Lecco

Miasto i gmina (ok. 48 tys. mieszkańców) w Lombardii, położone w pobliżu południowo-wschodniego krańca Jeziora Como , 56 km na północny wschód od Mediolanu , 31 km na północny wschód od Como , 42 km na północny zachód od Bergamo (➤ mapka)(➤ mapka). Malowniczo położona stolica prowincji Lecco, mogąca być dobrą bazą wypadową dla zwiedzania regionu jeziora Como i północnej Lombardii. Dojazd drogą SS36.

Lecco nie uchodzi za szczególnie interesującą destynację turystyczną. Z części przewodników turystycznych i innych źródeł dotyczących miasta zdaje się nawet wynikać, że warto je odwiedzić głównie dlatego, że w domu swego ojca, hrabiego Pietra Manzoniego (1736-1807), rezydencji rodu Manzonich w dzielnicy Caleotto w Lecco, spędził część swego dzieciństwa wybitny włoski pisarz Alessandro Manzoni (1785–1873), autor m.in. wydanej w 1827 roku powieści Narzeczeni (I promessi sposi) (uważanej za arcydzieło włoskiej powieści historycznej), której acja rozgrywa się w 1628 roku w znajdującej się wówczas pod panowaniem hiszpańskim Lombardii, w tym w Lecco, gdzie mieszkają główni bohaterowie powieści.

Nie wydaje się jednak, by należało wiązać turystyczne znaczenie Lecco przede wszystkim z osobą Manzoniego. Miasto jest ładne, malowniczo położone, i może być atrakcyjnym miejscem wakacyjnego pobytu (zwłaszcza dla osób zainteresowanych sportami wodnymi lub turystyką górską), a także dobrą bazą wypadową do zwiedzania okolic Jeziora Como i całej północnej Lombardii.


Miasto leży w pobliżu południowo-wschodniego krańca Jeziora Como, w miejscu, gdzie z jeziora wypływa rzeka Adda (mająca swe źródła w Alpach Retyckich i wpadająca do Jeziora Como w pobliżu północno-wschodniego krańca jeziora, na północ od Colico ). Na wschód od Jeziora Como rozciąga się należące do Alp Wschodnich, długie na ok. 80 km pasmo Alp Bergamskich, którego najwyższe szczyty przekraczają wysokość 3000 m n.p.m., oddzielone doliną rzeki Addy od Alp Retyckich. Najbliżej Lecco położony szczyt Alp Bergamskich to góra Resegone (zwana też niekiedy Monte Serrada), wysoka na 1875 m n.p.m. (co w stosunku do wysokości, na której leży Lecco, stanowi przewyższenie pond 1600 m). Na północ od Lecco, nieco dalej niż Resegone, wnosi się masyw Grigna, z wyższym wierzchołkiem zwanym Grigna, Grignone albo Grigna settentrionale na wysokości 2410 m n.p.m., i niższym , znanym jako Grignetta, Grigna meridionale lub Grigna di Campione - na wysokości 2177 m n.p.m. Szczyt Resegone jest łatwo dostępny dla każdego bezpośrednio z Lecco - zwłaszcza że można skorzystać z kolejki linowej, której dolna stacja znajduje się w miejscowości Versasio (ok. 6,5 km od centrum Lecco, dojazd autobusem), i którą można wyjechać na Piani d'Erna , na wysokości 1375 m n.p.m., skąd rozciąga się piękny widok na miasto, Jezioro Como i otaczające je góry, i skąd prowadzi kilka łatwych szlaków turystycznych, w tym na szczyt Resegone. Masyw Grigna, a zwłaszcza rejon Grignetty, słynie z terenów wspinaczkowych, w tym z ekstremalnie trudnych dróg odpowiednich wyłącznie dla wspinaczy najwyższej klasy (wspinali się tu m.in. Emilio Comici, Riccardo Cassin i Walter Bonatti). Jednak oba szczyty, zarówno Grigna settentrionale (z czynnym cały rok schroniskiem w pobliżu wierzchołka, znanym jako Rifugio Brioschi), jak Grigna meridionale, są dostępne dla turystów, chociaż szlaki wymagają dobrej kondycji i zachowania ostrożności. Z obu szczytów rozciągają się wspaniałe widoki. Każdego roku we wrześniu w masywie Grigna organizowany jest ekstremalny bieg wysokogórski zwany "Trofeo Scaccabarozzi" o długości 43 km, ze startem i metą w miejscowości Pasturo , z trasą prowadzącą przez oba szczyty masywu Grigna.


Większość interesujących miejsc w samym mieście znajduje się w centrum, w odległości kilku minut spaceru od dużego prostokątnego placu Piazza XX Septembre , uważanego za główny plac miasta, w północnym czy północno-zachodnim krańcu łączącego się z Piazza Mario Cermenati , a w południowo-wschodnim krańcu otwierającego się na Via Roma, jedną z głównych ulic miasta . Na Piazza XX Septembre warto zwrócić uwagę na Palazzo delle Paure , zbudowany na początku XX wieku budynek w eklektycznym neo-średniowiecznym stylu, pełniący w przeszłości różne funkcje, a obecnie mieszczący m.in. biuro informacji turystycznej i muzeum sztuki współczesnej oraz na Torre Viscontea , wieżę z XIV wieku będącą pozostałością średniowiecznych fortyfikacji, w której dziś organizowane są wystawy czasowe. Na północ od Piazza Mario Cermenati wznosi się uchodząca za najważniejszy zabytek sakralny Lecco Bazylika św. Mikołaja (Basilica di San Nicolò), z wysoką na 96 m neo-gotycką dzwonnicą dobudowaną na początku XX wieku, uważaną za symbol miasta.

Od miejsca, gdzie łączą się Piazza XX Septembre i Piazza Mario Cermenati, na północny wschód odchodzi wąska ulica Via Giuseppe Bovara , jedna z najstarszych w mieście, prowadząca w stronę Vallo delle Mura , pozostałości po XIV-wiecznych fortyfikacjach zbudowanych przez Azzone Viscontiego. Markerem oznaczony jest kościół Santa Marta, istniejący w tym miejscu już w XIII wieku, pierwotnie poświęcony Calimeriusowi, uznanemu za świetego (San Calimero) żyjącego w III wieku biskupowi Mediolanu, poźniej wielokrotnie przebudowywany. Z kolei markerem oznaczony jest plac znany jako Piazza Garibaldi, przy którym stoi m.in. budynek Teatro della Società , najstarszy i najważniejszy teatr w Lecco; na placu stoi też wzniesiony w 1884 roku pomik Garibaldiego dłuta mediolańskiego rzeźbiarza Francesca Confalonieriego. Warto też przejść się Lungolago Isonzo , nadbrzeżną promenadą z pięknymi widokami na jezioro; markerem oznaczona jest przystań statków pływających po Jeziorze Como.

Mając w Lecco nieco więcej czasu można odwiedzić inne interesujące miejsca w mieście, położone nieco dalej od centrum.

Należą do nich m.in.:

• Santuario di Nostra Signora della Vittoria , kościół konsekrowany w 1932 roku (budowany od 1818) poświęcony poległym w I wojnie światowej;
• Palazzo Belgiojoso (stosowana jest też pisownia: Belgioioso), pochodzący z początku XVIII wieku budynek mieszczący dziś kilka muzeów (archeologiczne, historyczne, muzeum historii naturalnej i planetarium);
• Most Azzone Visconti , (Ponte di Azzone Visconti, zwany też Ponte Vecchio), zbudowany w tym miejscu w latach w 1336-1338 przez Azzone Viscontiego jako most obronny, poźniej wielokrotnie przebudowywany.

Szczególną atrakcję może stanowić Villa Manzoni , neo-klasycystyczna willa należąca niegdyś do rodziny Manzonich. Dziś mieści się tu Museo Manzoniano - z częścią pomieszczeń zachowaną w stanie z 1818 roku, gdy dom został sprzedany rodzinie Scola; budynek jest też siedzibą miejskiej galerii sztuki (Galleria Comunale d’Arte). Osoby bardziej zainteresowane postacią Manzoniego mogą też podejść na Piazza Alessandro Manzoni , gdzie stoi pomnik pisarza z 1891 roku, dłuta Francesca Confalonieriego.

• Warto wiedzieć, że w Lecco trzykrotnie znajdowała się meta Giro di Lombardia, słynnego klasycznego (jednodniowego) wyścigu kolarskiego, organizowanego od 1905 roku (pięciokrotnym zwycięzcą wyścigu był jeden z najwybitniejszych kolarzy w historii, Fausto Coppi). Markerem oznaczona jest położona w pobliżu miejscowości Magreglio, 30 km na północny zachód od Lecco, na wysokości 754 m, przełęcz Passo del Ghisallo , przez którą często prowadzi trasa wyścigu (a także trasa Giro d'Italia) i w pobliżu której, na wzgórzu Madonna del Ghisallo, stoi mały kościół - sanktuarium poświęconym Madonnie "del Ghisallo" uznanej przez papieża Piusa XII za patronkę rowerzystów, oraz interesujące muzeum kolarstwa (Museo del ciclismo) (➤ mapka)(➤ mapka).