Padwa / Padova

Padwa - to liczące ok. 215 tys. mieszkańców miasto w północno-wschodnich Włoszech, położone w regionie Veneto (Wenecja Euganejska), nad rzeką Bacchiglione, nieco ponad 40 km na zachód od Wenecji , 96 km na wschód od Werony , 118 km na północny wschód od Bolonii (➤ mapka)(➤ mapka). Stolica prowincji Padwa, ośrodek gospodarczy, ważny węzeł komunikacyjny. Ośrodek turystyczny, znany z wybitnych zabytków architektury sakralnej i świeckiej, takich jak Bazylika św. Antoniego czy Kaplica Scrovegnich, a także z najstarszego na świecie Ogrodu Botanicznego.



Padwa jest jednym z najstarszych miast w północnych Włoszech, założonym według legendy przez trojańskiego księcia Antenora w XII wieku p.n.e. (pozostałości archeologiczne potwierdzają datę założenia miasta między XI a X wiekiem p.n.e.). Pierwotnie Padwa była ośrodkiem Wenetów, później przeszła pod kontrolę Rzymu, stając się w połowie I wieku p.n.e. liczącym wówczas ok. 40 tys. mieszkańców rzymskim municipium na mocy Lex Julia Municipalis. Po upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego Padwa wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk, by ostatecznie w 1405 roku znaleźć się na dłużej pod panowaniem Republiki Weneckiej, a następnie, po upadku tego państwa w 1797 roku, pod panowaniem Habsburgów. W 1806 miasto znalazło się w granicach marionetkowego Królestwa Włoch, a po upadku Napoleona, w 1814 roku, w granicach nowo utworzonego Królestwa Lombardzko-Weneckiego, części Cesarstwa Austriackiego. W 1866 Padwa została przyłączona do Włoch.

Zabudowa Padwy charakteryzuje się licznymi placami, arkadowymi ulicami oraz wieloma mostami przerzuconymi przez rzekę Bacchiglione oraz jej odgałęzienia. Centrum miasta stanowi rejon kilku położonych blisko siebie placów: Piazza dei Signori , Piazza della Frutta , Piazza delle Erbe , oraz Piazza Duomo , przy którym stoi katedra - Cattedrale Santa Maria Assunta .

Na północny wschód od centrum stoi jeden z najważniejszych zabytków Padwy, kaplica Scrovegnich (Cappella degli Scrovegni), z freskami Giotta, a na południowy wschód - słynna bazylika św. Antoniego (Basilica di Sant'Antonio di Padova) stojąca przy Piazza del Santo . Na zachód od wielkiego placu Prato della Valle znajduję sie słynny Ogród Botaniczny (Orto Botanico), a w pobliżu jego południowo wschodniego krańca - benedyktyńskie opactwo św. Justyny (Abbazia di Santa Giustina).



Bazylika Katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (Duomo di Padova, Cattedrale Santa Maria Assunta), siedziba biskupstwa, położona po zachodniej stronie Piazza del Duomo , jest trzecią świątynią zbudowaną w tym miejscu. Pierwsza katedra, wzniesiona w 313 roku (po edykcie mediolańskim), została zniszczona przez trzęsienie ziemi w 1117 roku i odbudowana w stylu romańskim. Obecny kształt świątyni powstał w wyniku przebudowy rozpoczętej w stylu renesansowym na początku drugiej połowy XVI wieku, kontynuowanej przez dwa stulecia i ukończonej w 1754 roku (chociaż fasada pozostała niedokończona do dzisiaj). Z katedrą sąsiaduje pochodzące z XII wieku (później przebudowane i konsekrowane w 1281 roku) baptysterium , z cennymi, doskonale zachowanymi freskami autorstwa Giusto de' Menabuoi z drugiej połowy XIV wieku.

Otoczony arkadami plac znany jako Piazza dei Signori jest jednym z głównych placów miasta. W pobliżu jego południowo-zachodniego narożnika stoi renesansowa Loggia del Consiglio (zwana także Loggia della Gran Guardia) z pierwszej połowy XVI wieku, dziś mieszcząca centrum konferencyjne. Markerem oznaczona jest Wieża Zegarowa (Torre dell'Orologio) zbudowana w pierwszej połowie XIV wieku jako wschodnia brama Pałacu Carrarese, później przebudowana. Na trzecim piętrze wieży znajduje się najstarszy na świecie (i jeden z największych) zegar astronomiczny o średnicy 5,6 m (możliwe zwiedzanie z przewodnikiem).

Między placami Piazza della Frutta i Piazza delle Erbe stoi oznaczony markerem Palazzo della Ragione, zbudowany w pierwszej połowie XIII wieku jako siedziba sądu i rady miejskiej, z halą targową na parterze oraz mieszczącą się na górnej kondygnacji wielką (ok. 80 m długości, 27 m szerokości i 24 m wysokości) salą z dachem niepodpartym kolumnami (pierwotnie sala składała się z trzech komnat z dachem podpartym ścianami działowymi, jednak po pożarze w pierwszej połowie XV wieku podjęto się renowacji całej sali na piętrze bez ścian działowych). Ściany sali są dziś pokryte freskami autorstwa Giovanniego Miretto z XV wieku (wcześniejsze freski Giotta z początku XIV wieku zostały zniszczone we wspomnianym pożarze). Cała górna kondygnacja, dziś będąca miejscem wystaw i imprez kulturalnych, otoczona jest otwartą loggią, oferującą doskonały widok na oba wspomniane przed chwilą place.

Palazzo Bo jest historyczną główną siedzibą Uniwersytetu w Padwie (Università degli Studi di Padova), jednego z najstarszych we Włoszech i na świecie, założonego w 1222 roku. Wykładał tu m.in. Galileusz (1564-1642), a studiowali m.in. Albert Wielki (c.1200-1280), Mikołaj z Kuzy (1401–1464), Mikołaj Kopernik (1473-1543), Franciszek Salezy (1567–1622) i William Harvey (1578-1657). W 1545 roku przy Uniwersytecie Padewskim powstał najstarszy na świecie Ogród Botaniczny (Orto Botanico), w 1997 roku wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (zob. niżej).


Na pólnocny wschód od centrum miasta stoi słynna kaplica Scrovegnich (Cappella degli Scrovegni), uważana za najważniejszą (obok Bazyliki św. Antoniego) atrakcję turystyczną Padwy. Została wybudowana na początku XV wieku na zlecenie Enrica degli Scrovegni, bogatego bankiera, jako prywatna kaplica niegdyś połączona z pałacem jego rodziny. Ściany i sufity kaplicy pokryte są wykonanymi w latach 1303-1305 freskami Giotta uważanymi za jeden z najważniejszych cyklów fresków na świecie. Zwiedzanie (zalecana rezerwacja) możliwe jest wyłącznie z przewodnikiem, według ściśle określonej procedury, mającej na celu ochronę fresków. Freski Giotta w kaplicy Scrovegnich należą do tzw. Cicli di affreschi del XIV secolo di Padova, wpisanego w 2021 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO - zbioru fresków różnych autorów zdobiących różne budowle miasta, mianowicie, oprócz kaplicy Scrovegnich, m.in. pochodzący z XIII wieku kościół augustianów p.w. św. Filipa i Jakuba, znany też jako kościół Eremitów (Chiesa degli Eremitani), omówione wyżej Pallazo della Ragione oraz baptysterium katedralne, a także Bazylikę św. Antoniego i stojące obok niej Oratorium św. Jerzego (zob. niżej).

W dawnym klasztorze kościoła Eremitów mieści się obecnie Musei Civici di Padova (Muzeum Archeologiczne i Muzeum Sztuki).

Najbardziej znanym kościołem Padwy jest wznosząca się po wschodniej stronie Piazza del Santo Bazylika Św. Antoniego (Basilica di Sant'Antonio di Padova), z grobowcem świętego w północnym ramieniu transeptu. Budowa świątyni, z romańsko-gotycką fasadą i charakterystycznymi siedmioma bizantyjskimi kopułami, została rozpoczęta w pierwszej połowie XIII wieku, a ukończona na początku XIV wieku. We wnętrzu warto zwrócić uwagę m.in. na płaskorzeźby i krucyfiks na głównym ołtarzu autorstwa Donatella. Dziełem tego artysty jest również stojący przez bazyliką konny pomnik słynnego kondotiera Gattamelaty (Erasmo da Narni) odlany w 1453 roku.

Markerem oznaczone jest wspomniane wyżej pochodzące z drugiej połowy XIV wieku Oratorium św. Jerzego (Oratorio di San Giorgio), z cennymi XIV-wiecznymi freskami we wnętrzu.

Markerem na mapce powyżej oznaczony jest uchodzący za jeden z symboli Padwy ogromny (drugi co do wielkości we Włoszech i jeden z największych w Europie) plac (ok. 90,000 m²) znany jako Prato della Valle.


Środek placu zajmuje trawiasta wyspa znana jako Isola Memmia, otoczona kanałem ograniczonym dwoma pierścieniami 78 posągów przedstawiających znanych obywateli Padwy. Teren, na którym leży dzisiejszy plac Prato della Valle, był niegdyś obszarem bagiennym na południe od dawnych murów miejskich. Dzisiejszy kształt placu powstał w drugiej połowie XVIII wieku, w dużej mierze w wyniku starań weneckiego patrycjusza i polityka Andrei Memmo (1729-1793), którego posąg jest jednym z posągów stojących na placu.

W pobliżu południowo-wschodniego narożnika Prato della Valle znajduje się kompleks benedyktyńskiego opactwa św. Justyny (Abbazia di Santa Giustina) z X wieku. Klasztor został zamknięty przez Napoleona, ale w 1927 roku budynki zostały zwrócone kościołowi katolickiemu, a opactwo przywrócone.




Ogród botaniczny Orto Botanico di Padova został założony w 1545 roku jako ogród ziół leczniczych przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu.