Niewielka miejscowość i gmina (licząca mniej niż 500 mieszkańców), położona u stóp masywu Monte Rosa
, w dolinie Valsesia w prowincji Vercelli we włoskim Piemoncie. Ważna miejscowość turystyczna, w zimie znany ośrodek narciarski. Alagna Valsesia leży 107 km na północny zachód od Vercelli
, stolicy prowincji; dojazd samochodem możliwy jest jedynie od południowego wschodu biegnącą dnem doliny drogą SP299, przez miejscowości Borgosesia
i Varallo
(➤ mapka)(➤ mapka).
Alagna Valsesia jest najważniejszą miejscowością turystyczną długiej i krętej doliny rzeki Sesia (stąd nazwa doliny: Valsesia), mającej swe źródła w lodowcach masywu Monte Rosa i po przepłynięciu ok. 140 km wpadającej do Padu; od głównej doliny, zwanej Val Grande, odchodzą liczne doliny boczne. Na północnym zachodzie dolina Valsesia podchodzi pod główną grań Alp, obejmującą na tym odcinku m.in. Punta Gnifetti / Signalkuppe

(4554 m), najdalej na południe położony szczyt masywu Monte Rosa - markerami

-

oznaczone są na zamieszczonej mapce pozostałe trzy szczyty masywu - Nordend (4609 m), Dufourspitze (4634 m) i Zumsteinspitze / Punta Zumstein (4563 m). Na południowy zachód od Punta Gnifetti w głównej grani Alp wznosi się Punta Parrot / Parrotsspitze

(4436 m), a dalej zwornikowy szczyt Ludwigshöhe

(4341 m). Na północy gmina Alagna Valsesia graniczy z gminą
Macugnaga 
położoną w dolinie Valle Anzasca, w prowincji Verbano Cusio Ossola. Granicę między dolinami Valsesia i Valle Anzasca stanowi grzbiet opadający spod Punta Gnifetti na wschód, a dalej na południowy wschód. Markerem

oznaczony jest wznoszący się na wysokość 3497 m szczyt Punta Grober, a markerem

- łącząca doliny Valsesia i Valle Anzasca, położona na wysokości 2738 m przełęcz
Passo del Turlo. Od zachodu Alagna Valsesia graniczy z doliną Lys (
Valle del Lys), od której jest oddzielona oddzielona długim grzbietem opadającym z Ludwigshöhe na południe, w kierunku nie zaznaczonego na mapce Corno Nero (4322 m) i dalej Piramide Vincent

(4215 m), Punta Giordani

(4046 m) oraz dwu położonych blisko siebie wysokich przełęczy - przełęczy
Passo dei Salati 
(2980 m), na którą z obu stron można się dostać kolejką linową, oraz Col d'Olen

(2881 m), przez którą przebiega słynny szlak trekkingowy,
Tour Monte Rosa.
Historia miejscowości sięga XII-XIII wieku, gdy na terenach dzisiejszej gminy Alagna Valsesia zaczęli osiedlać się Walserzy, niemieckojęzyczni przybysze z północnej strony Alp. O turystycznym znaczeniu miejscowości decydują dziś jednak nie ślady owej "walserowskiej" tradycji, dobrze zachowane m.in. w architekturze, choć dla wielu mogą być interesujące, lecz przede wszystkim jej położenie w pobliżu wysokich szczytów Alp, dzięki czemu może być bazą wypadową dla wspinaczy działających w rejonie masywu Monte Rosa, a także dla turystów wyruszających na górskie wyprawy. Warto, przyjeżdżając tu, pamiętać o roli miejscowości jako jednego z historycznych ośrodków alpinizmu. Stąd, poczynając od początków XIX wieku, wyruszały pierwsze wyprawy na szczyty masywu Monte Rosa, których nazwy często pochodzą od nazwisk pochodzących z Alagna Valsesia lub tak lub inaczej związanych z miejscowością zdobywców - np. Punta Gnifetti od nazwiska Giovanniego Gnifettiego, księdza, urodzonego w Alagna Valsesia miejscowego proboszcza, który w 1842 roku wszedł jak pierwszy (z przewodnikami i tragarzami) na ten szczyt, ale też Punta Giordani, Punta Zumstein czy Punta Grober. W Alagna Valsesia już w 1872 roku został założony przez 24 członków związek przewodników górskich (jako drugi po związku założonym w Courmayeur). Z Alagna Valsesia związane jest też nazwisko Silvio Mondinelliego, wybitnego wspinacza włoskiego, jednego z niewielu zdobywców wszystkich czternastu szczytów na Ziemi przekraczających wysokość 8000 metrów.
W zimie Alagna Valsesia jest ośrodkiem narciarskim, do niedawna niewielkim, ale od połowy pierwszej dekady naszego stulecia połączonym - po zbudowaniu wyciągu łączącego górną stację wyciągu Alagna-Pianalunga

z przełęczą Passo dei Salati

(Pianalunga-Cimalegna-Salati) - z terenami narciarskimi w dolinie Val del Lys (

-

) oraz w położonej bardziej na zachód dolinie
Val d'Ayas, tworzącymi łącznie ośrodek znany jako Monterosa Ski, oferujący 180 km tras o wszystkich stopniach trudności. Niezależnie od tego Alagna Valsesia słynie jako jeden z najważniejszych w skali światowej ośrodków narciarstwa pozatrasowego, z głównymi terenami w rejonie Punta Giordani, dostępnymi m.in. dzięki kolejce, którą z Passo dei Salati można wyjechać na Punta Indren

, ale także dzięki użyciu helikopterów (heliskiing).