Fréjus

Miasto i gmina (ok. 50 tys. mieszkańców) w południowo-wschodniej Francji, w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Var, położone u ujścia rzeki Argens, u podnóża masywu Esterel (z najwyższym szczytem Mont Vinaigre , 618 m n.p.m.), 65 km na południowy zachód od Nicei , 37 km od Cannes , 39 km na północny wschód od Saint-Tropez . Fréjus sąsiaduje bezpośrednio (przez rzekę Pédégal), z położoną bardziej na wschód miejscowością wypoczynkową Saint-Raphaël , tworząc z nią właściwie jeden organizm miejski (➤ mapka)(➤ mapka). Głównymi atrakcjami turystycznymi Fréjus są pozostałości z czasów rzymskich, ufortyfikowany zespół katedralny z XII-XIII wieku (z elementami sięgającymi V wieku), a także typowe atrakcje kurortu nadomorskiego: port z 750 miejscami do cumowania, piękne piaszczyste plaże (po obu stronach portu), rozbudowana infrastruktura turystyczna i często organizowane imprezy różnego typu . Dojazd: autostradą A8 (E80) (zjazd Frejus / Saint-Raphaël), albo drogą D559 biegnącą wzdłuż wybrzeża od strony Cannes lub od strony Sainte-Maxime.

Tereny, na których leży dzisiejsza gmina Fréjus, były zamieszkałe już w czasach prehistorycznych. W Starożytności, w okresie przedrzymskim, istniały tu osady celto-liguryjskie. Miasto, Forum Julii, zostało założone najprawdopodobniej w 49 roku p.n.e. przez Juliusza Cezara; wkrótce później, za Oktawiana Augusta, stało się jednym z ważniejszych punktów prowincji Galia Narbonensis na handlowym i wojskowym szlaku via Aurelia, prowadzącym z Rzymu do dzisiejszego Arles, i jednym z najważniejszych portów rzymskich w regionie (drugim po Marsylii).

W 370 roku Fréjus stało się siedzibą biskupstwa (drugą we Francji, po Lyonie); w IV wieku powstał też pierwszy kościół. Rozwój miasta został jednak zahamowany z powodu zamulenia portu, zaś po upadku Cesarstwa Rzymskiego cały region stał się wielokrotnie celem niszczycielskich najazdów z różnych stron, by w końcu znaleźć się pod kontrolą Saracenów - aż do 972 roku, gdy wypędził ich Wilhelm I, hrabia Prowansji, z której historią losy Fréjus były odtąd związane.

W naszych czasach najważniejsze zmiany zaczęły się mniej więcej w połowie XIX wieku, gdy całe Lazurowe Wybrzeże zostało "odkryte" jako atrakcyjny rejon turystyczny, gdy w szczególności sąsiadujące z Fréjus od zachodu Saint-Aygulf zaczęło zyskiwać popularność jako uzdrowisko, zaś sąsiadujące od wschpdu Saint-Raphaël stało się modne wśród francuskich (a później też międzynarodowych) elit intelektualnych, artystycznych i politycznych.

Osuszono wówczas bagniste tereny położone między starym miastem a morzem, co umożliwiło reorganizację dzielnic odpowiadających dzisiejszej nadmorskiej dzielnicy Fréjus-Plage - zaczęto budować hotele, infrastrukturę rekreacyjną, powstało kasyno, itp.


Większość turystów przyjeżdżających dziś do Fréjus gromadzi się w dzielnicy Fréjus-Plage, na promenadzie nadmorskiej (od portu do ujścia rzeki Pédégal , stanowiącej granicę między Fréjus a Saint-Raphaël - Boulevard de la Libération), wokół portu, oraz na plażach, po obu stronach portu.

Najważniejsze zabytki architektury we Fréjus znajdują się w pewnym oddaleniu od wybrzeża, na północny zachód od portu.

Z czasów rzymskich zachował się w dość dobrym stanie (choć nie tak dobrym, jak areny w Arles czy w Nîmes) amfiteatr (Arènes de Fréjus) z I-II wieku, mogący pomieścić 10 tys. widzów, wykorzystywany dziś na różnego rodzaju imprezy, od korrid do koncertów. Z innych budowli rzymskich zostały ledwie resztki (w znacznym stopniu w wyniku zniszczeń dokonanych przez Saracenów, którzy wielokrotnie najeżdżali miasto od VII wieku, by je w końcu, w X wieku, zrujnować niemal doszczętnie) - pozostałości dwu bram, Porte des Gaule s i Porte d'Orée , teatru i akweduktu .

Z zabytków średniowiecznych najważniejszym jest ufortyfikowany zespół katedralny - Cité épiscopale (lub Groupe épiscopale). Najstarszym zachowanym budynkiem jest tu baptysterium z V wieku, zbudowane na planie kwadratu, ale z górną częścią i wnętrzem w formie ośmiobocznej (z kolumnami pochodzącymi z budowli z czasów rzymskich). Gotycka katedra (Cathédrale Saint-Léonce de Fréjus ) powstała z XII-XIII wieku; z tego samego okresu pochodzą krużganki, przez które można wejść do niewielkiego Muzeum Archeologicznego.

Innym godnym uwagi zabytkiem Fréjus jest kaplica Chapelle Notre Dame de Jerusalem, położona poza centrum, w pobliżu drogi DN7 biegnącej przez masyw Esterel w stronę Cannes, dekorowana przez Jeana Cocteau.


‎

• Forum Julii było miastem rodzinnym Gnaeusa Juliusa Agricoli (43-90), wybitnego rzymskiego dowódcy wojskowego, w latach 77–84 namiestnika rzymskiego w Brytanii; jego imieniem nazwany jest jeden z placów miasta (Place Agricola).
• W 1913 roku Fréjus było miejscem, z którego wystartował słynny francuski lotnik, później pilot myśliwski z okresu I wojny światowej, Roland Garros (1888-1918), do pierwszego w historii przelotu nad Morzem Śródziemnym (z lądowaniem w Bizercie w Tunezji), trwającego prawie 8 godzin.
• Warto wiedzieć, że plaże Fréjus były w czasie II wojny światowej, 15 sierpnia 1944 roku, jednym z miejsc lądowania aliantów w południowej Francji, w ramach tzw. Operation Dragoon (L'opération Dragoon).
• W 1959 roku, 2 grudnia, wydarzyła się we Fréjus jedna z największych katastrof we Francji, gdy po trwających dobę ulewnych deszczach przerwana została zapora Malpasset na rzece Reyran (lewym dopływie rzeki Argens), której budowę zakończono zaledwie 5 lat wcześniej. Poruszająca się z prędkością ok. 70 km na godzinę fala o czterdziestometrowej wysokości spowodowała wówczas śmierć kilkuset osób i poważne zniszczenia części miasta.