Val Müstair

Val Müstair - to gmina w Szwajcarii (ok. 1,5 tys. mieszkańców), położona w dystrykcie Dolna Engadyna / Val Müstair (Engiadina Bassa / Val Müstair), jednym z jedenastu dystryktów kantonu Gryzonia. Na terenie gminy leży część Szwajcarskiego Parku Narodowego.

Gmina Val Müstair powstała 1 stycznia 2009 roku w wyniku połączenia wcześniej niezależnch gmin Tschierv, Lü, Fuldera, Valchava, Santa Maria Val Müstair i Müstair. Leży w dolinie o tej samej nazwie (nazwa niemiecka: Münstertal) między położoną na wysokości 2149 m n.p.m. przełęczą Pass dal Fuorn (nazwa niemiecka: Ofenpass) a granicą z Włochami . Przez przełęcz biegnie droga 28 odgałęziająca się w Zernez od drogi 27 (jednej z ważniejszych dróg Engadyny, biegnącej od granicy szwajcarsko-austriackiej do Sankt Moritz i Silvaplany) i prowadząca najpierw na południowy wschód, przez tereny Szwajcarskiego Parku Narodowego, a następnie na północy wschód w stronę granicy szwajcarsko-włoskiej, a we Wloszech - do miejscowości polożonych w dolinie Val Venosta / Vinschgau, przy starożytnej drodze rzymskiej Via Claudia Augusta, łączącej obecne południowe Niemcy z północą Włoch (markerem oznaczone jest miejsce połączenia, w miejscowości Schluderns, drogi SS41 biegnącej włoską częścią doliny Val Müstair / Münstertal / Val Monastero z drogą SS40 biegnącą od tego miejsca doliną Adygi). Granica szwajcarsko-włoska jest zarazem granicą oddzielającą obszary językowe: większość mieszkańców po stronie szwajcarskiej mówi dialektem języka retoromańskiego, zaś większość mieszkańców po stronie włoskiej - po niemiecku.

Najważniejszymi miejscowościami w gminie Val Müstair są: Tschierv , Lü , Fuldera , Valchava , Santa Maria Val Müstair i Müstair . Najbliżej granicy po stronie włoskiej leży miejscowość Taufers im Münstertal . Turystyczne znaczenie gminy Val Müstair wiąże się przede wszystkim z bogatą ofertą szlaków turystyki pieszej (częściowo na terenie Szwajcarskiego Park Narodowego), zaś w zimie - tras narciarstwa biegowego (w okolicy Tschierv działa też niewielki ośrodek narciarski dla osób zainteresowanych narciarstwem alpejskim). Najważniejszym zabytkiem architektury jest wspomniany już wyżej klasztor benedyktynów w miejscowości Müstair. Atrakcją turystyczną jest też otwarte w 2009 roku, połączone z centrum edukacyjnym, obserwatorium astronomiczne (Alpine Astrovillage Lü-Stailas) położone na wysokości ponad 1900 m w miejscowości Lü.




Santa Maria Val Müstair leży w miejscu, gdzie dolina Val Müstair zmienia kierunek z południowo-wschodniego na północno-wschodni. W miejscowości od drogi 28 odchodzi na południe droga lokalna prowadząca na przełęcz Umbrail (2501 m), granicy z Włochami i połączenia z włoską drogą SS38, prowadzącą z Bormio na przełęcz Stelvio (2758 m) . Droga przez przełęcz Umbrail (otwarta w miesiącach letnich) została wybudowana w początkach XX wieku. Jeśli jest otwarta, stanowi najszybsze i najbardziej naturalne połączenie między górną Valtelliną a górnymi partiami doliny Val Venosta / Visnschgau (Alta Val Venosta / Obervinschgau).


Müstair jest najbardziej na wschód wysuniętą miejscowością w Szwajcarii, położoną w pobliżu granicy z Włochami. Jest największą miejscowością w dolinie Val Müstair. Najważniejszą atrakcją Müstair jest, jak już wspomniano, pochodzący z końca VIII wieku klasztor benedyktynów, jeden z najstarszych zabyktów Szwajcarii, z kościołem klasztornym św. Jana i towarzyszącym mu zespołem budynków zgrupowanych wokół kilku dziedzińców (do zespołu należy m.in. letni pałac biskupów Churu). Dzisiejszy budynek kościoła pochodzi z XV wieku; w jego wnętrzu zachowały się jednak oryginalne freski z VIII wieku i inne cenne dzieła sztuki, w tym romańska figura Karola Wielkiego. W 1983 roku zespół klasztorny w Müstair został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.