Zell am See

Miasto (około 10 tys. mieszkańców) w Austrii, w Kraju Salzburskim. Stolica powiatu Zell am See (znanego też pod nazwą Pinzgau), położona w Alpach, na zachodnim brzegu jeziora Zeller See, 79 km na na południowy zachód od Salzburga , 154 km na wschód od Innsbrucka i około 50 km od od najwyższego szczytu Austrii - Großglocknera (3798 m n.p.m.). Słynna całoroczna miejscowość wypoczynkowa i turystyczna, uzdrowisko, w zimie jeden z najpopularniejszych austriackich ośrodków narciarskich, tworzący wraz z pobliskim Kaprun tzw. Europa Sportregion. Dojazd: z Salzburga drogą B1, następnie B21 i B305 w kierunku Lofer , skąd drogą B21, B178 i B311, przez Saalfelden , do Zell am See. Z Innsbrucka autostradą A12 (E80) do zjazdu 17 w pobliżu Wörgl , skąd drogą B178 w kierunku Lofer i dalej jak z Salzburga. Dojazd z południa, z Lienzu , drogą 107 (słynną Hochalpenstrasse) lub 108, przez Mittersil. (➤ mapka)(➤ mapka)

Wiadomo, że tereny, na których dziś leży Zell am See, były zaludnione już w czasch rzymskich. Pierwsze wzmianki o leżącej w tym miejscu osadzie, zwanej "Cella in Bisonzio", pochodzą z 743 roku. W 1357 roku miejscowość stała się miastem targowym; prawa miejskie uzyskała dopiero w XX wieku, w 1928 roku. Rolę miejscowości turystycznej zaczęła pełnić w drugiej połowie XIX wieku, po uruchomieniu w 1875 roku przebiegającej przez Zell am See linii kolejowej łączącej Salzburg z Tyrolem (znanej jako Giselabahn, od imienia drugiej córki cesarza Franciszka Józefa I), po otwarciu hotelu "Elisabeth" (od imienia małżonki cesarza) i pierwszych rejsach po jeziorze statkiem parowym noszącym tę samą nazwę (w latach 1906-1910 uruchomiono rejsy statkami o napędzie elektrycznym). Istotną rolę odegrała wizyta cesarzowej na górującym nad Zell am See szczytem Schmittenhöhe (1965 m) w 1885 roku, wreszcie wizyta w Zell am See samego Franciszka Józefa w 1893 roku. W 1906 roku założono w Zell am See klub narciarski i zorganizowano pierwszy festiwal sportów zimowych. Po pierwszej wojnie światowej przystąpiono do dalszej rozbudowy infrastruktury turystycznej (korty tenisowe, lodowisko, kolej linowa na Schmittenhöhe, itp.); w latach 30. XX wieku Zell am See zyskało na znaczeniu jako miejscowość położona niedaleko budowanej, a w 1935 otwartej słynnej alpejskiej widokowej trasy samochodowej biegnącej na południe, w kierunku lodowca Pasterze pod najwyższym szczytem Austrii, Grossglocknerem (zob. Grossglockner Hochalpenstrasse). W 1961 roku Zell am See uzyskało status uzdrowiska, było też w drugiej połowie XX wieku sceną kilku imprez sportowych o światowej randze. W 1996 roku otwarty został tunel drogowy pod Zell am See (Schmitten Tunnel, o długości 5110 m), biegnący południkowo pod miastem i znacznie ułatwiający ruch samochodowy w regionie, a zarazem poprawiający warunki klimatyczne w samym Zell am See.

Zell am See leży na zachodnim brzegu jeziora Zeller See , u stóp Schmittenhöhe. Jezioro, słynące z czystości wody, ma powierzchnię 4,7 km², a jego głębokość wynosi 68 m; bazę noclegową Zell am See uzupełniają leżące wokół jeziora miejscowości Wiesenlehen , Thummersbach , Erlberg i Schüttdorf .

Rejon Schmittenhöhe (w pobliże wierzchołka można się dostać gondolową koleją linową) jest jedną z trzech głównych części wielkiego i słynnego ośrodka wypoczynkowego i turystycznego (w szczególności ośrodka narciarskiego, ze 130 km tras zjazdowych) znanego jako Zell am See - Kaprun Europa Sportregion; drugą częścią tego ośrodka jest rejon lodowca pod szczytem Kitzsteinhorn (3203 m n.p.m.), a trzecią - tereny znane pod nazwą Maiskogel , w Kaprun .

W odległości 13 km na południe od Zell am See leży miejscowość Fusch an der Grossglocknerstrasse - punkt początkowy wspomnianej wyżej widokowej drogi Grossglockner Hochalpenstrasse.

W odległości 18 km na zachód od Zell am See leży Saalbach-Hinterglemm , gdzie w zimie narciarze mają do dyspozycji dodatkowe 240 km tras.
W samym mieście za główny zabytek uważa się kościół św. Hipolita z XIII wieku, początkowo romański, później wielokrotnie przebudowywany, z interesującym wnętrzem. Za symbol Zell am See uchodzi położony w centrum miasta tzw. zamek Rosenberg , zbudowany w 1583 roku przez kupców Karla i Hansa Rosenbergów - dziś pełniący funkcję ratusza (mieści się też w nim galeria i biblioteka).

Budynkiem bodaj najczęściej pokazywanym na pocztówkach jest Grand Hotel , niezwykle atrakcyjnie usytuowany nad samym jeziorem, na (prywatnym) pólwyspie.

W lecie Zell am See jest doskonałą bazą wypadową dla turystyki pieszej i rowerowej, można też plażować nad jeziorem, pływać, żeglować, jeździć konno, itp. Dla turystów zmotoryzowanych miasto może też być wygodną bazą dla zwiedzania całego Kraju Salzburskiego, samego Salzburga (a także pobliskiego Parku Narodowego Berchtesgaden i rejonu Königsee, w Niemczech), Tyrolu i Karyntii.

W zimie, jak wspomniano, Zell am See jest jednym z najważniejszych austriackich ośrodków sportów zimowych. Przez cały rok można jeździć na lodowcu pod szczytem Kitzsteinhorn, w pobliżu Kaprun, na który można wjechać koleją linową; z platformy widokowej w pobliżu szczytu rozciąga się niezwykle rozległy widok na Alpy. Tereny zwane Maiskogel promowane są jako "Familienberg" - z przeznaczeniem dla narciarzy mniej zaawansowanych i dla narciarstwa rodzinnego. Całość ośrodka - Schmittenhöhe w Zell am See, Kitzsteinhorn i Maiskogel w Kaprun - obejmuje prawie 150 stoków narciarskich (ok. 130 km tras) i kilkadziesiąt różnego rodzaju kolei linowych i wyciągów (oraz sieć łączących je "ski busów"). Oprócz narciarstwa zjazdowego można w Zell am See i Kaprun uprawiać w zimie snowboarding, narciarstwo biegowe (ok. 200 km tras), bojery, łyżwiarstwo, wspinaczkę lodową - i ogólnie wszelkie rodzaje sportów zimowych.