Kozi Wierch

Wznoszący się na 2291 m n.p.m. szczyt w polskich Tatrach Wysokich, położony we wschodniej grani Świnicy. Pierwsze udokumentowane wejście: 17 sierpnia 1867 roku (Eugeniusz Janota i przewodnik Maciej Sieczka).

Kozi Wierch, najwyższy szczyt tatrzański w całości położony w Polsce, wznosi się we wschodniej grani Świnicy (2301 m), pomiędzy Doliną Gąsienicową a Doliną Pięciu Stawów Polskich. Za Kozim Wierchem wspomniana grań skręca na północny wschód i następnie na północ, by za masywem Granatów - Zadni (2240 m), Pośredni (2234 m) i zwornikowy Skrajny (2225 m) - przyjąć znowu kierunek wschodni. Wzdłuż grani, od przełęczy Zawrat (2159 m) do Skrajnego Granatu, biegnie pierwszy odcinek trawersującego szczyt Koziego Wierchu szlaku turystycznego znanego jako Orla Perć, dobrze widoczny z Hali Gąsienicowej, ale także m.in. z drogi na Granaty lub na Kościelec (2155 m).

W najbliższym otoczeniu Koziego Wierchu wyróżnia się w grani Świnicy m.in. (od zachodu) Kozią Przełęcz (2137 m), położoną między Zamarłą Turnią (2179 m) a zaliczanymi do masywu Koziego Wierchu trzywierzchołkowymi Kozimi Czubami (od zachodu na wschód 2239 m, 2256 m i 2263 m), Kozią Przełęcz Wyżnią (2240 m), oddzielającą Kozie Czuby od głównego wierzchołka Koziego Wierchu, oraz, na wschód od Koziego Wierchu, Kozi Mur z Buczynową Strażnicą (2242 m) i Przełączkę nad Dolinką Buczynową (2225 m), między Buczynową Strażnicą a granią Czarnych Ścian prowadzącą na północ w stronę masywu Granatów. Wspomniana wcześniej Kozia Przełęcz oraz Przełączka nad Dolinką Buczynową są dwoma punktami pierwszego, zachodniego odcinka Orlej Perci położonymi stosunkowo blisko Koziego Wierchu i dostępnymi z dolin. Kozia Przełęcz jest dostępna zarówno z górnego piętra wschodniej odnogi Doliny Gąsienicowej, zwanego Dolinką Kozią ), jak z Dolinki Pustej (marker na mapce niżej), dolinki wiszącej będącej jedną z dolinek bocznych Doliny Pięciu Stawów. Przełączka nad Dolinką Buczynową jest dostępna tylko z Dolinki Koziej.


Idąc na Kozi Wierch z Hali Gąsienicowej (markerem na mapce zamieszczonej wyżej zaznaczone jest schronisko znane jako "Murowaniec") trzeba najpierw, za znakami niebieskimi, dojść do Czarnego Stawu Gąsienicowego i dalej w pobliże Zmarzłego Stawu , do punktu , gdzie w lewo odchodzi droga (znaki żółte) do Dolinki Koziej (znaki niebieskie prowadzą na Zawrat). Stąd należy iść za znakami żółtymi do punktu oznaczonego markerem , gdzie w lewo odchodzą znaki zielone, i trzymając się znaków żółtych iść dalej w górę na Kozią Przełęcz (od "Murowańca" 2 godz.); droga jest początkowo łatwa, potem trudniejsza, miejscami eksponowana (ubezpieczenia). We wspomnianym punkcie można też pójść za znakami zielonymi (droga na Granaty) do kolejnego skrzyżowania oznaczonego markerem , gdzie zaczyna się oznaczony kolorem czarnym szlak (miejscami dość trudny i eksponowany, ubezpieczony) wyprowadzający Żlebem Kulczyńskiego do połączenia z Orlą Percią w pobliżu Przełączki nad Dolinką Buczynową. Z Koziej Przełęczy idzie się na szczyt Koziego Wierchu 1.15 godz. (należy pamiętać, że ten odcinek Orlej Perci, uważany skądinąd za najtrudniejszy fragment szlaku, jest jednokierunkowy, podobnie jak cały odcinek z Zawratu do Koziego Wierchu - można iść tylko w kierunku z zachodu na wschód). Z Przełączki nad Dolinką Buczynową idzie się na szczyt Koziego Wierchu 40 min. Z "Murowańca" na szczyt Koziego Wierchu - tak przez Kozią Przełęcz, jak Żlebem Kulczyńskiego - ok. 3 godz.


Na Kozi Wierch można też wejść od strony Doliny Pięciu Stawów. Najkrótsza i najłatwiejsza droga prowadzi od oznaczonego markerem schroniska nad Przednim Stawem Polskim, skąd za znakami niebieskimi trzeba dojść wzdluż północnego brzegu Wielkiego Stawu Polskiego do rozstaju dróg , gdzie w prawo odchodzi droga w górę zboczami Koziego Wierchu, oznakowana kolorem czarnym. Droga jest pozbawiona trudności, ale dość monotonna (deniwelacja 600 m, 1.20 godz. od schroniska) i bardziej nadaje się do zejścia.

Można też iść dłuższą drogą przez Kozią Przełęcz (2137 m): wtedy za znakami niebieskimi trzeba iść od wspomnianego schroniska aż do rozstaju , gdzie w prawo w stronę Koziej Przełęczy odchodzą znaki żołte. Stąd drogą (miejscami eksponowaną, ubezpieczenia) na przełęcz (od skrzyżowania 1.10 godz., od schroniska 1.40 godz.), skąd Orlą Percią na szczyt.

Ze szczytu Koziego Wierchu rozciąga się rozległy widok, piękny zwłaszcza w kierunku Tatr Wysokich.