Antibes

Miejscowość i gmina (ok. 75 tys. mieszkańców) w południowej Francji, w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, na wybrzeżu Morza Śródziemnego, ok. 25 km na południowy zachód od Nicei , ok. 13 km na wschód od Cannes (➤ mapka)(➤ mapka). Znany kurort i ośrodek wypoczynkowy u nasady półwyspu Cap d'Antibes, zwrócony ku zatoce zwanej "la Baie des Anges" - zamkniętej od wschodu nadmorskimi bulwarami Nicei. Elitarny port jachtowy, plaże.

Miasto - nazwane Antipolis (Ἀντίπολις) - zostało założone w V lub IV wieku p.n.e. przez pochodzących z Fokai Greków, którzy wcześniej założyli Marsylię. W I wieku p.n.e., po zajęciu Marsylii przez Rzymian, Antibes znalazło się również w ich rękach i później przez długi czas było największym miastem w regionie, ośrodkiem handlowym i głównym portem Gallia Narbonensis. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Antibes przechodziło z rąk do rąk, stopniowo tracąc na znaczeniu.

Od końca XIV wieku do początków XVII wieku miasto pozostawało pod panowaniem Grimaldich (z tego okresu pochodzi zamek, Château Grimaldi, widoczny z prawie każdego punktu nadmorskiej promenady). Gdy w 1388 roku Nicea została oderwana od Prowansji (przechodząc pod panowanie Sabaudii), Antibes stało się miejscowością graniczną, wymagającą wzmocnienia zbudowanych wcześniej fortyfikacji - stało się to szczególnie ważne podczas tzw. wojen włoskich (prowadzonych w latach 1494-1559 z udziałem większości liczących się podówczas państw i państewek europejskich). W 1608 roku miasto zostało przejęte od Grimaldich (którzy przenieśli się wówczas do Cagnes-sur-Mer) przez Henryka IV, pierwszego króla Francji z dynastii Bourbonów. Za Ludwika XIV port w Antibes oraz fortyfikacje miasta przebudował słynny inżynier wojskowy, Sébastien le Prestre de Vauban; do dziś zachowały się m.in. otaczające starówkę mury obronne, tzw. Fort Carré (zbudowany w drugiej połowie XVI wieku, przez Vaubana przebudowany) i tzw. bastion św. Andrzeja .

Od mniej więcej połowy XIX wieku, podobnie jak wiele innych miejscowości na Lazurowym Wybrzeżu, Antibes zaczęło przyciągać uwagę artystów, ale także arystokracji i przedstawicieli ówczesnych elit finansowych Europy, którzy zaczęli tu spędzać wakacje lub nabywać posiadłości.

W 1926 miasto przejęło dawny zamek Grimaldich i przekształciło go w muzeum. W roku 1946 w części zamku mieściła się przez kilka miesięcy pracownia Picassa, udostępniona artyście przez władze miejskie; w rewanżu Picasso pozostawił w Antibes stworzone przez siebie w tym czasie dzieła.

Dziś Antibes jest jednym z najmodniejszych - i najdroższych - kurortów na Lazurowym Wybrzeżu. Prawie cały półwysep Cap d'Antibes jest w rękach prywatnych - rezydencje dorównują pałacom i willom położonym na innym słynnym półwyspie - Cap Ferrat, a port w Antibes (zwany niekiedy "portem miliarderów"), pod względem wielkości i wartości cumujących w nim jachtów, nie ma sobie równych bodaj w całym basenie Morza Śródziemnego.

Dla turystów nie będących miliarderami głównymi atrakcjami Antibes są:

ANTIBES
plaża w pobliżu portu
fot. PL
• malownicza starówka (skupiona wokół Cours Masséna, gdzie odbywa się słynny targ prowansalski, wyspecjalizowany zwłaszcza w ziołach i olejkach zapachowych),
• otaczające stare miasto mury obronne i inne pozostałości fortyfikacji, w tym wspomniany Fort Carré oraz bastion św. Andrzeja (Bastion St.-André);
• pozostałości zamku Grimaldich z XIII-XVI wieku - obecnie siedziba Muzeum Picassa;
• stojący tuż obok zamku, wzniesiony na miejscu dawnej świątyni greckiej kościół znany pod nazwą Église d'Immaculée Conception lub Notre-Dame-de-la-Platea d'Antibes, z zachowaną pochodzącą z XII wieku, romańską dzwonnicą, która pełniła też niegdyś funkcję strażnicy miejskiej;
• port Vauban .

Miejscowość dysponuje pięknymi piaszczystymi plażami, a widoki z niemal każdego miejsca nadmorskiej promenady są niezrównane.

• Od IV wieku do 1244 roku Antibes było siedzibą biskupstwa (przeniesioną później do Grasse), a wspomniany wyżej kościół pełnił funkcję katedry (która w 1124 roku została zniszczona przez Saracenów, lecz w następnym roku odbudowana). Fasada świątyni pochodzi z XVII wieku; portal z drewna dębowego (z figurami św. Rocha i św. Sebastiana, patronów miasta) - z początków XVIII wieku. We wnętrzu warto zwrócić uwagę m.in. na drewniany krucyfiks z połowy XV wieku i na retabulum Notre-Dame-du-Rosaire z początków XVI wieku. W kościele, słynącym z doskonałej akustyki, corocznie w styczniu odbywa się festiwal muzyki sakralnej.

Główny port w Antibes, oznaczony markerem , przebudowany w XVII wieku przez Vaubana i noszący nazwę "le port Vauban", z 2 tysiącami miejsc do cumowania, mogący przyjmować jachty o długości przekraczającej 100 m, uważany jest za największy i najbardziej eltarny port jachtowy w Europie. Przy "nabrzeżu miliarderów" ("quai des milliardaires") można zobaczyć należący do Paula Allena, współzałożyciela Microsoftu, uważany za jeden z najdroższych na świecie jacht Octopus, jacht Lady Moura, należący do saudyjskiego księcia Nassera al-Rashida, jachty oligarchy rosyjskiego, Romana Abramowicza, skądinąd właściciela jednej z posiadłości na półwyspie Cap d'Antibes, Château de la Croë (na zdjęciu obok jeden z jachtów Abramowicza, Pelorus), Indian Empress - jacht hinduskiego bogacza o nazwisku Vijay Mallya, słynny jacht Phocéa, należący do francuskiej miliarderki libańskiego pochodzenia, byłej żony wspomnianego Nassera al-Rashida, Mouny Ayoub (która kupiła go od Bernarda Tapie) - i inne jednostki tej klasy.

W Antibes jest kilka wartych odwiedzenia muzeów, z których dwa uważane są za szczególnie interesujące: Muzeum Picassa i Muzeum Archeologiczne.

• Muzeum Picassa (Musée Picasso) ma siedzibę w zamku Grimaldich . Posiada jedną z największych na świecie kolekcji dzieł Picassa (ok. 250 dzieł), m.in. obrazy, rysunki, rzeźby, ceramikę (wykonaną też w Poterie Madoura w Vallauris); poza tym można w muzeum podziwiać dzieła m.in. takich artystów, jak Max Ernst, Joan Miró, Fernand Léger i Nicolas de Staël.
• Muzeum Archeologiczne (Musée d'Histoire et d'Archéologie) mieści się w bastionie św. Andrzeja (Bastion Saint-André) , twierdzy zbudowanej przez Vaubana w końcu XVII wieku. Zbiory obejmują głównie dzieła sztuki greckiej i etruskiej (wazy, amfory, itp.), wydobyta z wraków statków lub z dna Morza Śródziemnego. Z promenady przy muzeum można podziwiać szczególnie piękne widoki wybrzeża, z Alpami Nadmorskimi w tle.

• Będąc w Antibes warto wybrać się na południe, w kierunku przylądka. Większość półwyspu (i zajmującego jego znaczną część płaskowyżu Plateau de la Garoupe) jest w rękach prywatnych; można jednak dojechać do latarni morskiej (Phare de la Garoupe ) i stojącej nieopodal kaplicy Notre-Dame de la Garoupe, skąd rozciąga się rozległy widok. Warto też odwiedzić niewielkie muzeum morskie . Koniecznie też trzeba zobaczyć Juan-les-Pins , należące do gminy Antibes nadmorskie uzdrowisko po zachodniej stronie półwyspu, słynące z pięknej 2-kilometrowej piaszczystej plaży oraz odbywającego się corocznie festiwalu jazzowego.

• Corocznie w kwietniu odbywa się w głównym porcie Antibes słynny pokaz jachtów - "Antibes Yacht Show"; natomiast początek czerwca jest terminem jednej z największych i najbardziej prestiżowych corocznych imprez żeglarskich w basenie Morza Śródziemnego: otwierających sezon regat dawnych jachtów zwanych "Les Voiles d'Antibes - Trophée Panerai".
• Antibes może się poszczycić bardzo długą listą znanych osób, które w taki lub inny sposób były związane z miastem. Są na tej liście m.in. Napoleon Bonaparte (który w 1794 roku, wówczas jako generał mianowany dowódcą ochrony wybrzeża, przeprowadził się wraz z całą rodziną do Antibes, a później, po upadku Robespierre'a, był przez pewien czas więziony w Fort Carré), André Masséna i Honoré Charles Reille, cesarscy dowódcy wojskowi, malarze Claude Monet, Nicolas de Staël (który w Antibes popełnił samobójstwo w 1955 roku) i Picasso (od 1957 roku "honorowy obywatel miasta Antibes"), muzyk jazzowy Sidney Bechet (który podobno w Antibes skomponował m.in. Petite fleur), oceanograf Jacques-Yves Cousteau, pisarze Guy de Maupassant, Jules Verne (który w willi na półwyspie Cap d'Antibes napisał część W 80 dni dookoła świata i Graham Greene (który mieszkał w Antibes wiele lat od roku 1966), a także Scott i Zelda Fitzgerald, były prezydent Francji François Mitterrand (który spędzał tu podobno miesiąc miodowy), czy wspomniany już oligarcha rosyjski, znany najszerzej jako właściciel klubu piłkarskiego Chelsea, Roman Abramowicz.
• Antibes - obok Biot, Valbonne, Mougins i Vallauris - jest jedną z pięciu gmin, na terenie których leży znany park technologiczny Sophia Antipolis, powstały w latach 1970-1984 z inicjatywy Pierre'a Laffitte'a, dziś skupiający 1400 przedsiębiorstw (głównie informatycznych, elektronicznych, farmaceutycznych i biotechnologicznych) zatrudniających około 30 tys. pracowników, a także kilka uczelni wyższych.