Jezioro Como / Lago di Como

Jezioro Como (Lago di Como) - to duże i głębokie jezioro polodowcowe położone w Lombardii w północych Włoszech, u stóp Alp, na północ od Mediolanu , niedaleko od granicy ze Szwajcarią: z Menaggio do Lugano jest 28 km, z centrum Como do granicy szwajcarskkiej - zaledwie ok. 5 km (➤ mapka)(➤ mapka). Okolice jeziora, słynącego z pięknego położenia, specyficznego łagodnego mikroklimatu oraz bujnej i zróżnicowanej roślinności, od czasów rzymskich (gdy nazywane było Lacus Larius, skąd pochodzi używana niekiedy nazwa Lago Lario) traktowane były jako tereny rekreacyjne, na których ludzie znani i bogaci (poczynając od Pliniusza Młodszego) budowali rezydencje, wille i otoczone ogrodami pałace. Dziś Jezioro Como, z dysponującymi bogatą infrastrukturą noclegową i gastronomiczną malowniczymi miejscowościami położonymi na jego brzegach, oraz z rozbudowaną siecią komunikacji drogą wodną (statki, promy, łodzie różnego typu, itp.) jest jednym z najpopularniejszych rejonów turystycznych w Lombardii i w całych Włoszech.

Jezioro Como jest trzecim pod względem wielkości jeziorem Włoch (po jeziorach Garda i Maggiore) oraz najgłębszym jeziorem w Alpach i jednym z najgłębszych w Europie. Jego powierzchnia wynosi 146 km², maksymalna długość 46 km, maksymalna szerokość 4,5 km, długość linii brzegowej ok. 160 km, a maksymalna głębokość - 425 m. Jezioro leży na wysokości 198 m n.p.m., co oznacza, że dno jeziora leży ponad 200 m poniżej poziomu morza. Jezioro ma kształt zbliżony do odwróconej litery "Y" i dzieli się na trzy ramiona: Ramo di Colico, Ramo di Como oraz Ramo di Lecco (od nazw miejscowości, ku którym ramiona te sięgają). W pobliżu północnego końca leżą miejscowości Colico po stronie wschodniej oraz Domaso i Gravedona po stronie zachodniej. Przy południowo-zachodnim końcu jeziora leży najbardziej znana miejscowość, Como oraz, w pobliżu Como, Cernobbio ), zaś przy końcu południowo-wschodnim - Lecco . Na cyplu półwyspu ograniczonego południowymi ramionami jeziora leży Bellagio , w pobliżu Bellagio na wschodnim brzegu jeziora Varenna , a na brzegu zachodnim m.in. Menaggio , Tremezzo Lenno i Ossuccio (trzy ostatnie miejscowości, łącznie z miejscowością Mezzegra, tworzą niedawno utworzoną gminę Tremezzina).

Główną rzeką zasilającą jezioro jest Adda, mająca swe źrodła w Alpach Retyckich i płynąca najpierw mniej więcej równoleżnikowo doliną Valtelina, między masywem Bernina na północy i Alpami Bergamskimi na południu i wpadająca do jeziora w miejscu oznaczonym markerem , a wypływająca z Jeziora Como w pobliżu Lecco, w miejscu oznaczonym markerem (skąd płynie na południowy wschód w stronę Padu, do którego wpada w pobliżu Cremony). Na jeziorze Como leży jedna wyspa - Isola Comacina (administracyjnie należąca do gminy Tremezzina). Na północny wschód od północnego krańca Jeziora Como leży jezioro, znane jako Lago di Mezzola, zaś na południe od niego, po zachodniej stronie drogi SS36 znajduje się rezerwat, Riserva Naturale Pian di Spagna e Lago di Mezzola, ważne miejsce w prowadzącym tędy korytarzu migracji ptaków wędrownych.

Na wschód od Jeziora Como rozciąga się należące do Alp Wschodnich, długie na ok. 80 km pasmo Alp Bergamskich (którego najwyższe szczyty przekraczają wysokość 3000 m n.p.m.), oddzielone doliną Addy od Alp Retyckich. Najwyższy szczyt Alp Bergamskich, Pizzo di Coca (3052 m), leży ponad 50 km na wschód od wschodnich brzegów Jeziora Como. Znaczenie bliżej leżą inne masywy górskie mogące stanowić interesujący cel wycieczek. M.in. na południowy wschód od Colico wznosi się góra Monte Legnone (2609 m n.p.m.), najwyższy szczyt prowincji Lecco. W pobliżu Leco leży z kolei góra Resegone (zwana też niekiedy Monte Serrada), wysoka na 1875 m n.p.m. (co w stosunku do wysokości, na której leży Lecco, stanowi przewyższenie pond 1600 m). Na północ od Lecco, nieco dalej niż Resegone, wnosi się masyw Grigna, z wyższym wierzchołkiem zwanym Grigna, Grignone albo Grigna settentrionale na wysokości 2410 m n.p.m., i niższym , znanym jako Grignetta, Grigna meridionale lub Grigna di Campione - na wysokości 2177 m n.p.m..

Nad jeziorem działają liczne ośrodki sportów wodnych, których amatorzy, uprawiający żeglarstwo, windsurfing czy kitesurfing, najkorzystniejsze warunki znajdują w północnej części jeziora Como, gdzie wieje stały wiatr termiczny znany jako breva (warto wiedzieć, że Colico jest miejscem, gdzie rozgrywany jest włoski etap Pucharu Świata w kitesurfingu).

Szczególną atrakcję nad jeziorem Como stanowią liczne, wspomniane już wyżej rezydencje, wille i pałace, z których część, jako własność prywatna, jest niedostępna dla turystów, część jednak można zwiedzać lub przynajmniej zobaczyć z zewnątrz. Do najbardziej znanych należą m.in. Villa Olmo w Como, Villa d'Este w Cernobbio, Villa del Balbianello w Lenno, Villa Carlotta w Tremezzo, także kilka posiadłości w Bellagio (np. Villa Melzi d'Eril czy Villa Sebelloni). Markery - wskazują położenie wymienionych obiektów na mapkach zamieszczonych niżej.



Como - to miasto i gmina (ok. 85 tys. mieszkańców) położone na wysokości 201 m n.p.m. w pobliżu południowo-zachodniego krańca Jeziora Como, 52,5 km na północ od Mediolanu. Malowniczo położona stolica prowincji Como, słynąca z kilku interesujących zabytków, jest jednym z najczęściej odwiedzanych przez turystów miejscowości w Lomabrdii, dla wielu z nich pełniąc też rolę bazy wypadowej do zwiedzania całego regionu. Najważniejszym zabytkiem Como jest katedra Santa Maria Assunta (Cattedrale di Como), jeden z największych i najsłynniejszych kościołów północnych Włoch. Katedra stoi na miejscu wcześniejszego romańskiego kościoła Santa Maria Maggiore. Budowę świątyni zaczęto w 1396 roku, w stylu późnego gotyku, kontynuowano w stylu renesansowym, a ukończono w wieku XVIII. Obok katedry stoi pochodzący z 1215 roku Palazzo del Broletto, zbudowany w stylu romańsko-gotyckim, z renesansową XV-wieczną fasadą z marmuru lombardzkiego w trzech kolorach i wieżą (Torre del Comune) od strony północno-zachodniej. Za centrum miasta uważa się Piazza Cavour , otwarty na jezioro plac położony w pobliżu portu oraz przystani promów i statków wycieczkowych kursujących po jeziorze (Navigazione Lago di Como). Markerem oznaczona jest Life Electric, postawiona w 2015 roku na końcu falochronu i mola rzeźba Daniela Libeskinda, poświęcona pamięci wybitnego włoskiego fizyka i wynalazcy, Alessandro Volty (1745-1827), urodzonego w Como i tamże zmarłego. Marker oznacza Villa Olmo - położone nad jeziorem ogrody z neoklasycystycznym pałacem z końca XVIII wieku zaprojektowane przez szwajcarskiego architekta Simeone Cantoniego na zlecenie markiza Innocenzo Odescalchiego. Od 1924 roku Villa Olmo jest własnością gminy Como. Ogrody są stale otwarte dla publiczności, natomiast pałac w czasie trwania organizowanych tu wystaw.











Miasto Lecco (ok. 48 tys. mieszkańców) leży w pobliżu południowo-wschodniego krańca Jeziora Como, 56 km na północny wschód od Mediolanu, 31 km na północny wschód od Como, 42 km na północny zachód od Bergamo . Większość przewodników turystycznych i innych źródeł dotyczących miasta sugeruje, że warto odwiedzić Lecco głównie dlatego, że w domu swego ojca, hrabiego Pietra Manzoniego (1736-1807), rezydencji rodu Manzonich w dzielnicy Caleotto w Lecco, spędził część swego dzieciństwa wybitny włoski pisarz Alessandro Manzoni (1785–1873). Nie wydaje się jednak, by należało wiązać turystyczne znaczenie Lecco przede wszystkim z osobą Manzoniego. Miasto bowiem jest ładne, malowniczo położone, i może być atrakcyjnym miejscem wakacyjnego pobytu (zwłaszcza dla osób zainteresowanych sportami wodnymi lub turystyką górską - markerami - oznaczone są trzy wspomniane wyżej szczyty Alp Bergamskich mogące być celem interesujących wycieczek), a także dobrą bazą wypadową do zwiedzania okolic Jeziora Como i całej północnej Lombardii.





Miejscowość i gmina (ok. 800 mieszkańców) położone w prowincji Lecco, na wschodnim brzegu Jeziora Como, 74 km na północ od Mediolanu, 18 km na północ od Lecco, ok. 50 km na północny wschód od Como. Malowniczo położona Varenna, dawniej wioska rybacka, jest dziś jedną z najpopularniejszych miejscowości turystycznych nad Jeziorem Como, z dobrze rozwiniętą infrastrukturą noclegową i gastronomiczną oraz kilkoma interesującymi zabytkami, dogodnie położoną mniej więcej w połowie drogi między północnym a południowymi krańcami jeziora. Dzięki swemu położeniu i wygodnym połączeniom promowym z Bellagio, Griante i Menaggio Varenna może być dobrą bazą do zwiedzania całego regionu Jeziora Como.





Miasto i gmina (niecałe 8 tys. mieszkańców) położone w prowincji Lecco, w pobliżu północnego krańca Jeziora Como, 92 km na północ od Mediolanu, 37 km na północ od Lecco, ok. 70 km na północny wschód od Como. Dla większości turystów Colico i okolice (z kilkoma kampingami) stanowią przede wszystkim bazę do uprawiania wszelkiego rodzaju sportów wodnych (warto wiedzieć, że Colico jest miejscem, gdzie rozgrywany jest włoski etap Pucharu Świata w kitesurfingu). Dla części turystów interesujące mogą być też wycieczki górskie w masywie Monte Legnone; część osób odwiedzających Colico mogą też przyciągać odbywające się tu różnego rodzaju imprezy, choćby wpomniane przed chwilą zawody Pucharu Świata w kitesurfingu, festiwal muzyczny Musica sull'Acqua, lub obchodzone corocznie 16 sierpnia uroczystości ku czci św. Rocha (San Rocco). Miasto dysponuje rozbudowaną infrastrukturą turystyczną i może być dobrą bazą do zwiedzania całego regionu.








Miasto liczące niecałe 3 tys. mieszkańców, położone na wysokości 201 m n.p.m. w prowincji Como, w pobliżu północnego krańca Jeziora Como, ok. 100 km na północ od Mediolanu, 55 km na północ od Lecco, nieco ponad 50 km na północny wschód od Como, 54 km na zachód od Sondrio i 39 km na południowy zachód od Chiavenny. Miasto może być dobrą bazą do zwiedzania regionu Jeziora Como i północnej Lombardii. Do najważniejszych atrakcji turystycznych Gravedony należą: wzniesiony w końcy XVI wieku Palazzo Gallio oraz kilka zabytkowych kościołów, w tym kościół Santa Maria del Tiglio o historii sięgającej XII wieku.





Licząca nieco ponad 3 tys. stałych mieszkańców, najważniejsza miejscowość wypoczynkową na zachodnim brzegu Jeziora Como, dysponującą rozbudowaną infrastrukturą noclegową i gastronomiczną, położona ok. 35 km na północny wschód od Como, 12 km od Porlezzy nad jeziorem Lugano, w odległości ok. 5 km w linii prostej od Varenny i w podobnej odległości od Bellaggio.

Istniejąca już w czasach rzymskich osada w Średniowieczu była otoczona murami obronnymi, których pozostałości są wciąż widoczne. Za główny plac historycznego centrum Menaggio uchodzi Piazza Garibaldi. W pobliżu placu jest przystań, z której odpływają promy łączące Menaggio z innymi miejscowościami nad Jeziorem Como, port jachtowy, a także południowy koniec ulicy Viale Benedetto Castelli, pełniącej funkcję promenady.






Licząca ok 1300 mieszkańców miejscowość w gminie Tremezzina, dawniej odrębna gmina, położona na zachodnim brzegu Jeziora Como, ok. 30 km na północny wschód od Como. Popularna miejscowość turystyczna.

Tremezzo słynie z licznych rezydencji, z których bodaj najbardziej znaną jest otoczona pięknymi, zajmującymi 7 hektarów ogrodami Villa Carlotta , zbudowana dla Giorgia Clericiego w 1690 roku, później pozostająca w rękach różnych właścicieli. Dziś muzeum.



Lenno - to nalażąca do gminy Tremezzina miejscowość położona na zachodnim brzegu Jeziora Como 28 km na północny wschód od Como.

Markerem oznaczona jest Villa del Balbianello, rezydencja zbudowana w 1787 roku w miejscu dawniej istniejącego klasztoru franciszkanów. Od 1974 roku rezydencja należała do słynnego włoskiego podróżnika i wspinacza, Guido Monziniego, który m.in. w 1973 roku poprowadził pierwszą włoską ekspedycję na Mount Everest. Monzini zmarł w wieku 60 lat w 1988 roku na raka płuc i w swej posiadłości został pochowany. Rezydencja jest dziś siedzibą muzeum poświęconego jego życiu i osiągnięciom.



Ossuccio, liczące mniej niż 1000 mieszkańców. leży na zachodnim brzegu Jeziora Como, w gminie Tremezzina, 27 km na połnoc od Como.

Markerem oznaczony jest kompleks sakralny znajdujący się na leżącej w pobliżu Ossuccio jedne z dziewięciu tzw. świętych gór Lombardii i Piemontu, znanej jako Sacro Monte di Ossuccio, będący ważnym miejscem pielgrzymkowym w północnych Włoszech. Kompleks, od 2003 roku figurujący na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, składa się z piętnastu barokowych kaplic zbudowanych w latach 1635-1710.

W granicach Ossuccio leży jedyna na Jeziorze Como wyspa, Isola Comacina , niegdyś, poczynając od czasów rzymskich, mająca strategiczne znaczenie militarne, dziś będąca celem wycieczek (kilka stanowisk archeologicznych, kilka budynków stanowiących pzostalością po rozpoczętym w 1939 roku projekcie przekształcenia wyspy w kolonię artystów, restauracja).



Cernobbio - to licząca ok. 7 tys. mieszkańców miejscowość i gmina w prowincji Como, położona ok 5 km na północ od Como, na granicy ze Szwajcarią.

Markerem oznaczona jest otoczona ogrodami, pochodząca z początku drugiej połowy XVI wieku rezydencja Villa d'Este zbudowana pierwotnie dla kardynała Tolomeo Gallio, dziś funkcjonująca jako luksusowy hotel.