Passo dei Salati

Passo dei Salati - to położona na wysokości 2980 m n.p.m. przełęcz w Alpach Pennińskich łącząca doliny Valle del Lys w Dolinie Aosty i Valsesia w Piemoncie.

Przełęcz leży w długim grzbiecie opadającym na południe od Ludwigshöhe (4341 m), zwornikowego szczytu położonego w głównej grani Alp, na granicy włosko-szwajcarskiej, na południe od masywu Monte Rosa, którego cztery główne wierzchołki, Nordend (4609 m), Dufourspitze (4634 m), Zumsteinspitze (4563 m) i Punta Gnifetti / Signalkuppe (4554 m), oznaczone są odpowiednio markerami -. Grzbiet biegnie w stronę nie zaznaczonego na mapce szczytu Corno Nero (4322 m), a dalej Piramide Vincent (4215 m) i Punta Giordani (4046 m), odddzielając dolinę Valle del Lys (zwaną też Valle di Gressoney), ostatnią (licząc od zachodu) z dolin bocznych Doliny Aosty po orograficznnie lewej stronie rzeki Dora Baltea, od doliny Valsesia. Przełęcz umożliwia połączenie najważniejszych miejscowości turystycznych tych dolin, odpowiednio Gressoney-La-Trinité w Valle del Lys i Alagna Valsesia w dolinie Valsesia. W pobliżu przełęczy Passo dei Salati, na południe od niej, leży inna wysoka przełęcz alpejska, Col d'Olen (2881 m), niegdyś ważne przejście na trasie migracji niemieckojęzycznych Walserów, przybywających tu z terenów położonych na północ od Alp, dziś punkt, przez który przebiega słynny szlak trekkingowy, Tour Monte Rosa.

Zarówno od strony doliny Valle del Lys, jak od strony doliny Valsesia na przełęcz można się dostać kolejkami linowymi. Punktem startu po stronie zachodniej jest należąca do gminy Gressoney-la-Trinité miejscowość Staffal (używana jest też pisownia "Stafal", przez jedno "f"), skąd na Passo dei Salati można wyjechać dwoma kolejkami, przesiadając się na hali Gabiet . Po stronie wschodniej najpierw wyjeżdża się na wysokość 2046 m na Pianalunga , a następnie, kolejną kolejką, na przełęcz. Stąd z kolei nowoczesnym (uruchomionym stosunkowo niedawno) wyciągiem można się dostać do miejsca znanego jako Punta Indren (3275 m), które może być - i dla wielu osób jest - początkiem drogi wiodącej w górę do schroniska Rifugio città di Mantova (3498 m) i stojącego nieco wyżej schroniska znanego jako Capanna Giovanni Gnifetti (3647 m), skąd wspinacze, a także wystarczająco przygotowani i doświadczeni turyści wyruszają na wyprawy w rejonie masywu Monte Rosa, w tym na Punta Gnifetti.


W zimie Passo dei Salati jest kluczowym punktem łączącym infrastruktury narciarskie dolin Valle del Lys oraz Valsesia, a w konsekwencji także kluczowym elementem infrastruktury ośrodka narciarskiego Monterosa Ski, obejmującego, poza wspomnianymi dolinami, także tereny narciarskie w dolinie Val d'Ayas, oferującego łącznie 180 km tras. Przełęcz Passo dei Salati oraz Punta Indren mają też istotne znaczenie dla osób zamierzających skorzystać z możliwości uprawiania narciarstwa pozatrasowego, z których słynie dolina Valsesia.