Miasto (nieco ponad 50 tys. mieszkańców) we Włoszech, na Sycylii, 21 km na północny wschód od Katanii
, 43 km na południowy zachód od Taorminy
, 18 km (w linii prostej) na południowy wschód od wierzchołka Etny
, położona na tarasie z lawy wychodzącym na Morze Jońskie (➤
mapka)(➤ mapka). Od 1872 roku siedziba diecezji. Miasto znane od Starożytności jako uzdrowisko; od końca XVI wieku słynne z widowiskowych obchodów karnawału. Dojazd autostradą A18 (E45) - zjazd Acireale, albo drogą SS114, idącą wzdłuż wybrzeża.
ACIREALE
Piazza Duomo
widok w kierunku Corso Umberto I
po prawej katedra
fot. PL
Większość źródeł wiąże nazwę miejscowości (podobnie jak nazwy Aci Trezza, Aci Castello i kilka innych) z imieniem znanego z mitologii greckiej pasterza Acisa, zabitego przez cyklopa Polifema, zazdrosnego o nimfę Galateę. Z drugiej strony, w czasach greckich Acireale nosiło podobno nazwę Xiphonia, a nazwa Akis (lub Acium) pojawiła się dopiero w czasach rzymskich, by poźniej ewoluować: od Jachium w eopce Bizancjum, poprzez Al Yag za panowania Arabów do Aci d'Aquila (lub Aquilia) w czsach hiszpańskich. Wiadomo, że w 1169 silne trzęsienie ziemi zniszczyło region i skłoniło mieszkańców regionu do rozbudowy osady skupionej wówczas wokół zamku stojącego mniej więcej w miejscu obecnego
Aci Castello. W końcu XIV wieku nieco bardziej na północ, w miejscu obecnego Acireale, powstało nowe miasto zwane Aquilia Nova (z którego do naszych czasów zachował się tylko portal katedry).
W 1693 roku Acireale zostało prawie całkowicie zniszczone w kolejnym wielkim trzęsieniu ziemi. Odbudowane po tej katastrofie miasto przetrwało do dnia dzisiejszego i stanowi - zwłaszcza dla miłośników barokowej architektury - jeden z ważniejszych celów turystycznych na Sycylii.
Głównym placem miasta jest Piazza Duomo

; stoją przy nim dwa kościoły - katedra

i bazylika św. św. Piotra i Pawła

, a także Palazzo Municipale

z połowy XVII wieku (później kilkakrotnie zniszczony przez trzęsienia ziemi i odbudowywany), z charakterystycznymi, kutymi w żelazie balkonami.
Na północ od Piazza Duomo biegnie Corso Umberto I, na południe Via Vittorio Emanuele II. Przy tej drugiej ulicy, ok 100 m na południe od Piazza Duomo, leży inny ważny plac Acireale - Piazza Lionardo Vigo

. Przy nim z kolei stoi bazylika San Sebastiano

z ozdobną balustradą i posągami oraz jeden z barokowych pałaców miasta - Palazzo Pennisi di Floristella

.
Katedra w Acireale (Cattedrale di Acireale

) jest poświęcona Zwiastowaniu NMP (Maria Santissima Annunziata), ale wiązana też z kultem św. Wenery (Santa Venera), patronki Acireale, której relikwie są przechowywane w jednej z kaplic (w prawym ramieniu transeptu). Budowa trzynawowego kościoła na planie krzyża łacińskiego została zapoczątkowana w końcu XVI wieku, a ostatecznie zakończona w drugiej połowie wieku XIX. Warto zwrócić uwagę na dwie dzwonnice z iglicami pokrytymi majolikowymi płytkami, barokowy portal i freski sklepienia we wnętrzu.
Bazylika św. św. Piotra i Pawła (Basilica dei Santi Pietro e Paolo

) została wzniesiona w XVII wieku, później przebudowana. Ma jedną nawę i jedną wieżę (druga była planowana, ale nie powstała). We wnętrzu warto zwrócić uwagę na figurę Chrystusa (
Cristo alla Colonna), nieznanego autora, ale otaczaną w mieście wielką czcią i noszoną w tradycyjnej corocznej procesji.
ACIREALE
Bazylika św. św. Piotra i Pawła
fot. PL
ACIREALE
Kolegiata św. Sebastiana
fot. PL
Kolegiata św. Sebastiana (Basilica Collegiata di San Sebastiano

) jest uważana za najważniejszy zabytek Acireale. Powstała w połowie XVII wieku, odbudowana po trzęsieniu ziemi w 1693 roku; w 1924 roku świątynia została podniesiona do godności kolegiaty. Szczególną uwagę należy zwrócić na fasadę, z balustradą i posągami, zaś we wnętrzu - na freski Pietra Paola Vasty.
Informacje dodatkowe
- Miejscowość była znana jako uzdrowisko (kąpiele siarczane) już w czasach rzymskich. Dziś w termach św. Wenery (Terme di Santa Venera), które zbudował w stylu neoklasycystycznym w roku 1873 baron Agostino Pennisi Floristella, a które od połowy XX wieku należą do regionu Sycylii, można korzystać z tych samych wód termalnych, z których korzystano w Starożytności. Termy, w XIX wieku i na początku XX wieku będące ośrodkiem leczniczym o światowej sławie (odwiedzanym przez włoską rodzinę królewską, a także pzez Wagnera, Renana i inne znakomitości) leżą na południowych obrzeżach miasta; w 1987 roku uruchomiony został drugi kompleks, Terme di Santa Caterina, w dzielnicy o tej samej nazwie.
- Od końca XVI wieku (najstarszy znany dokument pochodzi z 1594 roku) Acireale jest miejscem uchodzących za najpiękniejsze na Sycylii hucznych i widowiskowych obchodów karanwałowych, przyciągających tłumy widzów.