Cap de Creus

Cap de Creus - to górzysty półwysep położony w najbardziej na północny wschód wysuniętej cześci Katalonii, w komarce Alt Empordà, na Costa Brava. Przylądek Creus jest oddalony o 180 km na północny wschód od Barcelony , 82 km na północny wschód od Girony , 43 km od Figueres , stolicy komarki, ok. 40 km od Portbou w pobliżu granicy francuskiej (➤ mapka)(➤ mapka). Część półwyspu zajmuje park krajobrazowy - Parc Natural Cap de Creus; położone na wybrzeżu miejscowości należą do najpopularniejszych destynacji turystycznych na Costa Brava.

Przylądek Creus jest najdalej na wschód wysuniętym punktem Półwyspu Iberyjskiego; markerem oznaczona jest stojąca w pobliżu przylądka, zbudowana na fundamentach rzymskiej wieży sygnałowej latarnia morska, będąca popularnym celem wycieczek - z okolic latarni roztacza się wspaniały widok. Część półwyspu została w 1998 roku uznana za park krajobrazowy i rezerwat przyrody, Parc Natural del Cap de Creus, zajmujący ponad 100 km² lądu i ok. 30 km² wody. Górzysty teren półwyspu, narażony na często wiejący z północy lub północnego zachodu zimny wiatr (tramontana), z niezwykle urozmaiconymi formami skalnymi, jest wyjątkowo malowniczy; podobnie dzikie, skaliste wybrzeże z licznymi małymi zatoczkami dostępnymi często jedynie z wody. Siedziba parku mieści się w dawnym klasztorze benedyktynów, Sant Pere de Rodes , który sam w sobie jest jedną z większych atrakcji regionu (zob. niżej).

Głównymi miejscowościami na wybrzeżu Cap de Creus są El Port de la Selva , Cadaques oraz Roses .


El Port de la Selva leży na północnym wybrzeżu półwyspu . Chociaż pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą już z X wieku, do połowy XX wieku była to mała i szerzej nieznana miejscowość rybacka. Turyści, najpierw artyści i intelektualiści, pojawiali się tu już w latach 20. tego stulecia. W drugiej połowie XX wieku malowniczość okolic El Port de la Selva i samej miejscowości zaczęła przyciągać coraz więcej gości; dziś obsługa ruchu turystycznego jest główną gałęzią tutejszej gospodarki.

Główną atrakcją El Port de la Selva są okoliczne plaże i (podobnie jak na całym wybrzeżu półwyspu Cap de Creus) czystość wód. Można tu uprawiać wszelkiego rodzaju sporty wodne, turystykę pieszą i rowerową (w najbliższej okolicy jest ponad 30 km oznakowanych tras dla rowerów gorskich), paralotniarstwo; można też wybrać się na wycieczkę statkiem. W samym mieście za główny zabytek uchodzi kościół Santa Maria de las Nieves, zbudowany w pierwszej połowie XX wieku na miejscu wcześniejszej świątyni, później jeszcze rozbudowany i zmodernizowany. Jednak El Port de la Selva może być przede wszystkim dobrą bazą wypadową do zwiedzania całego półwyspu Cap de Creus.




Cadaqués jest najbardziej na wschód wysuniętą miejscowością na Półwyspie Iberyjskim, położoną w środku półwyspu Cap de Creus, w skalistej zatoce. Oddzielona od reszty komarki Alt Empordà niewysokimi, ale dzikimi górami (Serra de Rodes), przez długi czas była małą, szerzej nieznaną wioską rybacką. Pierwsi turyści zaczęli tu przyjeżdżać na przełomie XIX i XX wieku; niedługo potem zaczęły tu powstawać pierwsze domy letnie budowane przez mieszkańców Barcelony, Girony czy Figueres. Wakacje w Cadaqués spędzał, jeszcze jako dziecko, Salvador Dalí (urodzony w 1904 roku w Figueres), który później, w 1930 roku, kupił w Port Lligat (częsta jest też pisownia: Portlligat), wiosce położonej nad sąsiednią zatoką, 2 km na północny wschód od centrum Cadaqués, pierwszą chatę rybacką, a wkrótce potem kilka następnych, by cały zespół przekształcić w zaprojektowany przez siebie labirynt pomieszczeń, stanowiący następnie przez kilkadziesiąt lat jego letnią rezydencję.

Muzeum Salvadora Dalí w Port Lligat - Casa-Museu Salvador Dalí jest zapewne główną atrakcją przyciągającą dziś turystów do Cadaqués, chociaż nie jedyną. Samo miasteczko jest pięknie położone i nadzwyczaj malowniczo zabudowane, zwłaszcza najstarsza część otaczająca główny kościół Cadaqués, Església de Santa Maria; warto też zwrócić uwagę na niektóre szczególnie okazałe i zdobione domy prywatne zbudowane przez "Amerykanów" - emigrantów, którzy na początku XX wieku licznie wyjeżdżali na Kubę i często, dorobiwszy się tam majątku, wracali do Cadaqués.




Miasto leży na początku południowego wybrzeża półwyspu Cap de Creus i na północnym krańcu jednej z większych na Costa Brava zatok Morza Śródziemnego, znanej jako Golf de Roses . Jest jednym z ważniejszych w regionie portów rybackich, a od lat 60. XX wieku - także popularną miejscowością turystyczną z rozbudowaną infrastrukturą noclegową i gastronomiczną, portem jachtowym i długą piaszczystą plażą; organizowane są tu też w sezonie różne imprezy kulturalne.

Istniejące tu w Starożytności miasto, najpierw greckie, poźniej rzymskie, a także miasto średniowieczne zajmowało obszar oznaczony na mapce obok markerem ; od połowy XVI wieku obszar ten był otoczony murami obronnymi, zbudowanymi na polecenie Karola V. Mimo to miasto było w następnych stuleciach wielokrotnie po krótszych lub dłuższych oblężeniach zdobywane, a w końcu uległo zniszczeniu. Obecne miasto Roses leży na północny zachód od portu , wokół kościoła Santa Maria de Roses , zbudowanego w końcu XVIII wieku poza dawnymi murami obronnymi. Na południowy wschód od obecnego miasta znajdują się resztki osady wizygockiej, oznaczone markerem . Markerem oznaczone są resztki zbudowanego w połowie XVI wieku zamku znanego jako Castell de la Trinitat.

Największą atrakcją Roses, przyciągającą większość turystów, nie są jednak zabytki, lecz raczej piaszczysta plaża, najdłuższa na Costa Brava i uchodząca za jedną z najpiękniejszych w regionie. Miasto może też być dobrą bazą wypadową do zwiedzania całego półwyspu.

• 
  Sant Pere de Rodes - to dawny klasztor benedyktyński, stojący na wysokości ok. 500 m n.p.m. na zboczu góry Verdera w paśmie Serra de Rodes, w odległości kilku kilometrów od centrum El Port de la Selva (dojazd drogą GIP-6041). Z okolic klasztoru rozciąga się spektakularny widok. Cały kompleks, wzniesiony na tarasach wykorzystujących naturalne ukształtowanie terenu, składajacy się z kościoła, klasztoru i zabudowań klasztornych, uważany jest za jeden z najwybitniejszych przykładów romańskiej architektury średniowiecznej Katalonii. Początki klasztoru, jako niezależnego opactwa benedyktyńskiego funkcjonującego na terenie istniejącego przez kilka stuleci hrabstwa Empúries (obejmującego w przybliżeniu tereny dzisiejszej komarki Alt Empordà) sięgają połowy X wieku (choć istnieją legendy opisujące założenie klasztoru już w VII wieku). Okres rozkwitu opactwa i klasztoru jako celu pielgrzymek trwał mniej wiecej do XIV wieku; poźniej klasztor z różnych powodów zaczął podupadać i wreszcie na przełomie XVIII i XIX wieku został opuszczony. Odrestaurowany w XX wieku, pełni dziś funkcję siedziby parku krajobrazowego i rezerwatu, ale stanowi też sam przez się jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych na jego terenie.
  
  Markerem oznaczone są ruiny zamku Sant Salvador de Verdera, który zapewniał niegdyś klasztorowi ochronę; w pobliżu znajdują się też ruiny średniowiecznego, opuszczonego miasteczka Sante Creu de Rodes .