Luksemburg

Luksemburg (nazwa francuska: Luxembourg lub Ville de Luxembourg; nazwa niemiecka: Luxemburg lub Stadt Luxemburg lub Luxemburg-Stadt; nazwa luksemburska: Lëtzebuerg lub Stad Lëtzebuerg) - to licząca nieco ponad 120 tys. mieszkańców stolica Wielkiego Księstwa Luksemburga, położona 219 km na południowy wschod od Brukseli, stolicy Belgii, 241 km na południowy zachód od Frankfurtu nad Menem w Niemczech, i 366 m na północny wschód od Paryża, stolicy Francji (➤ mapka)(➤ mapka). Miasto o długiej historii, sięgającej X wieku, dziś jest jednym z najważniejszych miast Unii Europejskiej (obok Brukseli i Strassburga), siedzbą wielu instytucji europejskich, w tym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Miasto Luksemburg leży w południowej części kraju, u zbiegu rzek Alzette i Pétrusse, w miejscu, gdzie w Starożytności znajdowało się skrzyżowanie dwu ważnych dróg rzymskich. Za założyciela miasta w czasach nowożytnych uważa się żyjącego w latach 919-998 Zygfryda I z Lotaryngii, który wszedł w posiadanie terenów, na których leży dzisiejsze miasto Luksemburg, wraz z istniejącym tu wcześniej niewielkim zamkiem, i w 963 roku na skale zwanej Bock zbudował nowy zamek, wokół którego rozrosła się osada (od 1244 roku mająca prawa miejskie). Z uwagi na jej strategiczne z militarnego punktu widzenia położenie kolejni lokalni władcy coraz bardziej rozbudowywali fortyfikacje miejskie, z których część zachowała się do naszych czasów: w 1443 roku Luksemburg znalazł się w rękach władców Burgundii, później wielokrotnie przechodził z rąk do rąk (przez pewien czas znajdował się pod panowaniem Habsburgów, najpierw hiszpańskich, potem austriackich, ale kilkakrotnie na pewien czas przejmowali też miasto Francuzi, a także Prusacy), by ostatecznie po tzw. kryzysie luksemburskim, w 1867 roku, stać się (zgodnie z postanowieniami Traktatu Londyńskiego) stolicą państwa niepodległego (chociaż jeszcze do 1890 roku pozostającego w unii personalnej z ówczesną Holandią) i neutralnego (z czym była związana decyzja o zburzeniu fortyfikacji twierdzy Luksemburg - jednej z najpotężniejszych w ówczesnej Europie).




Układ urbanistyczny miasta Luksemburg, z uwagi na ukształtowanie terenu, przeciętego wąwozami rzek Alzette i Pétrusse , położonymi w wielu miejscach kilkadziesiąt metrów niżej niż dzielnice położone wyżej, na skalnych wzgórzach, jest dość skomplikowany.

Najważniejszą z turystycznego punktu widzenia dzielnicą Luksemburga (jedną z 24 dzielnic, na którą Luksemburg jest podzielony), jest historyczne centrum miasta, Ville-Haute (nazwa niemiecka: Oberstadt; nazwa luksemburska: Uewerstad), położone (zgodnie z nazwą) wysoko (i połączone z niektórymi innymi rejonami Luksemburga dwiema publicznymi windami: windą Grund, łączącą płaskowyż znany jako Plateau du Saint-Esprit w dzielnicy Ville-Haute z placem Op der Schmëdd w dzielnicy Grund, oraz windą panoramiczną łączącą Ville-Haute z dzielnicą Pfaffenthal).

Za jeden z najważniejszych zabytków dzielnicy Ville-Hauta jest stojący przy ulicy Rue du Marché-aux-Herbes Pałac Książęcy (Palais Ducal / Großherzogliches Palais / Groussherzogleche Palais), zbudowany w drugiej połowie XVI wieku (jako ratusz miejski), później rozbudowany, pełniący w różnych okresach różne funkcje, od 1890 roku (gdy zerwana została unia personalna Luksemburga z Holandią) będący oficjalną rezydencją władców Luksemburga, a także siedzibą parlamentu luksemburskiego. Odrestaurowany w latach 90. XX wieku pałac jest dostępny dla zwiedzających przz 6 tygodni w lecie (zwiedzanie z przewodnikiem). Na wschód od Pałacu Książęcego znajdują się dwa godne uwagi muzea: Narodowe Muzeum Historii i Sztuki (Musée national d'histoire et d'art), z działami archeologii, monet i medali, sztuki dekoracyjnej i sztuk pięknych, oraz Muzeum Miejskie (Musée d'histoire de la Ville de Luxembourg), poświęcone historii miasta.

Na zachód od Pałacu Książecego leżą dwa najważniejsze place historycznego centrum Luksemburga: Place Guillaume II (od imienia Wilhelma II Holenderskiego, od 1840 roku króla Holandii i Wielkiego Księcia Luksemburga, którego pomnik stoi we wschodniej części placu), powszechnie znany jako Knuedler, oraz Place d'Armes . W południowo zachodniej części pierwszego z wymienionych placów stoi dwupiętrowy neoklasycystyczny Ratusz z pierwszej połowy XIX wieku (w którym w 1952 roku odbyło się pod przewodnictwem Jeana Monneta pierwsze posiedzenie Wysokiej Komisji w Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, które dziś można traktować jako jeden z pierwszych kroków w procesie, który ostatecznie doprowadził do powstania Unii Europejskiej). W dzielnicy Ville-Haute znajdują się też dwa najważniejsze zabytki sakralne Luksemburga: kościół św. Michała (Église Saint-Michel) o historii sięgającej końca X wieku, oraz gotycka katedra Notre Dame (Cathédrale Notre-Dame) - dawny kościół jezuitów z pierwszej połowy XVII wieku.



W pobliżu kościoła św. Michała znajduje się północny koniec Chemin de la Corniche - słynnej, uważanej za jedną z największych atrakcji turystycznych Luksemburga promenady biegnącej nad wąwozem rzeki Alzette, ze spektakularnymi widokami na niżej położoną dzielnicę Grund i w szczególności na dawne opactwo benedyktynów Neumünster (dziś pełniące funkcję centrum kultury) z kościołem św. Jana. Niedaleko opactwa, nad Alzette, znajduje się inne godne uwagi muzeum: Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (Nationalmusée fir Naturgeschicht).

Inną popularną atrakcją turystyczną Luksemburga są pozostałości dawnych fortyfikacji Luksemburga, kazamaty wydrążone w XVIII wieku w skale Bock (wpisane na Listę Światowego Dzedzictwa UNSESCO); marker oznacza inne udostępnione dla zwiedzających fragmenty dawnych fortyfikacji, kazamaty Pétrusse.


Zupełnie inny charakter niż Ville-Haute ma położona na północny wschód od historycznego centrum Luksemburga dzielnica Kirchberg , gdzie znajdują się siedziby wielu instytucji Unii Europejskiej oraz siedziby wielu banków (w szczególności, markerem oznaczony jest budynek Parlamentu Europejskiego, markerem - gmach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, markerem - Europejski Bank Inwestycyjny, wreszcie markerem - Europejski Trybunał Obrachunkowy). Główna trasa łącząca te dwie dzielnice biegnie wysoko ponad doliną Alzette przez most Wielkiej Księżnej Charlotty (Pont Grande-Duchesse Charlotte), znany też jako Pont Rouge; główną arterią dzielnicy Kirchberg jest Aleja Kennedy'ego (Avenue John F. Kennedy).

W dzielnicy Kirchberg znajdują się dwa interesujące muzea - muzeum sztuki współczesnej MUDAM (Musée d'Art Moderne Grand-Duc Jean), i otwarte w 2012 roku Musée Dräi Eechelen poświęcone historii twierdzy Luksemburg w latach 1443-1903, mieszczące się w zrekonstruowanym forcie Thüngen. Marker oznacza budynek Filharmonii luksemburskiej.