Granaty

Granaty (➤ mapka)(➤ mapka) - to masyw górski w polskich Tatrach Wysokich, położony we wschodniej grani Świnicy. Ma trzy wierzchołki o wysokości odpowiednio 2240 m, 2234 m i 2225 m n.p.m., z których za główny uchodzi najniższy, znany jako Skrajny Granat. Pierwsze udokumentowane wejście: 19 września 1867 roku (Eugeniusz Janota, Bronisław Gustawicz i przewodnik Maciej Sieczka).

Trzy wierzchołki Granatów - od północy Zadni Granat (2240 m), Pośredni Granat (2234 m) i Skrajny Granat (2225 m) - leżą w grani odgałęziającej się od głównej grani Tatr na Świnicy (2301 m) i biegnącej najpierw na wschód (dlatego nazywana jest wschodnią granią Świnicy), później jednak, za Kozim Wierchem (2291 m) , skręcającej na północ i biegnącej mniej więcej południkowo do Skrajnego Granatu, gdzie grań Świnicy skręca znowu na wschód, a na północ odchodzi grań boczna, prowadząca poprzez Wierch pod Fajki (2135 m) w stronę Żółtej Turni (2087 m).

Za główny wierzchołek Granatów uważa się najniższy z trzech, Skrajny Granat (2225 m), z uwagi na jego zwornikowe położenie nad wschodnią odnogą Doliny Gąsienicowej , Doliną Pańszczycy oraz Dolinką Buczynową , niewielką doliną wiszącą będącą bocznym odgałęzieniem Doliny Roztoki.

Wszystkie trzy wierzchołki Granatów leżą na trasie pierwszego odcinka Orlej Perci, drogi turystycznej biegnącej granią Świnicy od przełęczy Zawrat (2159 m) przez Kozi Wierch (2291 m) do Skrajnego Granatu (2225 m). Od Koziego Wierchu masyw Granatów oddzielony jest odcinkiem grani, w ktorej wyróżnia się m.in. Buczynową Strażnicę , Przełączkę nad Dolinką Buczynową i Czarne Ściany . Między Czarnymi Ścianami a Zadnim Granatem leży Zadnia Sieczkowa Przełączka (2194 m), między Zadnim a Pośrednim Granatem - Pośrednia Sieczkowa Przełączka (2218 m), a między Pośrednim a Skrajnym Granatem - Skrajna Sieczkowa Przełączka (2197 m), spod której w kierunku Doliny Gąsienicowej schodzi znany z wielu wypadków śmiertelnych Żleb Drege'a (zwany tak od nazwiska turysty, który w 1911 roku, podobnie jak wielu innych poźniej, zgubiwszy podczas wycieczki drogę na grani, zwiedziony wyglądem żlebu w jego górnej partii, próbował nim zejść do Czarnego Stawu i zabił się spadając ze 180-metrowego urwiska). Między Skrajnym Granatem a Wierchem pod Fajki leży Pańszczycka Przełęcz (2115 m), a na wschód od Skrajnego Granatu, w grani biegnącej w stronę przełęczy Krzyżne (2112 m) i stanowiącej drugi odcinek Orlej Perci - Granacka Przełęcz , oddzielająca masyw Granatów od Orlich Turniczek.

Wierzchołki Granatów, choć bodaj najczęściej są odwiedzane przez turystów podejmujących próbę przejścia drogi Orlą Percią, mogą być też celem osobnej wycieczki.

Na Skrajny Granat można mianowicie wejść z Hali Gąsienicowej (markerem zaznaczone jest schronisko znane jako "Murowaniec") drogą prowadzącą najpierw za znakami niebieskimi do Czarnego Stawu Gąsienicowego , następnie jego brzegiem do punktu , skąd za znakami żółtymi w górę zboczami Żółtej Turni, potem Wierchu pod Fajki i wreszcie ścianą Skrajnego Granatu (od Czarnego Stawu 1.45 godz, od Murowańca 2.15 godz.); droga ta jest poczatkowo łatwa, później trudniejsza (ubezpieczenia) i wymagająca uwagi zwłaszcza w zejściu.

Z kolei idąc na Zadni Granat z Hali Gąsienicowej należy trzymać się znaków niebieskich aż do oznaczonego markerem miejsca w pobliżu Zmarzłego Stawu Gąsienicowego , gdzie odgałęzia się droga (znaki żółte) w stronę Koziej Dolinki. Stąd za znakami żółtymi do punktu , gdzie należy kierować się w lewo za znakami zielonymi (znaki żółte prowadzą na Kozią Przełęcz). W punkcie szlak zielony skręca w lewo na zbocza Zadniego Granatu (podczas gdy dotychczasowy kierunek utrzymuje oznaczona kolorem czarnym droga prowadząca Żlebem Kulczyńskiego na wspomnianą wyżej Przełączkę nad Dolinką Buczynową, gdzie łączy się z Orlą Percią). Opisywana droga (z Murowańca 2.15 godz., od Zmarzłego Stawu 1.15 godz.) jest najłatwiejszą z dróg na Granaty, ale zwłaszcza na ostatnim odcinku jest dość nużąca i nadaje się bardziej do zejścia.

Ze szczytów Granatów, zwłaszcza ze Skrajnego i Zadniego Granatu rozciąga się rozległy i interesujący widok.