Brig / Brigue

Miasto (nieco ponad 13 tys. mieszkańców) w Szwajcarii, położone w kantonie Wallis / Valais, w gminie Brig-Glis (nazwa francuska: Brigue-Glis), położone na wysokości 681 m n.p.m. Stolica dystryktu o tej samej nazwie i gospodarcze centrum regionu Oberwallis. Miasto jest ważnym węzłem komunikacyjnym - drogowym i kolejowym.

Miasto leży między Alpami Berneńskimi a wschodnią częścią Alp Pennińskich (Walijskich), na południowym brzegu Rodanu, 55 km na północny wschód od Sionu , stolicy kantonu Wallis / Valais. Jest ważnym drogowym i kolejowym węzłem komunikacyjnym. Przez Brig przebiega szwajcarska droga krajowa (route principale) nr 9 od Vallorbe na granicy fancuskiej przez Lozannę , Martigny , Sion, Brig i przełęcz Simplon do Włoch; w Brig zaczyna się też inna ważna droga krajowa - droga nr 19 prowadząca przez wysokie przełęcze alpejskie Furka (Furkapass) i Oberalp do Tamins w pobliżu Churu , stolicy kantonu Gryzonia, gdzie łączy się z autostradą i drogą krajową nr 13. Brig jest także jednym z najważniejszych w Szwajcarii węzłów kolejowych, jako brama do tunelu kolejowego pod przełęczą Simplon , otwartego w 1906 roku i później rozbudowanego, przez który przebiegają dwie międzynarodowe trasy tranzytowe: z Francji lub Niemiec do Mediolanu - przez Vallorbe lub Genewę , Lozannę i Brig albo przez Bazyleę , Berno , tunel Lötschberg i Brig). Brig jest także ważnym przystankiem słynej wąskotorowej kolejki znanej jako Glacier Express, łączącej Zermatt z Sankt Moritz.

Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z XIII wieku. Szczególnego znaczenia miejscowość nabrała w XVII wieku, gdy przedsiębiorczy przedstawiciel jednego z miejscowych rodów kupieckich, Kaspar Stockalper von Thurm, żyjący w latach 1601-1691, dostrzegł strategiczną rolę, jaką mogłaby odgrywać - tak w kontekście militarnym, jak handlowym - pobliska przełęcz Simplon, i przekształcił znane wcześniej, ale uchodzące za trudne i niebezpieczne przejście przez Alpy (używane systematycznie m.in. przez przemytników), w szlak handlowy z rozbudowaną infrastrukturą (mosty, strażnice i punkty kontrolne, magazyny, zajazdy, itp.), a samą przełęcz w jedno z najważniejszych przejść transalpejskch tego typu, które w następnych stuleciach zostało jeszcze parokrotnie rozbudowane i zmodernizowane.


Głównym zabytkiem miasta jest zamek Stockalpera renesansowo-barokowy pałac zbudowany w latach 1658-1678, z trzema charakterystycznymi czworobocznymi wieżami zwieńczonymi kulistymi hełmami (dziś siedziba różnych urzędów oraz muzeum historycznego), częściowo udostępniony turystom (zwiedzanie z przewodnikiem). Warto też zwrócić uwagę na liczne zabytkowe domy mieszczańskie stanowiące zabudowę centrum miasta oraz na kościół pielgrzymkowy w Glis z połowy XVII wieku.

Markerem oznaczony jest duży kompleks term i basenów (Brigerbad), a markerami , i - położone kilka kilometrów na północ od Brig miejscowości Belalp, Riederalp i Bettmeralp, położone w pobliżu dolnych partii lodowca Aletsch (Aletschgletscher), największego w Alpach. Brig może być też bazą wypadową do zwiedzania całej wschodniej części kantonu, a także rejonu kilku wielkich przełęczy alpejskich (Furka, Grimsel, Oberalp, Nufenen), położonych kilkadziesiąt kilometrów na północny wschód od miasta.