Uwaga. Stosujemy pliki cookies. Więcej informacji.

Val d'Ayas

Włochy, Dolina Aosty(➤ mapka)(➤ mapka)
Val d'Ayas - to dolina w Alpach Pennińskich, położona we włoskim regionie Dolina Aosty. Jest doliną boczną doliny rzeki Dora Baltea, odgałęziającą się od niej w okolicy miejscowości Verrès i biegnącą na północ w stronę masywu Breithornu (4164 m) (➤ mapka)(➤ mapka). Położone w dolinie miejscowości mogą być punktem wyjścia wycieczek i ekspedycji górskich o różnym stopniu trudności; w zimie przyjeżdżający tu goście korzystają z terenów narciarskich należących do dużego ośrodka sportów zimowych znanego jako Monterosa Ski.

Val d'Ayas jest orograficznie lewą doliną boczną doliny rzeki Dora Baltea; płynie nią potok Évançon wypływający z lodowca Grande Ghiacciaio di Verra pokrywającego południowe zbocza masywu Breithornu. Na północy Val d'Ayas graniczy z doliną Mattertal w szwajcarskim kantonie Valais - markerem oznaczona jest główna turystyczna miejscowość doliny Matterhorn, Zermatt, a markerami i , odpowiednio, dwa bodaj najbadziej znane, położone w stanowiącej tu granicę między Szwajcarią a Włochami głównej grani Alp szczyty Alp Pennińskich (Walijskich), Matterhorn (4478 m) i Monte Rosa (4634 m). Na zachód od Val d'Ayas leży dolina Valtournenche , oddzielona od Val d'Ayas grzbietem bocznym głównej grani Alp odchodzącym od szczytu Gobba di Rolin (markerem zaznaczona jest główna miejscowość turystyczna doliny Valtournenche, Breuil-Cervinia), a na wschodzie dolina Valle del Lys, oddzielona od Val d'Ayas grzbietem opadającym na południe z głównego wierzchołka masywu Lyskammu (markerami i oznaczone są, odpowiednio, główne miejscowości zajmujących górną cześć doliny Valle del Lys gmin Gressoney-Saint-Jean i Gressoney-La-Trinité).

Gminami zajmującymi dolinę Val d'Ayas są (z południa na północ): Verrès (znana z pochodzącego z XIV wieku zamku Castello di Verrès, strzegącego wejścia do doliny), Challand-Saint-Victor, Challand-Saint-Anselme, Brusson (gdzie warto zwrócić uwagę na zamek Castello di Graines, którego historia sięga X wieku), wreszcie - w górnej partii doliny - gmina Ayas (z licznymi zachowanymi elementami kultury Walserów), za której najważniejszą miejscowość uważa się Champoluc .


Najwyższymi szczytami w otoczeniu doliny Val d'Ayas, oprócz głównego, zachodniego wierzchołka Breithornu oraz pozostałych czterech wierzchołków tego masywu, są Roccia Nera (4075 m), Pollux (4092 m) i Castor (4221 m) - położone w grani główej Alp, na granicy ze Szwajcarią. Na wschodzie, jak już wspomniano, Val d'Ayas sąsiaduje z doliną Valle del Lys, od której oddziela ją grzbiet odgałęziający się od głównej grani Alp w pobliżu głównego wierzchołka masywyu Lyskammu i biegnący na południe w kierunku położonej na wysokości 2672 m przełęczy Colle Bettaforca (na którą można wyjechać wyciągami zarówno z miejscowości Staffal w Valle del Lys, jak z Champoluc), szczytów Rothorn (3152 m) i Testa Grigia (3315 m) oraz przełęczy Colle Pinter (2776 m).

Na zachód od Val d'Ayas leży dolina Valtournenche, oddzielona od Val d'Ayas grzbietem odchodzącej od głównej grani Alp w pobliżu szczytu Gobba di Rolin i biegnącym poprzez Colle superiore delle Cime Bianche (2980 m) w stronę Monte Roisetta (3334 m) i dwuwierzchołkowego szczytu Grand Tournalin (3379 m). Markerem oznaczone jest schronisko znane jako Rifugio Grand Tournalin (2535 m), będące punktem wyjścia dróg prowadzących na oba wymienione szczyty. Markery i oznaczają dwa położone na skraju lodowca Grande Ghiacciaio di Verra schroniska - odpowiednio Rifugio Guide d'Ayas (3420 m) i Rifugio Ottorino Mezzalama (3036 m), z których wspinacze i odpowiednio przygotowani turyści rozpoczynają wyjścia na najwyższe szczyty otaczające Val d'Ayas; jeszcze wyżej, na wysokości 3585 m, na skraju lodowca Felik, leży schronisko Rifugio Quintino Sella al Felik , do którego można dojść z przełeczy Colle Bettaforca. Niżej położonymi schroniskami w Val d'Ayas są Rifugio Vieux Crest (1935 m) i Rifugio Arp (2446 m). Schroniska Grand Tournalin i Vieux Crest leżą na szlaku trekkingowym znanym jako Alta Via della Valle d'Aosta n. 1; z kolei przełęcze Colle Superiore delle Cime Bianche oraz Colle Pinter - na szlaku Tour Monte Rosa (zob. Monte Rosa).


W zimie dolina Val d'Ayas oferuje turystom tereny narciarskie zaliczane do dużego ośrodka narciarskiego, Monterosa Ski, obejmującego, obok terenów w narciarskich w Gressoney-La-Trinité, także tereny w dolinie Valle del Lys oraz w dolinie Valsesia i oferującego łącznie ok. 180 km tras o różnym stopniu trudności. Bezpośrednie połączenie terenów w Val d'Ayas z terenami położonymi w Valle del Lys zapewnia infrastruktura narciarska w rejonie Colle Bettaforca.