej od wybrzeża, mniej więcej równolegle - autostrada 1 do skrzyżowania autostrad w Villars-Sainte-Croix, a potem autostrada 9); z Genewy do Villeneuve , miejscowości położonej na wschodnim krańcu jeziora, jest 102 km, jeśli się jedzie autostradami, lub 91 km, jeśli jedzie się drogą 9. Chcąc wrócić do Genewy południowym brzegiem jeziora, trzeba najpierw z Villeneuve, po przejechaniu na lewy brzeg Rodanu, dostać się do Le Bouveret , a następnie, drogą 21 do leżącej na granicy szwajcarsko-francuskiej miejscowości Saint-Gingolph , skąd droga D1005 prowadzi do Genewy (z Saint-Gingolph 62 km) przez Évian-les-Bains i Thonon-les-Bains ; jeśli chce się zobaczyć także Yvoire , trzeba w miejscowości Sciez zjechać z drogi D1005 na drogę D25.

Wyróżnia się zazwyczaj dwie główne części Jeziora Genewskiego. Le Petit Lac - to jego zachodnia część (mniej więcej do linii łączącej Yvoire i Nyon na północnym brzegu), zajmująca ok. 15% powierzchni, zaś le Grand Lac - to znacznie większa część wschodnia. Jezioro Genewskie zasilają wody kilkuset większych i mniejszych rzek. Największą jest Rodan [Rhône], mający swe źródła na wysokości 2209 m m n.p.m. w lodowcu znanym jako Glacier du Rhône (niem. Rhonegletscher lub Rottengletscher) położonym w Alpach Urneńskich, na wschodnich krańcach kantonu Valais (innymi większymi rzekami wpadającymi do Jeziora Genewskiego są m.in. La Dranse, L'Aubonne, La Morges, La Venoge, La Vuachère, i La Veveyse). Rodan wpada do Jeziora Genewskiego między Villeneuve i Le Bouveret, a wypływa w Genewie, wyprowadzając z jeziora średnio 250 m³ wody na sekundę. W Genewie do Rodanu wpada inna duża rzeka, Arve, mająca swe źródła we Francji, w masywie Mont-Blanc; od połączenia tych dwu rzek do ujścia Rodanu do Morza Śródziemnego jest jeszcze ponad 500 km.

Na Jeziorze Genewskim panuje intensywny ruch statków pasażerskich i handlowych; uprawia się tu też żeglarstwo i inne sporty wodne. Wzgórza otaczające Jezioro Genewskie od północy słyną z produkcji wina; region winiarski na zachód od Lozanny nosi nazwę La Côte, region położony na wschód od tego miasta - Lavaux

Cały region Jeziora Genewskiego funkcjonuje od dawna jako region turystyczny. Po szwajcarskiej stronie jeziora najczęściej odwiedzane są Genewa i Lozanna oraz miejscowości położone na tzw. Riwierze Szwajcarskiej (Riviera vaudoise) - leżącym w kantonie Vaud odcinku wybrzeża mniej więcej między miejscowością Corseaux (sąsiadującą z Vevey od północnego zachodu) a Villeneuve - odwiedzanej od XIX wieku najpierw przez przedstawicieli europejskiej arystokracji i elit finansowych, a także przez intelektualistów, pisarzy i artystów, później też w w coraz większym stopniu przez "zwykłych" turystów ("zwykłych", ale dysponujących odpowiednimi środkami finansowymi, ponieważ hotele i restauracje nie należą tu do najtańszych). Do najważniejszych atrakcji należą tu słynne kurorty Vevey i Montreux (z legendarnie pięknymi widokami Jeziora Genewskiego i Alp roztaczającymi się z długiej nadbrzeżnej promenady), a także doskonale zachowany średniowieczny zamek Chillon (Château de Chillon), pierwotnie siedziba książąt sabaudzkich, dziś jeden z najczęściej odwiedzanych zabytków Szwajcarii. Po południowej stronie jeziora najbardziej znane są uzdrowisko Évian-les-Bains (słynące z wody mineralnej Évian oraz kasyna) i Thonon-les-Bains, dawna stolica Sabaudi, ale też Yvoire, jedna z najpiękniejszych miejscowości francuskiego regionu Chablais, położona zaledwie 27 km od Genewy.