Selva di Val Gardena

Selva di Val Gardena (nazwa niemiecka: Wolkenstein in Gröden, nazwa w języku ladyńskim: Sëlva) - to miejscowość i gmina (niecałe 2,7 tys. mieszkańców) w północnych Włoszech, położona w Dolomitach, w prowincji Bolzano, w regionie Trydent-Górna Adyga, 59 km od Cortiny d'Ampezzo , 43 km na wschód od Bolzano , ok. 100 km na północny wschód od Trydentu . Popularna miejscowość turystyczna i stacja narciarska, z rozbudowaną bazą noclegową, gastronomiczną i sportowo-rekreacyjną. Przez Selvę przechodzi droga SS242, biegnąca od skrzyżowania z drogą SS12, równoległą do autostrady A22 (E45) prowadzącej z przełęczy Brenner na południe, do skrzyżowania z jedną z najważniejszych dróg dolomickich (Grande Strada delle Dolomiti / Große Dolomitenstraße) - SS48 łączącą miejscowość Ora / Auer , położoną tuż przy jednym z węzłów autostrady A22 (E45) (Egna, Ora, Termeno / Neumarkt, Auer, Tramin), z Cortiną d'Ampezzzo i Auronzo di Cadore (po przekroczeniu granicy regionów Tryent-Górna Adyga i Wenecja Euganejska droga zmienia nazwę na SR48) (➤ mapka)(➤ mapka).

Pierwsze wzmianki o osadzie Wolkenstein położonej w miejscu, gdzie dziś leży Selva di Val Gardena, pochodzą z XIII wieku. Na początku XVII wieku zbudowana została tam pierwsza kaplica wotywna, poźniej rozbudowana i funkcjonująca jako kościoł parafialny. Gdy w drugiej połowie XIX wieku kościół okazał się za mały, został rozebrany, a na jego miejscu powstał nowy, w stylu neogotyckim (w XX wieku jeszcze raz przebudowany i powiększony). Na początku XX wieku doprowadzone zostały do Selvy drogi przez Passo Sella i Passo Gardena, co przyspieszyło rozwój miejscowości jako ośrodka turystycznego.

Dziś Selva di Val Garena, obok Santa Cristina Valgardena / St. Christina in Gröden oraz Ortisei / Sankt Ulrich , jest jedną z trzech położonych niedaleko siebie popularnych miejscowości turystycznych w dolinie Val Gardena. Selva leży na wysokości 1563 m n.p.m., w pobliżu wspomnianych wyżej ważnych dolomickich przełęczy drogowych Passo Sella (2330 m) i Passo Gardena (2136 m) . Najbliższe masywy górskie - to Sassolungo na południowym zachodzie i grupa Sella, z najwyższym szczytem Piz Boè na południowym wschodzie, zaś na północny wschód od Selvy rozciąga się park krajobrazowy Parco Naturale Puez-Odle (po niemiecku: Naturpark Puez-Geisler), o powierzchni przekraczającej 10 tys. hektarów, obejmujący nmniejsze masywy górskie Puez i Odle.

Selva jest jedną z najpopularniejszych całorocznych miejscowości turystycznych w Dolomitach, z rozbudowaną bazą sportowo-rekreacyjną (tenis, golf, minigolf, jazda konna, itp.), odwiedzaną przez ponad milion gości rocznie. W lecie jest doskonałą bazą wypadową dla wspinaczy i miłośników turystyki pieszej, a także rowerowej; dla części turystów interesujące mogą być też zachowane zabytki, takie jak wspomniany już wyżej kościoł parafialny Santa Maria ad Nives , późnobarokowa kaplica San Silvestro w dolinie Vallunga, ruiny zamku Wolkenstein (którego początki sięgają XIII wieku, lecz który został zniszczony przez obryw skalny w XVII wieku i nie został odbudowany), czy XVII-wieczny Castel Gardena / Fischburg (zamek jest własnością prywatną i nie jest udostępniony do zwiedzania).



Przede wszystkim jednak Selva di Val Gardena - podobnie jak cała dolina, Val Gardena (po niemiecku: Gröden, w języku ladyńskim: Gherdëina) - jest jednym z najbardziej znanych i popularnych ośrodków narciarskich, zwłaszcza od roku 1970, gdy odbyły się tu mistrzostwa świata w narciarstwie alpejskim. Od 1969 roku rozgrywane są w Selvie, na legendarnej trasie Saslong, zawody Pucharu Świata w zjeździe lub slalomie-gigancie. Dla narciarzy-amatorów Selva di Val Gardena jest jednym z głównych ośrodków narciarskich należących do słynnej okrężnej trasy narciarskiej znanej jako Sella Ronda (zob. Passo Sella).

• Warto wiedzieć, że Selva di Val Gardena jest jedną z kilkunastu miejscowości zaliczanych do Ladinii - rejonu zamieszkałego przez Ladynów, rdzenną ludność Dolomitów posługującą się reliktowymi dialektami języka retoromańskiego (ok 90% mieszkańców Selvy deklaruje, że język ladyński jest ich językiem ojczystym); zob. Cortina d'Ampezzo: "Ladinia".
• Warto też wiedzieć, że cała dolina Val Gardena od dawna, w każdym razie od XVII wieku, jest rejonem znanym z przemysłu drzewnego; od XIX wieku produkowane są tu masowo rzeźbione w drewnie ołtarze, posągi, itp. na potrzeby kościołów, ale także drewniane zabawki. W 1908 roku została założona w Selvie istniejąca do dziś specjalna szkoła, Kunstschule, kształcąca artystów zajmujących się rzeźbą w drewnie. Dzieła artystów z Val Gardena można podziwiać m.in. w kościele parafialnym oraz lokalnym muzeum w Ortisei / Sankt Ulrich.
• Miłośników kolarstwa może zainteresować informacja, że Selva di Val Gardena była trzykrotnie miejscem, gdzie znajdowała się meta etapu słynnego wyścigu Giro d'Italia - w 1991, w 1998 i w 2000 roku.