Marmolada

Marmolada (nazwa niemiecka: Marmolata, w języku ladyńskim: Marmolèda) to masyw górski położony w Dolomitach, 25 km w linii prostej od Cortiny d'Ampezzo , na granicy regionów Wenecja Euganejska [Veneto] i Trydent-Górna Adyga / [Trentino-Alto Adige / Südtirol] (➤ mapka)(➤ mapka). Główny wierzchołek masywu, Punta Penia, wznoszący się na 3343 m nad poziomem morza, jest najwyższym szczytem Dolomitów, zdobytym po raz pierwszy w 1864 roku przez Paula Grohmanna. Rejon Marmolady jest jednym z najpopularniejszych w Dolomitach, w lecie atrakcyjnym dla wspinaczy i miłośników turystyki pieszej, w zimie dla narciarzy i snowboardzistów.

Masyw Marmolady stanowi wybitny grzbiet górski biegnący równoleżnikowo, z kilkoma wierzchołkami. Główny wierzchołek, zwany Punta Penia lub Punta di Penia (czasem też, tak samo jak cały masyw - Marmolada), o wysokości 3343 m n.p.m., znajduje się mniej więcej w środku masywu. Od strony południowej masyw Marmolady tworzy długą, wysoką na ok. 800 m, pionową ścianę, jedną z najpopularniejszych ścian wspinaczkowych w Dolomitach (dostępną raczej dla zaawansowanych). Od strony północnej zbocze jest nie tak strome, a jego część pokryta jest lodowcem, zwanym Ghiacciaio della Marmolada , widocznym na zdjęciu zamieszczonym powyżej - jest to jedyny duży lodowiec w Dolomitach.

Miejscowościami leżącymi stosunkowo najbliżej masywu Marmolady są: położona na północny zachód miejscowość Canazei oraz Malga Ciapela (na wschodzie). Z Canazei do Malga Ciapela prowadzi malownicza droga SP641, biegnąca na pewnym odcinku północnym brzegiem dużego sztucznego jeziora Lago di Fedaia , a dalej przez głęboko wciętą, rozległą przełęcz Passo Fedaia (2057 m) , położoną między masywem Marmolady (na południu) a grzbietem Padón (na północy). Z Malga Ciapela można wyjechać kolejką linową Ferrovia della Marmolada na drugi pod względem wysokości wierzchołek Marmolady, Punta Rocca (3309 m) .

Rejon Marmolady jest jednym z najpopularniejszych rejonów w Dolomitach. W lecie uprawiać tu można wspinaczkę i turystykę pieszą - najbardziej zaawansowani turyści mogą nawet spróbować wejścia na główny szczyt Marmolady (via ferrata zachodnią granią). W zimie królują tu narciarze i snowboardziści - jedna z tras, o długości 12 km i deniwelacji ok. 1800 m prowadzi z Punta Rocca do Malga Ciapela.


Warto wiedzieć, że przed pierwszą wojną światową przez Marmoladę przebiegała granica między Austrią a Włochami; w czasie wojny była to linia frontu i przez długi czas trwały tu zacięte walki. Na jednej ze stacji przesiadkowych wspomnianej wyżej kolejki linowej Ferrovia della Marmolada można zwiedzać interesujące Muzeum I Wojny Światowej (Museo della Grande Guerra).