Przełęcz, uważana za jedną z najpiękniejszych przełęczy alpejskich, oddziela Alpy Pennińskie (Walijskie) na zachodzie od Alp Lepontyńskich na wschodzie. Leży w całości na terytorium Szwajcarii, w pobliżu granicy z Włochami, między szczytami Fletschhorn (3993 m) w masywie Weissmies, ograniczającym od wschodu dolinę Saastal oraz Monte Leone (3552 m), leżącego na granicy szwajcarsko-włoskiej najwyższego szczytu Alp Lepontyńskich. Przełęcz bierze nazwę od miejscowości Simplon . Na przełęczy, z której rozciągają się rozległe widoki na otaczające ją szczyty, warto też zwrócić uwagę na budynek schroniska (Hospiz) zbudowanego na polecenie Napoleona oraz na 8-metrowy kamienny pomnik orła (Simplon Adler) upamiętniający drugą wojnę światową. W pobliżu przełęczy leży kilka niewielkich jezior. Po południowej stronie przełęczy biegnie w dół dolina Simplontal (nazwa włoska: Val Divedro), jedyna dolina kantonu Wallis / Valais położona po południowej stronie Alp.
Na początku XIX wieku, na polecenie Napoleona, przez przełęcz Simplon została przeprowadzona pierwsza droga jezdna (pozwalająca w szczególności na szybki transport wojsk i sprzętu wojskowego z doliny Rodanu do Włoch). Później, w XIX i XX wieku, droga była jeszcze kilkakrotnie przebudowywana i modernizowana (co zresztą prowadziło do częściowego zniszczenia wcześniej zbudowanych odcinków). Dziś droga przez przełęcz Simplon jest fragmentem wspomnianej szwajcarskiej drogi krajowej nr 9, otwartym w zasadzie przez cały rok (chociaż zdarza się, że w zimie czasowo zamykanym). Z turystycznego punktu widzenia droga jest jedną z najpiękniejszych transalpejskich tras samochodowych.
Informacje dodatkowe
- Na przełomie XIX i XX wieku pod przełęczą Simplon, w masywie Monte Leone, zbudowany został na wysokości 634-705 m n.p.m., liczący prawie 20 km długości tunel kolejowy, w owym czasie będący jednym z najwybitniejszych osiągnięć inżynieryjnych tego typu, oddany do użytku w 1906 roku. Początkowo tunel był jednotorowy, w 1922 roku oddano do użytku drugą linię kolejową. Tunel pod przełęczą Simplon jest kluczowm elementem dwu wielkich kolejowych tras tranzytowych prowadzących z Francji i Niemiec przez Szwajcarię do Włoch.