Theodulpass / Colle del Teodulo

Theodulpass / Colle del Teodulo - to położona na wysokości 3295 m n.p.m. przełęcz w Alpach Pennińskich (Walijskich), łącząca Zermatt w dolinie Mattertal w szwajcarskim kantonie Wallis / Valais z miejscowością Breuil-Cervinia w dolinie Valtournenche, we włoskim regionie Dolina Aosty.

Po przełęczy Furggjoch / Colle di Furggen (3271 m) przełęcz Theodulpass jest drugim najniższym przejściem przez główną grań Alp między Mattertal a Valtournenche. Przełęcz leży między Matterhornem na zachodzie a masywem Breithornu na wschodzie; szczytem położonym bezpośrednio na północ od niej (w rejonie samej przełęczy główna grań Alp i granica szwajcarsko-włoska układa się południkowo) jest Theodulhorn (3469 m), zaś szczytem położonym na południu - Testa Grigia (3479 m). Tuż powyżej przełęczy, na wysokości 3317 m, stoi otwarte w 1920 roku schronisko Theodulhütte / Rifugio Teodulo. Po szwajcarskiej stronie przełęczy rejon Theodulpass pokrywa rozległe pole lodowe, znane jako Plateau Rosa, będące częścią lodowca Theodulgletscher (na którym również w lecie można jeździć na nartach); strona włoska jest wolna od lodu. Od strony szwajcarskiej na przełęcz można się dostać wyciągami, których dolna stacja, Trockener Stegg, oznaczona jest markerem ; po stronie włoskiej dolną stacją wyciągów jest Plain Maison .

Przełęcz Theodulpass jako przejście transalpejskie była znana od dawna - w Muzeum Matterhornu (Matterhorn Museum) w Zermatt można zobaczyć m.in. znalezione na przełęczy przedmioty, z których najstarszy (kamienny topór) pochodzi z czasów prehistorycznych. Przełęcz, jako najłatwiejsze przejście z doliny Mattertal do doliny Valtournenche była też używana w czasach nowożytnych, m.in. przez Walserów emigrujących z Wallis / Valais na południową stronę Alp.

Dziś przełęcz Theodulpass ma znaczenie przede wszystkim turystyczne - jako miejsce, gdzie łączą się dwa wielkie ośrodki narciarskie - szwajcarski ośrodek Zermatt i włoski ośrodek Breuil-Cervinia. W lecie przejście przez przełęcz jest jednym z etapów słynnej wielodniowej trasy trekkingowej znanej jako Tour Matterhorn / Tour du Cervin / Tour del Cervino, uważanej za jeden z najpiękniejszych (choć niełatwych - prowadzących przez siedem przełęczy na wysokości 2800-3300 m n.p.m.) szlaków turystycznych w Alpach (więcej informacji na stronie Zermatt).